Òlt (departament)
Lòt | |
Administracion | |
---|---|
País | França |
Region | Occitània |
Creacion del departament | |
Capluòc (Prefectura) |
Caors |
Sosprefecturas | Fijac Gordon |
President del conselh departamental |
Serge Rigal (DVG) |
Prefècte | Claire Raulin[1] |
Còdi INSEE | 46 |
Còdi ISO 3166-2 | FR-46 |
Còdi Eurostat NUTS-3 | FR625 |
Demografia | |
Gentilici | Oltés |
Populacion | 174 942 ab. (2021) |
Densitat | 34 ab./km2 |
Geografia | |
Coordinadas | 44° 35′ nòrd, 1° 35′ es |
Superficia | 5 217 km2 |
Subdivisions | |
Arrondiments | 3 |
Circonscripcions legislativas | 2 |
Cantons | 17 |
Intercomunalitats | 9 |
Comunas | 313 |
Ligams | |
Sit web | lot.fr |
modificar |
Òlt (/lɔt/[Nòta 1],[2]) es un departament del Sud-oèst de França, situat dins la region Occitània, que tira son nom del riu Òlt. L'INSEE e la Pòsta li atribuïsson lo còdi 46. La prefectura, la mai granda vila e lo centre economic del departament es Caors.
Istòria[modificar | modificar lo còdi]
Lo departament d'Òlt es creat lo pendent la Revolucion francesa, en aplicacion de la lei del , a partir de la província de Carcin, fasent partida del governament de Guiana. Lo territòri del departament compreniá alara l'arrondiment de Montalban[3] (cf. carta de França departamentala çai contra).
Son capluòc e prefectura es Caors, dont la populacion s'auça a 20 141 abitants en 2021.
L'arrondiment de Montalban es transferit al departament de Tarn e Garona, pendent sa creacion en 1808, amputant lo departament d'Òlt de mai o mens un quart de sa superficia ; la vila de Montalban, de 26 160 abitants en 1793, ven lo capluòc del departament novèl.
Lo , Caors, capluòc del departament d'Òlt, es la primièra a se declarar vila ciutadana del mond : Caors Mundi. Lo , lo Conselh General d'Òlt convida las municipalitats d'Òlt « a examinar l'extension del gèst de Caors al departament tot entièr ». Lo , 239 comunas d'Òlt avián votat lo tèxt de la Carta de mondializacion[4],[5].
Al la region Miègjorn-Pirenèus, a la quala apartenissiá lo departament, fusiona amb la region Lengadòc-Rosselhon per venir la novèla region administrativa Occitània.
Emblèmas[modificar | modificar lo còdi]
Proposicion de blason[modificar | modificar lo còdi]
Blasonnement :
« De golas al pont de sièis arcas d'argent, aparedat de sable, pausat sus d'ondas d'azur movedís de la poncha, somat de cinc torretas tanben d'argent, aparedadas de sable, dobèrtas del camp, dominadas per cinc flors de liris d'aur. »
|
Armas de Carcin e de Caors prepausadas per Robert Louis coma armas departamentalas.
Geografia[modificar | modificar lo còdi]
Situacion[modificar | modificar lo còdi]
Lo departament d'Òlt fa partida de la region administrativa Occitània. Es limitròf dels departaments de Corresa, del Cantal, d'Avairon , de Tarn e Garona, d'Òlt e Garona e de Dordonha.
Regions naturalas[modificar | modificar lo còdi]
Sèt regions naturalas caracterizan un ensemble de paisatges pintoresques e contrastats, traversats d'èst en oèst per doas vias d'aiga, Dordonha al nòrd, Òlt al sud :
- lo Ségala oltés (al nòrd-èst) : franja occidentala del Massís central, sos terrens siliçoses e umids suls quals altèrnan bòsques e pradas son favorablas a l'elevatge bovin ;
- lo Limargue (al centre-èst) : adorsat al Ségala, es egalament una zòna bocagère sus sòls umids a dominanta argelosa ;
- los Causses (al centre) : vastes espandidas calcàrias, carsticas, usadas e secas, ocupan los dos-tèrces del territòri departamental. Es lo domeni de l'elevatge ovin. Se tròba sustot, del nòrd al sud, lo Causse de Martel, lo Causse de Gramat e lo Causse de Limogne ;
- Boriana (a l'oèst) : sables sidérolithiques e influéncia subatlantique determinan un paisatge fòrça boscós ont dominan pins maritims e castanhièrs, esplechat en polyculture-elevatge ;
- Carcin Blanc (al sud) : calcaris lacustres blancs en platèls pauc fertils altèrnan amb de vals molassiques consacradas a la produccion de las cerealas-oleaginoses, del melon, de la pruna, del tabat ;
- la Val d'Òlt (al sud) : bordada per las culturas légumières e lo vinhal en aval de Caors ;
-
Valprigonda dins lo sud-oèst.
-
Cajarc dins lo sud.
-
Belaiga dins lo sud-oèst.
-
Ròcamador dins lo nòrd.
- la Val de Dordonha (al nòrd) : amb sos noyeraies e sas pradas.
Climat[modificar | modificar lo còdi]
Carcin patís doas influéncias climaticas opausadas. Lo nòrd del departament coneis un climat puslèu montanhòl ligat a la proximitat del Massís central, lo sud benefícia d'un climat puslèu temperat. Carcin Blanc supòrta las influéncias dirèctas del Bacin aquitan e de la val de Garona, cadun son torn oceanicas, continentalas e mediterranèas, segon las sasons.
Transpòrts[modificar | modificar lo còdi]
Los principals aisses de transpòrt del departament son aqueles religant París a Tolosa per Caors (autorota A20 e linha ferroviària « POLT »).
Economia[modificar | modificar lo còdi]
Demografia[modificar | modificar lo còdi]
En 2021, lo departament comptava 174 942 abitants[Nòta 2], en aumentacion de 0,89 % respècte a 2015 (França fòra Maiòta : +1,84 %).
Comunas las mai pobladas[modificar | modificar lo còdi]
Nom | Còdi INSEE |
Intercomunalitat | Superficia (km2) |
Populacion (darrièra pop. legala) |
Densitat (ab./km2) |
Modificar |
---|---|---|---|---|---|---|
Caors | 46042 | CA Grand Caors | 64,72 | 20 141 (2021) | 311 | |
Fijac | 46102 | CC Grand-Fijac | 35,16 | 9 770 (2021) | 278 | |
Gordon | 46127 | CC Carcin-Boriana | 45,56 | 3 946 (2021) | 87 | |
Pradinas | 46224 | CA Grand Caors | 16,49 | 3 584 (2021) | 217 | |
Gramat | 46128 | CC Causses e Vallée de Dordonha | 57,07 | 3 482 (2021) | 61 | |
Sant Seren | 46251 | CC Causses e Vallée de Dordonha | 11,33 | 3 438 (2021) | 303 | |
Solhac | 46309 | CC Causses e Vallée de Dordonha | 25,92 | 3 198 (2021) | 123 | |
Praissac | 46225 | CC de la Val d'Òlt e del Vinhal | 24,05 | 2 460 (2021) | 102 | |
Biard de Sera | 46029 | CC Causses e Vallée de Dordonha | 3,63 | 1 973 (2021) | 544 | |
Puèg | 46231 | CC de la Val d'Òlt e del Vinhal | 26,38 | 1 900 (2021) | 72 | |
L'Albenca | 46148 | CC del País de L'Albenca-Limogne | 52,24 | 1 858 (2021) | 36 | |
Castèlnau de Montratièr | 46063 | CC de Carcin Blanc | 84,74 | 1 835 (2021) | 22 | |
Montcuc-en-Carcin-Blanc | 46201 | CC de Carcin Blanc | 78,23 | 1 812 (2021) | 23 | |
Lusèg | 46182 | CC de la Val d'Òlt e del Vinhal | 22,13 | 1 771 (2021) | 80 | |
Martel | 46185 | CC Causses e Vallée de Dordonha | 35,28 | 1 636 (2021) | 46 |
Cultura[modificar | modificar lo còdi]
Lo departament recensa mantuna estructura culturala, dont :
- Clarament Prod ;
- Pausa Cafè Produccions ;
- Ulisses Produccion (Fijac)
- Reptiland ;
- la Scèna d'Anglars ;
de festenals :
- Festenal de Teatre de Fijac ;
- Festenal de St Céré ;
- Festenal de Jazz Sim Copans de Solhac ;
- Festenal Las Passatgièras a Bèlregard ;
- Lo CRAB a Bèlmontet qu'organiza los festenals "Un estiu al CRAB" e "la carrièra dels mainatges" ;
- Lo festenal Plaça als Fadets ;
- Lo festenal Umor a Caors ;
- Lo festenal dels Inedits de Caors ;
- Caors Blues Festenal ;
- Festenal Ecaussystème.
- Festenal de Ròcamador
e de las companhiás d'espectacle viu professionalas :
- Los Cubiténistes - Teatre de carrièra (La Batuda);
- Las voses del Camaleon - Teatre ;
- Vejaire de Pas Sage - Teatre (Fijac);
- Parthénope - Teatre ;
- M coma Virgínia - Mariòtas (Cardalhac) ;
- Rog a Sòmis - Dança (St Céré) ;
- Circ Dandsie - Teatre de carrièra e improvisacion ;
- Cie Viure liure o cambaròta - Teatre ;
- Roberte Lamy - conta (Las Arcas) ;
- Teatre de l'Echapée Belle - Teatre ;
- Artaem - Teatre e mariòtas ;
- Cie Pisson dins l'èrba - Teatre ;
- Cie Acétés - Teatre (Caors) ;
- Òlt e Companhiás - Teatre e musica (Montcuc).
- Amassa la Sportelle (Ròcamador)
Dempuèi genièr de 2023, l'ADDA d'Òlt es estat réabsorbée pel departament.
Servicis publics[modificar | modificar lo còdi]
Ensenhament[modificar | modificar lo còdi]
Lo departament dispausa de 23 collègis, dos licèus generals e tecnologics, sièis licèus professionals e un licèu general. Existís una ofèrta pichona d'ensenhament superiora despartida sus Caors, Fijac e Solhac[9].
Conselh departamental[modificar | modificar lo còdi]
Cambra de comèrci e d'industria d'Òlt[modificar | modificar lo còdi]
Los diferents bacins economics del departament son representats per l'equipa dels elegits de la Cambra de comèrci e d'industria d'Òlt[10].
Presentas a Caors e a Cambas (près de Fijac), las equipas tecnicas de la CCI desvolopan tota una gamma de servicis qu'acompanhan las entrepresas (mai o mens 7 000 entrepresas inscrichas al RCS de Caors) tot lo long de lor vida : creacion, represa, desvolopament, finançament, formacion[11], embauchas, prevencion de las dificultats, marcatica, export, legislacion, desvolopament duradís, transmission, etc.
Torisme[modificar | modificar lo còdi]
Òlt es un departament toristic. En 2010, 3 milions de visitaires an portat 318 milions d'Euros[12]. Las caunas e avencs i son nombroses, contenent sovent de pinturas parietalas. Se tròba per exemple la cauna del Pech Mèrle a Cabrairet e l'avenc de Padirac (482 831 dintradas en 2017[13]). 85 sits d'immersion sosterranha i son repertoriats, çò que dins aquel domeni en fach lo segond luòc al mond après lo Yucatan (Mexic)[14].
Lo Sud-oèst del departament (la val d'Òlt) es l'una de las regions viticòlas mai ancianas de França[réf. necessari]. Los vins de Caors son coneguts dins lo mond entièr[réf. necessari].
Altoire, Laubreçac, Sent Circ de la Pòpia, Capdenac-lo-Naut, Cardalhac, Lo borg pichon de Soçairac aital coma Carennac son estadas classadas demest los mai polits vilatges de França[réf. necessari]. Ròcamador (un milion de visitaires) es lo segond sit lo mai visitat de província après lo mont Sant Miquèl, qu'es lo tresen sit lo mai visitat de França après la Torre Eiffel e lo castèl de Versalhas[15].
Creat en 1999, lo pargue natural regional dels Causses de Carcin (175 717 ectaras, 26 000 abitants) contribuís a preservar lo patrimòni local. La flòra locala e la fauna salvatja europèa son presentadas al pargue animalièr de Gramat. Amb son cèl nocturn relativament preservat de la pollucion luminosa, lo triangle negre de Carcin es un luòc d'observacion privilegiat qu'aculhís dempuèi qualques annadas un torisme astronomic creissent[16]. 42 comunas d'Òlt detenon lo labèl nacional Vilas e Vilatges Etoilés, decernit per l'ANPCEN .
Fijac abriga lo musèu Champollion e una reproduccion giganta de la pèira de Rosette, descriptada per aquel mainatge del país, l'un dels fondators de l'egiptologia modèrna e Solhac, lo Musèu de l'automat e de la robotica.
De trajèctes cyclables nacionals e departamentals son desvolopats pels toristas e los residents, s'inscrivent sustot dins los véloroutes nacionalas V86 (La Val d'Òlt en bicicleta, Damasan - La Bastida-Puylaurent), V87 (Montluçon-Montuèg) e V91 (Cubzac deus Ponts - La Cava)[17].
Las residéncias segondàrias[modificar | modificar lo còdi]
Segon lo recensament general de la populacion del , 19,4 % dels lotjaments disponibles dins lo departament èran de residéncias segondàrias.
Aquel tablèu indica las principalas comunas d'Òlt dont las residéncias segondàrias e ocasionalas despassan 10 % dels lotjaments totals en 2008 :
Comuna | Populacion SDC | Nombre de lotjaments | Residéncias segondàrias | % residéncias segondàrias |
---|---|---|---|---|
Vèrn | 413 446 | 213 | 47,76 % | |
Pairac | 667 529 | 207 | 39,18 % | |
Cajarc | 1 099 | 831 226 | 27,14 % | |
Salviac | 1 217 854 | 225 | 26,35 % | |
Martel | 1 579 | 1 085 | 276 | 25,41 % |
Puèg | 2 213 | 1 458 279 | 19,11 % | |
Solhac | 3 887 | 2 603 299 | 11,47 % | |
Gordon | 4 603 | 2 780 299 | 10,79 % |
Fonts : Font INSEE, chifras al .
Politic[modificar | modificar lo còdi]
Budgèt[modificar | modificar lo còdi]
En 2023, lo departament dispausava d'un budgèt de 282,9 milions d'euros dont lo mai gròs pòst de despensas es la categoria "personas annadidas" amb 55,1 milions d'euros atribuïts[18].
Autres[modificar | modificar lo còdi]
Administracion[modificar | modificar lo còdi]
Personalitats ligadas al departament[modificar | modificar lo còdi]
- Nino Ferrer (cantaire), mòrt a Sant - Cyprien
- Clément Marot, (poèta francés), nascut a Caors.
- Jean-François Champollion (egiptològ), nascut a Fijac
- Georges Pompidou (òme politic), ancian conselhièr municipal de Cajarc
- Gaston Monnerville (òme politic), Senator d'Òlt, President del Conselh general d'Òlt, conselhièr generala en canton de Soçairac, cònsol màger de Sant Seren.
- Léon Gambetta (òme politic), nascut a Caors.
- Fabien Galthié (esportiu), nascut a Caors
- Joachim Murat (militar), nascut a La Bastida - Murat
- Margrethe II (reina de Danemarc), possedís un castèl dempuèi 1975, ont passa sas vacanças.
Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]
- Nòtas
- Prononciacion en francés de França estandardizat retranscricha phonémiquement segon la nòrma API.
- Populacion municipala legala en vigor al 1er genièr de 2024, millésimée 2021, definida dins los limits territorials en vigor al 1er genièr de 2023, data de referéncia estatistica : 1er genièr de 2021.
- Referéncias
- « Prefècta d'Òlt » (consultat lo ).
- Jean-Marie Pierret, Fonetica istorica del francés e nocions de fonetica generala, Peeters, Lovaina-la-Nòva, 1994, p. 104.
- Creacion del departament de Tarn e Garona
- Michel Auvray, Istòria dels Ciutadans del Mond : Un ideal en accion de 1945 a nòstres jorns, Ausàs Editors Imagò, , 432 p., chap. 6-8.
- « oltés del Mond », sus lotoisdumonde.fr (consultat lo ).
- Sit sus la Populacion e los Limits Administratius de França - Ficha istorica del departament
- Populacion segon lo sèxe e l'edat quinquennala de 1968 a 2013 - Recensaments armonizats - Serias departamentalas e comunalas
- Fichas INSEE - Populacions legalas del departament per las annadas 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 e 2021
- « las escòlas e establiments d'Òlt », sus Acadèmia de Tolosa (consultat lo ).
- CCI d'Òlt.
- CCI d'Òlt - Formacion.
- « Òlt : las chifras claus del torisme - edicion 2012 » [PDF], sus tourisme-lot-ressources.com, Òlt Torisme, (consultat l'11 ).
- « las activitats de descobèrta culturala o de plen aire dins Òlt » [PDF], sus tourisme-lot-ressources.com, Òlt Torisme, (consultat lo ).
- La fàcia amagada de la Tèrra [veire en linha], 45 min 30 s - 45 min 38 s.
- L'abadiá del Mont Sant Miquèl bufa sas 1300 candèlas.
- Hélène Ferrarini, « la profecia del triangle negre de Carcin, «lo cèl melhor de França» », sus slate.fr, (consultat l'8 ).
- M. T., « Lèu, una véloroute nacionala traversarà Òlt », sus ladepeche.fr, (consultat lo ).
- « lo budgèt d'Òlt », sus lot.fr (consultat lo ).
Annèxes[modificar | modificar lo còdi]
Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]
Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]
- Ressorsa relativa a la geografia :
- Sit oficial Prefectura d'Òlt
- Conselh departamental d'Òlt
- Causir Òlt