Diagnostic e fuèlha de rota pel desvolopament numeric de l'occitan
Lo Congrès permanent de la lenga occitana es urós de vos presentar la restitucion del projècte « Diagnostic e fuèlha de rota pel desvolopament numeric de la lenga occitana 2015-2019 ».
e çò dins mantun domeni."
Gràcias a diferentas iniciativas, aquestas annadas an vist aparéisser de las ressorsas e dels espleches numerics fòrt utils per l'occitan e çò dins mantun domeni. Podèm mencionar, per exemple, pel patrimòni, l'informacion, la documentacion, las produccions de qualitat en linha del CIRDÒC e de l'Inoc Aquitània, totes dos membres del Congrès, pels contenguts enciclopedics e lexicals Wikipèdia ont l'occitan es de mai en mai present, de las òbras universitàrias en cors coma lo Thesòc o BaTeLòc, per l'audiovisual la jove OCtele, etc.
L'estudi de la DGLFLF - Ministèri de la Cultura e de la Comunicacion1 sus la plaça de las lengas de França sus Internet parla per l'occitan « d'una remarcabla efervescéncia associativa » qu'es pas aisit de mesurar e suggerís amb rason que las iniciativas novèlas se fagan « en collaboracion entre los sectors ».
dels espleches lingüistics de referéncia."
De son costat, lo Congrès s'es consacrat tre sa creacion a ofrir als usatgièrs, jos forma numerica, dels espleches lingüistics de referéncia : multidictionnaire, conjugueur, basa terminologica, basa toponimique, nòrmas e òbras normativas.
Sabèm pasmens que l'occitan patís d'un retard grand dins lo domeni del numeric, sustot dins las tecnologias avançadas del lengatge que son d'ara enlà importantas per l'estatut, l'utilizacion e l'avenidor d'una lenga. Aquela abséncia de las tecnologias avançadas del lengatge per l'occitan, dels estudis o mòstran plan, es un factor suplementari de marginalizacion per nòstra lenga.
Aquí perqué lo Congrès a decidit de prepausar un metòde e un quadre operacional per tractar aquel domeni de nauta tecnologia e l'a integrat dins son programa.
e los operators de recèrca, de transmission e de difusion de la lenga."
Dins l'esperit qu'a prevalgut a la creacion del Congrès, es estat decidit de metre en plaça un dispositiu institucional collegial associant a l'encòp los décideurs publics2 e los operators de recèrca, de transmission e de difusion de la lenga3. Per aquela associacion, los organizators an desirat garantir la melhora qualitat possibla a las òbras aital coma lor mai granda apropriacion e difusion pels diferents actors.
Aquelas òbras son estadas realizadas dins l'encastre d'una recèrca-accion, valent a dire que los estagiaris son estats actors de lor pròpria formacion. Pendent mantun mes, son estats confrontats a la tecnicitat d'aquelas questions del numeric e de las tecnologias avançadas del lengatge.
An encontrat d'expèrts internacionals, utilizat dels metòdes novèls d'investigacion, realizat un diagnostic e de las preconizacions tecnicas : aquel metòde contribuïrà, lo cal esperar, a una presa de consciéncia collectiva dels enjòcs e de lor tecnicitat, e a la creacion d'una cultura comuna qu'a per mira de melhorar nòstra expertesa e las practicas dins aquel domeni.
totas las contribucions complementàrias son las benvengudas."
Desiri egalament precisar qu'aquela produccion pòt encara èsser emendada, enriquida e melhorada per venir una basa d'accion comuna. Totas las contribucions complementàrias seràn las benvengudas, sabent que nos calrà benlèu definir de las prioritats.
Mercegi l'ADEPFO (Associacion de Desvolopament dels Pirenèus per la Formacion) e los membres del Comitat de pilotatge de nos aver sostengut dins aquela iniciativa qu'auriam pas pogut conduire sens eles.
Mercegi la fondacion basca Elhuyar e la societat Media.kom qu'an organizat e enquadrat aquelas òbras e nos an fach profechar de lor experiéncia granda dins aqueles domenis.
Mercegi egalament Benaset Dazéas, director del Congrès e Aure Séguier, webmèstra del Congrès, d'aver preparat e coordinat aquela recèrca-accion e capitat a la menar a bon tèrme dins los delais previstes. Mercegi totes los qu'an participat al projècte.
de las proposicions de desvolopament per las annadas a venir."
Nos retrobam d'ara enlà amb una fuèlha de rota contenent de las proposicions de desvolopament per las annadas a venir : darrièr una terminologia podent de còps espaurugar, es question al final de còrpus lingüistics de qualitat per realizar de diccionaris, de traductor automatic, de corrector ortografic, o encara de clavièr predictiu, de totas aquelas aplicacions d'ara enlà indispensablas dins nòstre quotidian.
Aquel document es una primièra per l'occitan, mas nos cimbelam pas, perque tot coma « la fe sens òbras mòrta ès », « la fe sens mejans mòrta ès ». Daissarem pas aquel rapòrt dins una tireta. Logam qu'el siá la font d'una vertadièra entrepresa collectiva, amb a la clau una programacion budgetària a la nautor dels enjòcs.
Mantun projècte es d'ara endavant lançat, mas es indispensable per sa capitada de veire s'associar los diferents actors concernits, de la recèrca universitària a las entrepresas, en passant per las institucions que sostenon lo Congrès. Es indispensable de trobar de crèdits de recèrca, dels crèdits eissits de las politicas lingüisticas de l'Estat e de las collectivitats territorialas, d'Euròpa e de la cooperacion transfrontalièra.
Avèm plan aquí tot un programa.
Gilbert Mercadier
President del Congrès permanent de la lenga occitana
1 Inventari de las ressorsas lingüisticas de las lengas de França, realizat en associacion amb ELDA, 2014. Estudi completa telecargable sul sit de la DGLFLF.
2 Ministèri de la Cultura e de la Comunicacion, DRAC Aquitània, Regions Aquitània, Miègjorn-Pirenèus, Lengadòc-Rosselhon, Departament de Pirenèus Atlantics, Departament de Pirenèus Nauts, Vila de Tolosa
3 Universitat Toulouse-Joan Jaurés, Lo Congrès permanent de la lenga occitana, CFPÒc Aquitània, CFPO Miègjorn-Pirenèus, CIRDÒC, Capòc, Edicions Reclams, FIMOC, OCtele, Ràdio País, Vistedit, collectifÇa-i