Coneissètz los espleches lingüistics meses en linha sul sit locongres.org. Mas Lo Congrès, es tanben un esplech de regulacion de la lenga qu'a per tòca de produire las nòrmas que los usatgièrs devon seguir. Per aquò, s'apièja :
- sus l'ajuda d'un Conselh lingüistic qu'amassa de lingüistas de totas las regions d'Occitània (cf. los estatuts)
- sus l'autra cambra del Congrès qu'es lo Conselh dels usatgièrs. A per tòca d'amassar e de raportar lo ponch de vista dels qu'utilizan la lenga, sustot al quotidian.
Dos conselhs ?
E òc, podèm mercejar los qu'an pensat, al moment de la construccion del Congrès, que caliá considerar e se far lo relai e lo resson de la votz dels usatgièrs.
Avèm fach de camin dins la definicion del ròtle del Conselh dels usatgièrs e de sas relacions amb Lo Congrès e son Conselh lingüistic, e avèm inventat una faiçon de far que càmbia de çò que s'a vist fins ara dins lo domeni de l'occitan e de l'occitanisme : lo Conselh lingüistic es pas aquí per balhar de leiçons als escolans aprivadats del Conselh dels usatgièrs. Aquel conselh a un ròtle fòrça mai actiu per questionar, orientar e portar la votz dels que son cada jorn confrontats a l'emplec e a la transmission de l'occitan.
Los usatgièrs an de besonhs concrèts en matèria de nòrma lingüistica e de lexics ; lo ròtle del Conselh dels usatgièrs es d'interpelar Lo Congrès e son Conselh lingüistic e de contribuïr a establir las prioritats.
De principis ?
Aquel mot, lo volèm utilizar per balhar un quadre a nòstra faiçon de far, e non pas per enonciar de precèptes morals immutables.
La lenga occitana es dins un estat alarmant : se transmet pas mai a l'ostal, dempuèi un moment, e l'ofèrta publica de transmission a l'escòla o dins los mèdias es mai qu'anecdotic.
Aiçò pausat, las discussions sus la nòrma ortografica occitana devon pas far oblidar que, globalament, avèm una nòrma grafica que fonciona. Lo problèma de socializacion de la lenga ven pas d'una abséncia de nòrma. Es l'abséncia de socializacion que pòt èsser la causa de l'abséncia de nòrma clara per qualques ponches.
Quatre pistas per avançar
Simplificacion
Cal que las règlas sián digèstas, evitar l'acumulacion d'excepcions. Constatam una dicotomia entre etimologia e usatge dont sofrís l'ensenhament de la lenga. Demandam a aver un apròchi de la lenga que siá mai sincronica que diacronica.
Consideram que la lenga, amb sas variantas, deu aver una coeréncia intèrna, sens aver besonh de renviar a la lenga sorsa (lo latin). Nos cal pas pèrdre de vista que las apprenants ausisson pas mai la lenga a l'ostal, per la màger part, son plan influenciats pel francés, sustot, e degan aprene plan lèu, de còps ; aiçò obligue a una certana exigéncia pertocant l'eficacitat.
La relacion grafia-phonie
Elle pòt èsser font d'errors e participi a espandir una fonologia de còps catastrofica.
Valorizar lo comun
Valorizar lo comun, mas respectar e transmetre las variantas localas : es plan complicat de saber ont posicionar lo cursor entre cultivar los localismes e desvolopar un estandard. Cal trobar una faiçon de normer e desvolopar una lenga institucionala, mas devèm pas privar las gents de la gimnastica enthousiasmante qu'es l'esfòrç d'anar cap a la compreneson de las variantas de l'occitan. Comunicar dins una lenga tròp generala, es se privar de far tastar a las gents la magia de l'intercompreneson occitana.
Exigéncia e tolerància
L'important, es de difusar la lenga e de dramatizar pas. En avent totjorn consciéncia de la situacion sociolingüistica de la lenga, plan minorizada, avèm un dever d'exigéncia amb los qu'an una practica pro correnta e a l'encòp un dever de tolerància amb los qu'an una practica mai pontuala.
Coma anar del davant ?
Lo Conselh dels usatgièrs representa tanben los utilizators dels espleches bastits e mes a disposicion per Lo Congrès.
Recensa las errors o ponches perfectibles per tal de ganhar en eficacitat e en qualitat.
Patrici Baccou, pel burèu del Conselh dels usatgièrs
Lo burèu del Conselh dels usatgièrs
President : Patrici Baccou
Per contactar lo Conselh dels usatgièrs :