Restauracion de la toponimia

Seguida a la convencion signada en 2019 entre lo Congrès permanent de la lenga occitana e l'IGN (Institut Geografic Nacional) lo Congrès es d'ara enlà lo referent per l'occitan sus l'armonizacion de las formas graficas suls 32 departaments occitanofòns. Après País Basc, e Catalonha, la Region Occitània beneficiarà atal d'una mesa en valor, tant al nivèl nacional que local per aquel projècte d'envergadura. Per de constrenchas de tempses e d'espaci, las òbras engatjadas auràn pas lo nivèl de precision de sos predecessors basc e catalan. 

Pasmens, per fin que l'informacion siá fisabla, d'unas etapas d'un estudi micro-toponimic son immancables :

•  lo toponimista, dedicat a aquela mission, deu realizar una enquèsta de terren de dos tips : collectatge oral al près de locutors de lenga mairala occitana e un enquèsta escricha que consistís a relevar un minimum de formas ancianas dins las cartas (IGN, cadastre, canton, etc.) e dins las fonts ancianas (libres tutas, bulletins parroquials, etc.). Los archius locals e departamentals devon atal èsser consultadas. 
• Compte-tengut de l'amplor geografica del territòri concernit, un toponimista sol serà pas en mesura de menar a plan aquela mission. Atal, aurà a carga de mobilizar los actors de terren - elegits, tecnicians e associatius dins las comunas - per tal d'assegurar una partida d'aqueles collectatges, d'organizar aquel trabalh de collectatge e de formar de referents que poiràn a lor torre assegurar un seguit. 
• Aquelas enquèstas pòdon egalament servir de supòrt pedagogic als escolans de 3en cicle de primari, tot coma al collègi o al licèu. Enquadrats per un ensenhaire d'occitan, aquelas òbras alimentan egalament las donadas analisablas. Lo toponimista aurà puèi a carga d'analisar aquelas donadas, en collaboracion amb las Universitat Toulouse-Joan Jaurés, de Pau, Montpellier-Paul Valéry e de Bordèu, las institucions (CIRDÒC - Institut occitan de cultura) e los cercaires locals independents, en los confrontant a las nombrosas fonts bibliograficas pertocant la microtoponymie occitana. Es desirable que la collaboracion amb l'Universitat s'afortisca per tal d'incitar los estudiants (M1, M², Doctorat) a realizar d'enquèstas aprigondidas dins l'encastre de memòrias sancionats per de diplòmas de l'ensenhament superior. Aquela intelligéncia, co-enquadrada per l'Universitat e lo Congrès, permetriá un ganh de temps preciós per aquel projècte. 

Constitucion e difusion d'una basa de donadas

• En associacion amb lo Cirdoc, serà creat un modèl de ficha d'identificacion necessària a la descripcion precisa (coordenadas geograficas, tipologia, data e luòc del collectatge, fonts relevadas, formas istoricas, etc.) de cada toponim occitan. Los estandards desvolopats per l'ofici public de la lenga bretona pel breton servirián de basa.
• Jos la responsabilitat del Congrès, una basa de donadas deurà èsser creada, coma es lo cas pels toponims bretons, basques e catalans. La plataforma locongres.org, d'ara enlà la referéncia per las ressorsas lingüisticas occitanas, poiriá aculhir una interfàcia dedicada de consulta de la basa de donadas, amb cartografia, recèrcas multicritères, etc. Tot parièr, las donadas toponimicas seràn connectadas, a tèrme, al dicodòc (multidictionnaire occitan, 320 000 visitas/an), permetent a l'utilizator de far remontar d'informacions contextualizadas en foncion de sas recèrcas (per exemple, una recèrca de la traduccion occitana del mot “fèrm” renviariá, en mai del contengut dels diccionaris, cap als toponims “bòria”).
• Las donadas seràn tractadas segon de formats permetent l'interopérabilité amb los espleches existents, e donc lor usatge sus d'autras plataformas (Occitanica).

Informacion e sensibilizacion de las collectivitats territorialas, dels servicis e dels partenaris de la Region (licèu, SNCF, etc.)

• D'un autre costat, es important que las Regions valorizen aquel bilingüisme dins lor comunicacion. Los bastiments de las Regions poirián, atal, èsser la cibla prioritària, a començar pels licèus pels quals de demandas son ja en cors. Aquò permetriá, d'una part d'aver una comunicacion immediata e consequenta, mas egalament de formar una generacion a se reapropriar sa cultura. 
• La senhaletica SNCF es un enjòc màger pel qual de discussions son ja estadas engatjadas. A l'imatge dels projèctes desvolopats en Novèla Aquitània o en Bretanha, convendrà de definir de las linhas estrategicas valorizant de comunas engatjadas dins aquelas demarchas. Un plan de desplegament en Region Occitània a l'entorn dels eveniments de Total Festum poiriá èsser una pista probanta.
• Los departaments e las comunas an egalament una autonomia sus lors pròprias vias, fa besonh de los sensibilizar pertocant las oportunitats qu'an en matèria de senhaletica.
• Los pargues naturals, coma d'autres trajèctes toristics, pòdon egalament far l'objècte d'una comunicacion bilingua en direccion de lor public. Mantuna realizacion es a senhalar, sustot dins lo Pargue del Naut-Lengadòc, que pòdon èsser valorizadas e replicadas. La Region Occitània s'es engatjada dins aquela via amb lo finançament de dos contractes doctorals (Pargue natural d'Aubrac e dels Causses de Carcin).
• Enfin, es evident que los eveniments culturals de las Regions, tals Total Festum en Occitània, deuràn èsser sasits per facilitar aquela apropriacion. Atal, los apèls a projècte de las Regions, pertocant las lengas regionalas, poirián inclure una demanda d'informacion pertocant la valorizacion visuala o sonòra d'aquelas lengas. Los diferents eveniments poirián, de fach, ajudar la populacion a s'apropriar aquela senhaletica.

Supòrt tecnic per de realizacions

Segon los retorns e l'interès de las administracions e servicis sensibilizats, seriam puèi en mesura de los acompanhar dins diferentas realizacions :

• engenhariá lingüistica : supòrt als operators publics o privats en tèrmes de diagnostic, metòde e proposicions de realizacion adaptadas (per exemple acompanhament d'una comuna dins l'encastre de la mesa en plaça d'una politica lingüistica).
• visibilitat de la lenga (exemple : panèls de carrièra de la comuna de Tolosa, etc.) per la quala nos poiriam prémer d'experiéncias existentas.
• senhaletica bilingua (exemple : senhaletica sonòra del mètro tolosan, etc.)
• projècte toponimic ciblat : monografia comunala, coordinacion de projèctes édtoriaux, mediacion al près del public grand, creacion de carta interactiva, etc.