Òlt (departament)

Un article de Wikipédia, l'enciclopèdia liura.

Lòt
Blason de Lot Drapeau de Lot
Lot (département)
Administracion
País Drapeau de la France França
Region Occitània
Creacion del departament
Capluòc
(Prefectura)
Caors
Sosprefecturas Fijac
Gordon
President del
conselh departamental
Serge Rigal (DVG)
Prefècte Claire Raulin[1]
Còdi INSEE 46
Còdi ISO 3166-2 FR-46
Còdi Eurostat NUTS-3 FR625
Demografia
Gentilici Oltés
Populacion 174 942 ab. (2021)
Densitat 34 ab./km2
Geografia
Coordinadas 44° 35′ nòrd, 1° 35′ es
Superficia 5 217 km2
Subdivisions
Arrondiments 3
Circonscripcions legislativas 2
Cantons 17
Intercomunalitats 9
Comunas 313
Ligams
Sit web lot.fr

Òlt (/lɔt/[Nòta 1],[2]) es un departament del Sud-oèst de França, situat dins la region Occitània, que tira son nom del riu Òlt. L'INSEE e la Pòsta li atribuïsson lo còdi 46. La prefectura, la mai granda vila e lo centre economic del departament es Caors.

Istòria[modificar | modificar lo còdi]

Carta de França de 1798 devesida en 98 departaments. Òlt (en blau palle sus la carta) a lo numèro 51.

Lo departament d'Òlt es creat lo pendent la Revolucion francesa, en aplicacion de la lei del , a partir de la província de Carcin, fasent partida del governament de Guiana. Lo territòri del departament compreniá alara l'arrondiment de Montalban[3] (cf. carta de França departamentala çai contra).

Carta del departament d'Òlt 1790

Son capluòc e prefectura es Caors, dont la populacion s'auça a 20 141 abitants en 2021.

L'arrondiment de Montalban es transferit al departament de Tarn e Garona, pendent sa creacion en 1808, amputant lo departament d'Òlt de mai o mens un quart de sa superficia ; la vila de Montalban, de 26 160 abitants en 1793, ven lo capluòc del departament novèl.

Lo , Caors, capluòc del departament d'Òlt, es la primièra a se declarar vila ciutadana del mond : Caors Mundi. Lo , lo Conselh General d'Òlt convida las municipalitats d'Òlt « a examinar l'extension del gèst de Caors al departament tot entièr ». Lo , 239 comunas d'Òlt avián votat lo tèxt de la Carta de mondializacion[4],[5].

Al la region Miègjorn-Pirenèus, a la quala apartenissiá lo departament, fusiona amb la region Lengadòc-Rosselhon per venir la novèla region administrativa Occitània.

Emblèmas[modificar | modificar lo còdi]

Proposicion de blason[modificar | modificar lo còdi]

Blason Blasonnement :
« De golas al pont de sièis arcas d'argent, aparedat de sable, pausat sus d'ondas d'azur movedís de la poncha, somat de cinc torretas tanben d'argent, aparedadas de sable, dobèrtas del camp, dominadas per cinc flors de liris d'aur. »

Armas de Carcin e de Caors prepausadas per Robert Louis coma armas departamentalas.

Geografia[modificar | modificar lo còdi]

Situacion[modificar | modificar lo còdi]

Lo departament d'Òlt fa partida de la region administrativa Occitània. Es limitròf dels departaments de Corresa, del Cantal, d'Avairon , de Tarn e Garona, d'Òlt e Garona e de Dordonha.

Regions naturalas[modificar | modificar lo còdi]

Sèt regions naturalas caracterizan un ensemble de paisatges pintoresques e contrastats, traversats d'èst en oèst per doas vias d'aiga, Dordonha al nòrd, Òlt al sud :

  • lo Ségala oltés (al nòrd-èst) : franja occidentala del Massís central, sos terrens siliçoses e umids suls quals altèrnan bòsques e pradas son favorablas a l'elevatge bovin ;
  • lo Limargue (al centre-èst) : adorsat al Ségala, es egalament una zòna bocagère sus sòls umids a dominanta argelosa ;
  • los Causses (al centre) : vastes espandidas calcàrias, carsticas, usadas e secas, ocupan los dos-tèrces del territòri departamental. Es lo domeni de l'elevatge ovin. Se tròba sustot, del nòrd al sud, lo Causse de Martel, lo Causse de Gramat e lo Causse de Limogne ;
  • Boriana (a l'oèst) : sables sidérolithiques e influéncia subatlantique determinan un paisatge fòrça boscós ont dominan pins maritims e castanhièrs, esplechat en polyculture-elevatge ;
  • Carcin Blanc (al sud) : calcaris lacustres blancs en platèls pauc fertils altèrnan amb de vals molassiques consacradas a la produccion de las cerealas-oleaginoses, del melon, de la pruna, del tabat ;
  • la Val d'Òlt (al sud) : bordada per las culturas légumières e lo vinhal en aval de Caors ;
  • Paisatges d'Òlt :
  • Valprionde dans le sud-ouest.
    Valprigonda dins lo sud-oèst.
  • Cajarc dans le sud.
    Cajarc dins lo sud.
  • Bélaye dans le sud-ouest.
    Belaiga dins lo sud-oèst.
  • Rocamadour dans le nord.
    Ròcamador dins lo nòrd.

Climat[modificar | modificar lo còdi]

Carcin patís doas influéncias climaticas opausadas. Lo nòrd del departament coneis un climat puslèu montanhòl ligat a la proximitat del Massís central, lo sud benefícia d'un climat puslèu temperat. Carcin Blanc supòrta las influéncias dirèctas del Bacin aquitan e de la val de Garona, cadun son torn oceanicas, continentalas e mediterranèas, segon las sasons.

Transpòrts[modificar | modificar lo còdi]

Los principals aisses de transpòrt del departament son aqueles religant París a Tolosa per Caors (autorota A20 e linha ferroviària « POLT »).

Economia[modificar | modificar lo còdi]

Demografia[modificar | modificar lo còdi]

En 2021, lo departament comptava 174 942 abitants[Nòta 2], en aumentacion de 0,89 % respècte a 2015 (França fòra Maiòta : +1,84 %).

Evolucion de la populacion  [ modificar ]
1791 1801 1806 1821 1826 1831 1836 1841 1846
-261 207 268 149 275 296 280 515 284 505 287 003287 739 294 566
1851 1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891
296 224 293 733 295 542 288 919 281 404 276 512 280 269 271 514 253 939
1896 1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946
240 403 226 720 216 611 205 769 176 889 171 776 166 637 162 572 154 897
1954 1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2011
147 754 149 929 151 198 150 778 154 533 155 816 160 197 169 531 174 754
2016 2021 - - - - - - -
173 347 174 942-------
(Fonts : SPLAF - populacion totala del departament dempuèi sa creacion fins en 1962[6] − puèi basa INSEE − populacion sens dobles comptes de 1968 a 2006[7] puèi populacion municipala a partir de 2006[8].)
Istograma de l'evolucion demografica

Comunas las mai pobladas[modificar | modificar lo còdi]

Lista de las quinze comunas las mai pobladas del departament
Nom Còdi
INSEE
Intercomunalitat Superficia
(km2)
Populacion
(darrièra pop. legala)
Densitat
(ab./km2)
Modificar
Caors 46042 CA Grand Caors 64,72 20 141 (2021) 311 modifier les donnéesmodifier les données
Fijac 46102 CC Grand-Fijac 35,16 9 770 (2021) 278 modifier les donnéesmodifier les données
Gordon 46127 CC Carcin-Boriana 45,56 3 946 (2021) 87 modifier les donnéesmodifier les données
Pradinas 46224 CA Grand Caors 16,49 3 584 (2021) 217 modifier les donnéesmodifier les données
Gramat 46128 CC Causses e Vallée de Dordonha 57,07 3 482 (2021) 61 modifier les donnéesmodifier les données
Sant Seren 46251 CC Causses e Vallée de Dordonha 11,33 3 438 (2021) 303 modifier les donnéesmodifier les données
Solhac 46309 CC Causses e Vallée de Dordonha 25,92 3 198 (2021) 123 modifier les donnéesmodifier les données
Praissac 46225 CC de la Val d'Òlt e del Vinhal 24,05 2 460 (2021) 102 modifier les donnéesmodifier les données
Biard de Sera 46029 CC Causses e Vallée de Dordonha 3,63 1 973 (2021) 544 modifier les donnéesmodifier les données
Puèg 46231 CC de la Val d'Òlt e del Vinhal 26,38 1 900 (2021) 72 modifier les donnéesmodifier les données
L'Albenca 46148 CC del País de L'Albenca-Limogne 52,24 1 858 (2021) 36 modifier les donnéesmodifier les données
Castèlnau de Montratièr 46063 CC de Carcin Blanc 84,74 1 835 (2021) 22 modifier les donnéesmodifier les données
Montcuc-en-Carcin-Blanc 46201 CC de Carcin Blanc 78,23 1 812 (2021) 23 modifier les donnéesmodifier les données
Lusèg 46182 CC de la Val d'Òlt e del Vinhal 22,13 1 771 (2021) 80 modifier les donnéesmodifier les données
Martel 46185 CC Causses e Vallée de Dordonha 35,28 1 636 (2021) 46 modifier les donnéesmodifier les données

Cultura[modificar | modificar lo còdi]

Lo departament recensa mantuna estructura culturala, dont :

  • Clarament Prod ;
  • Pausa Cafè Produccions ;
  • Ulisses Produccion (Fijac)
  • Reptiland ;
  • la Scèna d'Anglars ;

de festenals :

  • Festenal de Teatre de Fijac ;
  • Festenal de St Céré ;
  • Festenal de Jazz Sim Copans de Solhac ;
  • Festenal Las Passatgièras a Bèlregard ;
  • Lo CRAB a Bèlmontet qu'organiza los festenals "Un estiu al CRAB" e "la carrièra dels mainatges" ;
  • Lo festenal Plaça als Fadets ;
  • Lo festenal Umor a Caors ;
  • Lo festenal dels Inedits de Caors ;
  • Caors Blues Festenal ;
  • Festenal Ecaussystème.
  • Festenal de Ròcamador

e de las companhiás d'espectacle viu professionalas :

  • Los Cubiténistes - Teatre de carrièra (La Batuda);
  • Las voses del Camaleon - Teatre ;
  • Vejaire de Pas Sage - Teatre (Fijac);
  • Parthénope - Teatre ;
  • M coma Virgínia - Mariòtas (Cardalhac) ;
  • Rog a Sòmis - Dança (St Céré) ;
  • Circ Dandsie - Teatre de carrièra e improvisacion ;
  • Cie Viure liure o cambaròta - Teatre ;
  • Roberte Lamy - conta (Las Arcas) ;
  • Teatre de l'Echapée Belle - Teatre ;
  • Artaem - Teatre e mariòtas ;
  • Cie Pisson dins l'èrba - Teatre ;
  • Cie Acétés - Teatre (Caors) ;
  • Òlt e Companhiás - Teatre e musica (Montcuc).
  • Amassa la Sportelle (Ròcamador)

Dempuèi genièr de 2023, l'ADDA d'Òlt es estat réabsorbée pel departament.

Servicis publics[modificar | modificar lo còdi]

Ensenhament[modificar | modificar lo còdi]

Lo departament dispausa de 23 collègis, dos licèus generals e tecnologics, sièis licèus professionals e un licèu general. Existís una ofèrta pichona d'ensenhament superiora despartida sus Caors, Fijac e Solhac[9].

Conselh departamental[modificar | modificar lo còdi]

Lista de presidents successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
1945 1951 Jean Rougier SFIO  
1951 1971 Gaston Monnerville Rad.  
1971 1994 Maurice Faure MRG/PRG  
1994 2004 Jean Milhau PRG  
2004 2014 Gérard Miquel Partit socialista  
2015 En cors Serge Rigal Divèrs Esquèr  
Las donadas mancantas son a completar.

Cambra de comèrci e d'industria d'Òlt[modificar | modificar lo còdi]

Los diferents bacins economics del departament son representats per l'equipa dels elegits de la Cambra de comèrci e d'industria d'Òlt[10].

Presentas a Caors e a Cambas (près de Fijac), las equipas tecnicas de la CCI desvolopan tota una gamma de servicis qu'acompanhan las entrepresas (mai o mens 7 000 entrepresas inscrichas al RCS de Caors) tot lo long de lor vida : creacion, represa, desvolopament, finançament, formacion[11], embauchas, prevencion de las dificultats, marcatica, export, legislacion, desvolopament duradís, transmission, etc.

Torisme[modificar | modificar lo còdi]

Le palais de la Raymondie à Martel
Lo palais de la Raymondie a Martel.
St Cirq-Lapopie.
Rocamadour
Ròcamador.

Òlt es un departament toristic. En 2010, 3 milions de visitaires an portat 318 milions d'Euros[12]. Las caunas e avencs i son nombroses, contenent sovent de pinturas parietalas. Se tròba per exemple la cauna del Pech Mèrle a Cabrairet e l'avenc de Padirac (482 831 dintradas en 2017[13]). 85 sits d'immersion sosterranha i son repertoriats, çò que dins aquel domeni en fach lo segond luòc al mond après lo Yucatan (Mexic)[14].

Lo Sud-oèst del departament (la val d'Òlt) es l'una de las regions viticòlas mai ancianas de França[réf. necessari]. Los vins de Caors son coneguts dins lo mond entièr[réf. necessari].

Altoire, Laubreçac, Sent Circ de la Pòpia, Capdenac-lo-Naut, Cardalhac, Lo borg pichon de Soçairac aital coma Carennac son estadas classadas demest los mai polits vilatges de França[réf. necessari]. Ròcamador (un milion de visitaires) es lo segond sit lo mai visitat de província après lo mont Sant Miquèl, qu'es lo tresen sit lo mai visitat de França après la Torre Eiffel e lo castèl de Versalhas[15].

L'abbatiale Sainte-Marie de Souillac
L'abadiala Santa Maria de Solhac.
La cathédrale St Etienne de Cahors
La catedrala St-Estève de Caors.

Creat en 1999, lo pargue natural regional dels Causses de Carcin (175 717 ectaras, 26 000 abitants) contribuís a preservar lo patrimòni local. La flòra locala e la fauna salvatja europèa son presentadas al pargue animalièr de Gramat. Amb son cèl nocturn relativament preservat de la pollucion luminosa, lo triangle negre de Carcin es un luòc d'observacion privilegiat qu'aculhís dempuèi qualques annadas un torisme astronomic creissent[16]. 42 comunas d'Òlt detenon lo labèl nacional Vilas e Vilatges Etoilés, decernit per l'ANPCEN .

Fijac abriga lo musèu Champollion e una reproduccion giganta de la pèira de Rosette, descriptada per aquel mainatge del país, l'un dels fondators de l'egiptologia modèrna e Solhac, lo Musèu de l'automat e de la robotica.

De trajèctes cyclables nacionals e departamentals son desvolopats pels toristas e los residents, s'inscrivent sustot dins los véloroutes nacionalas V86 (La Val d'Òlt en bicicleta, Damasan - La Bastida-Puylaurent), V87 (Montluçon-Montuèg) e V91 (Cubzac deus Ponts - La Cava)[17].

Las residéncias segondàrias[modificar | modificar lo còdi]

Segon lo recensament general de la populacion del , 19,4 % dels lotjaments disponibles dins lo departament èran de residéncias segondàrias.

Aquel tablèu indica las principalas comunas d'Òlt dont las residéncias segondàrias e ocasionalas despassan 10 % dels lotjaments totals en 2008 :

Comuna Populacion SDC Nombre de lotjaments Residéncias segondàrias % residéncias segondàrias
Vèrn 413 446 213 47,76 %
Pairac 667 529 207 39,18 %
Cajarc 1 099 831 226 27,14 %
Salviac 1 217 854 225 26,35 %
Martel 1 579 1 085 276 25,41 %
Puèg 2 213 1 458 279 19,11 %
Solhac 3 887 2 603 299 11,47 %
Gordon 4 603 2 780 299 10,79 %

Fonts : Font INSEE, chifras al .

Politic[modificar | modificar lo còdi]

Budgèt[modificar | modificar lo còdi]

En 2023, lo departament dispausava d'un budgèt de 282,9 milions d'euros dont lo mai gròs pòst de despensas es la categoria "personas annadidas" amb 55,1 milions d'euros atribuïts[18].

Autres[modificar | modificar lo còdi]

Administracion[modificar | modificar lo còdi]

Personalitats ligadas al departament[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas
  1. Prononciacion en francés de França estandardizat retranscricha phonémiquement segon la nòrma API.
  2. Populacion municipala legala en vigor al 1er genièr de 2024, millésimée 2021, definida dins los limits territorials en vigor al 1er genièr de 2023, data de referéncia estatistica : 1er genièr de 2021.
Referéncias
  1. « Prefècta d'Òlt » (consultat lo ).
  2. Jean-Marie Pierret, Fonetica istorica del francés e nocions de fonetica generala, Peeters, Lovaina-la-Nòva, 1994, p. 104.
  3. Creacion del departament de Tarn e Garona
  4. Michel Auvray, Istòria dels Ciutadans del Mond : Un ideal en accion de 1945 a nòstres jorns, Ausàs Editors Imagò, , 432 p., chap. 6-8.
  5. « oltés del Mond », sus lotoisdumonde.fr (consultat lo ).
  6. Sit sus la Populacion e los Limits Administratius de França - Ficha istorica del departament
  7. Populacion segon lo sèxe e l'edat quinquennala de 1968 a 2013 - Recensaments armonizats - Serias departamentalas e comunalas
  8. Fichas INSEE - Populacions legalas del departament per las annadas 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 e 2021
  9. « las escòlas e establiments d'Òlt », sus Acadèmia de Tolosa (consultat lo ).
  10. CCI d'Òlt.
  11. CCI d'Òlt - Formacion.
  12. « Òlt : las chifras claus del torisme - edicion 2012 » [PDF], sus tourisme-lot-ressources.com, Òlt Torisme, (consultat l'11 ).
  13. « las activitats de descobèrta culturala o de plen aire dins Òlt » [PDF], sus tourisme-lot-ressources.com, Òlt Torisme, (consultat lo ).
  14. La fàcia amagada de la Tèrra [veire en linha], 45 min 30 s - 45 min 38 s.
  15. L'abadiá del Mont Sant Miquèl bufa sas 1300 candèlas.
  16. Hélène Ferrarini, « la profecia del triangle negre de Carcin, «lo cèl melhor de França» », sus slate.fr, (consultat l'8 ).
  17. M. T., « Lèu, una véloroute nacionala traversarà Òlt », sus ladepeche.fr, (consultat lo ).
  18. « lo budgèt d'Òlt », sus lot.fr (consultat lo ).

Annèxes[modificar | modificar lo còdi]

Suls autres projèctes Wikimedia :

Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]

Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]