Lemosin (dialècte)

Lemosin lemosin
Carta lingüistica de Lemosin amb occitan lemosin e marchois (transicion òc / oïl dins la Còrna) .
País	França
Region	Novèla Aquitània
Nombre de locutors	10 000
Tipologia	SVO, sillabica
Classificacion per familha
- lengas indoeuropèas - lengas italicas - lengas latino-falisques - lengas romanicas - lengas romanicas occidentalas - occitan - nòrd-occitan - lemosin
Estatut oficial
Regit per	Conselh de la Lenga Occitana
Codes de lenga
IETF	òc-lemosin
Linguasphere	51-AAA-gj
Glottolog	limo1246

Lo lemosin (Lemosin en occitan), tanben apelat « lenga d'aur », es lo dialècte de l'occitan parlat dins Lemosin, en Charenta occitana, dins una granda mitat nòrd de Dordonha aital coma una pichona bordadura occidentala del Puèi de Doma. Fa partida de l'ensemble nòrd-occitan.

A l'Edat Mejana, jos l'influéncia culturala de l'abadiá Sant-Martial de Limòtges e dels tot primièrs trobadors dont Bernat de Ventadorn, se podiá cridar lemosin l'ensemble dels dialèctes de la lenga d'òc. Aquel usatge a de còps perdurat fins al XVI^e sègle, per exemple en Catalonha.

Definicion

Lo lemosin es un dialècte de l'occitan o lenga d'òc, coma l'auvernhat e lo vivaroalpenc (amb los quals forma l'ensemble nòrd-occitan), lo lengadocian e lo provençal (que constituïsson eles l'ensemble sud-occitan) e lo gascon.

Los primièrs trobadors escrivián en lemosin (Guilhèm IX d'Aquitània, Ebles II de Ventadour (òc), Bernat de Ventadorn, Bertran de Bòrn, Arnaut Daniel, Giraut de Bornelh, etc.) e lo mai sovent tanben lors eretièrs. Se considèra generalament que los primièrs documents en occitan son estats redigits dins aquel dialècte, sustot lo Boecis, escrich cap a l'an 1000. Èra tanben la lenga natala dels senhors grands d'Aquitània o de Lemosin tals per exemple Alienòr d'Aquitània o Ricard Còr de Leon, qu'a compausat de poèmas en lenga lemosina.^{[réf. desirada]}

Reparticion geografica

occitan e sos dialèctes

Lo lemosin segon l'IEO, l'OPLO e Y. Lavalade

Segon lo Linguasphere Observatory e una majoritat de lingüistas (Yves Lavalade, Paul-Louis Grenier, etc.) es parlat dins los tres departaments de la region francesa de Lemosin a lo qual s'ajusta lo tèrç oriental de Charenta (Charenta occitana, que compren la Charenta lemosina, la bordadura orientala d'Engolmés e una franja sud-èst del departament ne limit de Dordonha), tota la mitat Nòrd de Dordonha, fins a una linha oèst-èst anant del sud de Mussidan al sud de Montinhac.

L'apondi del marchois, practicat dins la zòna de transicion de la Còrna, permet tanben d'i restacar de partidas meridionalas de Berric dins Endre amb sos parlars marchois aital coma los Combrailles a l'oèst de la Sioule e la region de Montluçon dins Alièr.

Usatge de la lenga

Lo dialècte lemosin èra fins al XVI^e sègle la lenga oficiala de la província e demorèt la lenga orala dominanta fins a la debuta del XX^e sègle, e mai dins d'unes quartièrs populars de miègs urbans (Limòtges, Sant-Junien), epòca a partir de la quala lo francés prenguèt lo dessús. En 2010, l'UNESCO o classava « seriosament en dangièr » dins son Atlàs de las lengas menaçadas. Lo lemosin es sustot emplegat pels abitants de las zònas ruralas annadits de mai de 70 ans. Totes sos locutors son egalament francofòns e son utilizacion a encara tendéncia a declinar. Mas la màger part dels lemosins de naissença coneisson, quitament quand comprenon pas perfièchament la lenga, de las expressions, provèrbis o autres cançons en lenga occitana que fan partida de lor patrimòni cultural.

Existís doas escòlas mairalas/primàrias immersivas occitanas (calandretas) dins la zòna del dialècte lemosin : l'una a Limòtges e l'autre a Peirigús. Son laïcas, gratuitas e utilizan una pedagogia activa e participativa eissida de las teorias de Freinet. Son obèrtas a totes sens excepcion, e mai als mainatges dont los parents parlan pas l'occitan^{[réf. necessari]}. Participan a la transmission e a la continuitat de la lenga lemosina en educant de mainatges dins lo bilingüisme occitan-francés. Tres professors ensenhan l'occitan lemosin dins los collègis, los licèus e los IUT en Lemosin.

Se tròba encara la traça de l'occitan lemosin dins de nombroses noms de familha e noms de luòcs. La lenga a egalament daissat sa traça dins los torns de frasas dels lemosins (limousinismes) aital coma dins lor accent quand s'exprimisson en francés.

Al XVI^e sègle, al País valencian e a Malhòrca, l'expression lenga lemosina o llemosí èra primièr utilizada per parlar de la faiçon de parlar dels trobadors catalans. Puèi, aquel tèrme s'es utilizat fins al XIX^e sègle, incorrèctament^{[réf. non conforma]}, per parlar de còps de la lenga catalana.

Escrivans en lemosin

• Jean-Baptiste Foucaud (1747–1818), limougeaud conegut per sas adaptacions en occitan de faulas de La Fontaine.
• Édouard Cholet (1833-1917) diguèt Lingamiau - Limòtges - Autor de la Nhiorlas de Lingamiau.
• L'abat Joseph Roux (1834–1905), de Tula, qu'a relançat l'escritura literària del lemosin al XIX^e sègle amb son long poèma La Chansou lemouzina e codificat l'ortografia lemosina dins sa Gramatica lemosina (1893–1895).
• François Grabié (1834-1902), poèta e cançonièr d'Ussèl .
• Roger Ténèze (1904–1976), jornalista a « la Votz del Nòrd », autor de novèlas (Noreia) e dels poèmas (Lasses Ombrères Sobeiranas).
• Marcelle Delpastre (1925–1998), poèta, etnograf, memorialista…
• Jean Mouzat, poèta e autor d'estudis suls Trobadors, sustot sus Gaulcem Faidit.
• Albert Pestour (1892–1965), poèta (Lous tornas batre sauputs l'Autura).
• Jan dau Melhau

• 

  Occitan lemosin e sosdialèctes segon Paul-Louis Grenier e Yves Lavalade.

  Michel Chadeuil (Micheu Chapduelh), un peiregordin originari dels Vaures, poèta, novelaire, romancièr, pròche de Jan dau Melhau e de Joan-Pau Verdier.
• Paul-Louis Grenier, originari de Chambon-sus-Voueize en Cruesa.
• Jean Ganiayre
• Yves Lavalade, lemosin de Vinhana Nauta autor de nombroses obratges de referéncia en grafia normalizada (dont diccionaris).

Fonetica e fonologia

Inventari de las vocalas del lemosin :

Vocalas	anterioras				posterioras
	non arredondidas		arredondidas		non arredondidas		arredondidas
	cortas / destibadas	longas / tibadas	cortas / destibadas	longas / tibadas	cortas / destibadas	longas / tibadas	cortas / destibadas	longas / tibadas
barradas	/i/	/i(:)/	/i/	/i(:)/			/u/	/u:/
semi-barradas		/e:/		/ø:/				/o:/
semi-dobèrtas	/ɛ/		/œ/				/ɔ/
dobèrts						/a:/

La vocala posteriora semi-dobèrta es sovent realizada [ɒ] en posicion atòna.

Dins tota una franja del Naut Lemosin, dintra lo Nontronnais (al Nòrd de Peirigòrd), l'Òrta e Tardoira (al Sud-èst de Charenta) e lo Sud-oèst del País de Vinhana (en Vinhana Nauta), lo fonèma /a:/ es realizat [æ:].

I a de vocalas intrinsècament longas (dont la longor lor ven d'una consonanta desapareguda, coma /a:/ venent de /a/+/s/ dins « nastre » [na:tre]), de las vocalas ocasionalament longas (que s'alongan en posicion tonica, coma [e:] dins « lebre » [‘lo:bre]). Pasmens, lo trach de quantitat jòga pas de ròtle fonologic (permet pas de diferenciar dos mots entre eles solament sus aquel critèri) dins lo sistèma vocalic lemosin, levat dins un nombre pichon de cases isolats.

Un dels fenomèns mai particulars del sistèma fonologic del lemosin es son sistèma accentual, que, dins una part granda del domeni, es diferent del sistèma general occitan. Coma dins la rèsta del domeni occitan, l'accent pòrta sus la penultima sillaba o sus la darrièra. Mas la distribucion de l'accent en lemosin se fa en foncion de la quantitat vocalica (longor), definida de la faiçon seguenta:

• Las sillabas o las vocalas longas cridan l'accent mentre que las sillabas o vocalas brèvas o regètan.
• Se las doas sillabas son de longors egalas, valent a dire que totas las doas son longas o brèvas, l'accent pòrte sus la finala. La dificultat de determinar clarament la quala es tonica dins qualques enonciats es tala coma es fòrça malaisit de dire per « vachas » se s'ausís [‘va:sa:] o [va’sa:] dins tal o tal sosdialècte.
• L'accent pòrta sus la penultima sillaba quand la vocala finala es brèva e que la penultima es :
  • a) siá intrinsècament longa, una vocala nasala, un diftong descendent, una vocala + [r] ;
  • b) siá ocasionalament longa.
• Dins los autres cases, l'accent es generalament final.

Aquò permet de comprene melhor, d'una part, la frequéncia de las Oxytons (mots accentuats sus la finala) en lemosin e, d'autra part, las repojadas d'accent sus la penultima dins de mots que son accentuats sus la darrièra dins d'autres dialèctes.

Aquela descripcion s'aplica pas a tot l'ensemble del domeni dialectal lemosin mas unicament a una larja partida centrala, los parlars mai periferics essent mai confòrms a l'accentuacion generala occitana. Lo naut lemosin e lo bas lemosin son largament tocats per aquel fenomèn, mentre que lo peiregordin (coma sosdialècte) sembla i escapar.

Labialisation de las vocalas nautas /i, u/ en [i] a proximitat d'una consonanta labiala :

A proximitat d'una consonanta labiala (/p, b, m, f, v/), las vocalas nautas /u/ e /i/ son sovent labialisées en [i] en posicion prétonique. Per exemple: primier [pry'mje], crivèu [kry'vew]~[kry'vœw]. Aquò pòt tanben afectar la vocala del radical de d'unes vèrbs quand passa en posicion atòna, en particular dins los infinitius en -ir ont la vocala graphiée “o” se pronóncia non pas [u] coma dins lo cas abitual, mas sovent [i] en posicion prétonique quand es adjacenta a una consonanta labiala : morir [my'riguda], cobrir [ky'bri], fornir [fyr'ni]. Aiçò es particularament lo cas ennaut lemosin.

Inventari de las consonantas del lemosin :

CONSONANTAS	labialas		dentalas e alveolaras		palatalas		velaras
	sordas	sonòras	sordas	sonòras	sordas	sonòras	sordas	sonòrs
oclusivas	/p/	/b/	/t/	/d/			/k/	/g/
fricativas	/f/	/v/	/s/	/z/
africadas					/tʃ/	/dʒ/
nasalas		/m/		/n/		/ɲ/
lateralas				/l/		(/ʎ/)
batentas				/r/
glides		/w/, /ɥ/				/j/

Las fricativas alveolars /s, z/ son sovent realizadas pòstalveolaras, quitament palatalas [ʃ, ʒ] dins de nombroses parlars.

Las consonantas presentadas dins lo tablèu coma africadas /tʃ, dʒ/ presentan una importanta variacion entre sosdialèctes. Pòdon èsser realizadas pòstalveolaras o alveolaras [ts, dz]. Dins d'unes parlars, son reduchas a de fricativas, que pòdon èsser palatalas [ʃ, ʒ] (dins Marcha, per exemple), alveolaras [s, z] (dins plan dels parlars de Peirigòrd) o interdentales [θ, ð] (coma dins la Dobla, en Peirigòrd).

Ça que la, l'oposicion de ponch d'articulacion es generalament mantenguda entre las fricativas originalas (/s, z/) e aquelas eissidas de la désaffrication de /tʃ, dʒ/. Dins qualques parlars (coma dins la val d'Eila, en Peirigòrd), s'obsèrva una inversion del ponch d'articulacion: /s, z/ son realizadas palatalas ([ʃ, ʒ]), e /tʃ, dʒ/, coma de fricativas coronalas ([s, z] o [θ, ð]).

Las nasalas s'opausan pas qu'en posicion d'ataca sillabica. En posicion de còda, [m], [n] e [ŋ] son allofòns.

En lemosin, coma en general en nòrd-occitan, i a pas qu'un sol fonèma rhotique, generalament realizada coma una batuda (simpla), malgrat l'implantacion creissenta del R uvulaire francés. Los -r finals son mantenguts dins d'unes sufixes (de -aur, -ador, per exemple), amuïs dins los infinitius en -ar e -ir, mas generalament vocalizats en [j] après « E » : lo ser [sej] (lo ser), valer [vɔlej] (valer), èsser [essej] (èsser).

Tractament dels -s- etimologics, mantenguts dins la grafia, en posicion de còda :

• Quand lo S seguís un A, en general lo S s'amuït. La vocala adòpta sa forma tibada e s'alonga en [a:]: bastir [ba:'ti] (bastir), nascut [na:'ky] (nascut), las belas filhas [la: 'bɛla: 'fija:] (las dròllas polidas), cantères ['sɔ̃nta:] (cantas).
  • [a:] despartiment de nombrosas caracteristicas amb la vocala A tonic : timbre tibat e longor. En consequéncia, pòt egalament atirar los autres corrélats de l'accent tonic : bastir ['ba(:)ti], nascut ['na(:)ky], las belas filhas [la(:) be'la(:) fi'ja(:)], cantères [sõn'ta(:)]. Quand [a:] pòrta l'accent tonic, pòt pèrdre en longor.
• Las consonantas nasalas son instablas en posicion de còda. Quand ela s'amuïssent, la vocala precedenta pòt demorar jos sa forma nasala o èsser dénasalisée e se retrobar jos sa forma destibada. Après un A nasal o dénasalisé, lo S s'amuït simplament e la vocala demòra inchangée : plans [plo], [plõ], [plõŋ] o [plõm] (plans).
• Darrièr E e É, lo S es normalament semi-vocalizat en iod [j], e se forma un diftong [ej] : estiu [ej'tiw] (estiu), escòla [ej'kolɔ] (escòla), cranes dròlles [kranej drolej] (polits mainatges), vòles [vɔlej] (vòles), francés [frõn'ʃej] (francés).
  • Quand i a una consonanta amuïe a la fin del mot, tot se passa coma s'i èra pas : un piquet [ym pi'kɛ] (un piquet) / esquina piquets [del: pi'kej] (dos piquets).
  • Quand s'agís d'una consonanta nasala, se pòt passar coma se lo S i èra pas o pòt s'amuïr simplament : lo fen [legit 'fɛ] (lo fen) / los fens [legit: 'fej] o [legit: 'fɛ] (los fens).
• Cal remarcar qu'en lemosin, lo diftong [aj] en posicion tonica altèrna amb [ej] en posicion atòna. Aquò a entrainat de cases de confusion dins las formas conjugadas de vèrbs presentant lo diftong [ej] eissida del grop –ès– en posicion atòna, e lo diftong [aj] i pòt aparéisser en posicion tonica : espiar [ej'pja] (agachar) > éspia ['ajpjɔ] (el/agacha), peschar [pej'sa] (perseguièr) > pescha ['pajsɔ] (el/pesca).
• Darrièr È, dins lo cas general, lo S s'amuït e la vocala adòpta sa forma tibada e s'alonga en [e:] : tèsta [te:tɔ] (cap), estestar [ejte:'ta] (étêter), arrèsta [ɔ're:tɔ] (el/arrèsta), arrestès [ɔre:'te:] (qu'el/arrestèsse), un pè [ym 'pɛ] (un pè), esquina pès [del: pe:] (dos pès), mèsme ['me:mɛ] (quitament). Se remarcarà que lo grop se manten [e:] quitament en posicion atòna.
• Darrièr Ò tonic, dins lo cas general, i a amudiment del S e la vocala adòpta sa forma tibada e s'alonga en [o:] : còsta [ko:tɔ] (còsta), gròs [gro:] (gròs). Dins qualques cases, i pòt aver diphtongaison de [o:] en [ow] : nòstre [no:trɛ] o [nowtrɛ] (nòstre/nôtre).
• Darrièr O tonic o atòn, i a normalament amudiment del S e alongament compensatòri de la vocala : esquina [del:] (dos), dosta ['del:tɔ] (el/tira), dostar [del:'ta] (tirar), dostat [del:'ta] (tirat).
• Darrièr las vocalas nautas anterioras I e U, lo « S » s'amuït generalament, mas las vocalas nautas anterioras an pauc tendéncia a s'alongar : es donc rar de ne trobar de longas. L'alongament compensatòri de l'amudiment del « S » se fa pas sentir que quand las condicions d'elocucion son favorablas, valent a dire sustot a de velocitats d'elocucion bassas : vist ['vi:] (vist), fust ['fy:] (bota), disnar [di:'na] (dinnar), puslèu [py:'lew] (puslèu).
• Dins los mots de manlèu e los cultismes, o per de rasons de clairté lexicala, i pòt aver conservacion del « S » en posicion de còda après una vocala : casqueta [kɔs'ketɔ] o [kas'ketɔ] (casqueta), Espanha [ɛs'paŋɔ] (Espanha), question [kɛs'tiw] (question), esperar [ɛspɛ'ra] (esperar) [mas [ejpɛ'ra] (esperar)], pòsta ['pɔstɔ] (pòsta, fém.), pòste ['pɔstɛ] (pòsta, masc.).

Veire tanben

Articles connèxes

• Occitània
• lingüistica
  • lista de lengas
    • lengas per familha
      • lengas indoeuropèas
        • lengas romanicas
          • lengas occitano-romanicas
            • occitan
              • arverno-mediterranèu
                • occitan septentrional
• Musica lemosina

Ligams extèrns

• Notícias d'autoritat :

  • BnF (donadas)
  • Glottocode
• Atlàs interactiu de l'intonacion de l'occitan, Departament de Traducció i Ciències del Llenguatge de l'Universitat Pompeu Fabra de Barcelona amb collaboracion de l'universitat d'Osnabrück e l'universitat Tolosa-Joan Jaurés, Barcelona, 2010.
• Lo sit de l'Institut d'Estudis Occitans dau Lemosin.
• La memòria ponticaude e sas lengas — Sit sul quartièr dels Ponts a Limòtges.
• Resumit de tèsi sul cartulari del consolat de Limòtges
• Lo parlar crosés de Fresselines
• Collectiu Arri!
• La biaça, lo sit dels archius del I.E.O. Lemosin
• Cançon lemosina
• Pichona metòde audio Parlam l'occitan dau Lemosin d'Ives Lavalada e Piare Vinhau.
• Cants corresians, reculhits e editats per Hugh Shields (1974), amb 27 enregistraments sonòrs.

Bibliografia

• (fr + òc) Léonard Duclou, « Diccionari de lenga lemosina », inedit, 1779.
• Nicolas Béronie (publ. per Joseph-Anne Vialle), Diccionari del patés del Bas-Lemosin (Corresa), e mai particularament dels entorns de Tula, impr. J.-M. Drappeau, ca 1824
• Camille Chabaneau, Gramatica lemosina, Maisonneuve e C^ie, 1876 (lira en linha) (reïmpression, Laffitte 1980).
• Emmanuel Crauffon e Оscar Lacombe, « la botanica del patés Bas-Lemosin », dins Bulletin de la Societat de las letras, sciéncias..., p. 429-440, La revista scientifica de Lemosin, 1893
• J-B Pedon, « lo Platèl de Millevaches — Introduccion — Limits — Topografia e Idrologia - Agrologia — Flòra ferratgièra... », dins Bulletin de la Societat de las letras, sciéncias..., La revista scientifica de Lemosin, 1893
• Gaston Godin de l'Épinay, Noms pateses o vulgars de las plantas de Corresa, Bulletin de la Societat scientifica, istorica e arqueologica de Corresa, 1908.
• Louis Queyrat, Contribucion a l'estudi del parlar de Cruesa : lo patés de la region de Chavanat : gramatica e folclòr, 1927.
• Charles Mespoulède e Henri Lamy, « lo patés dins lo canton de Sant Pèire de Chignac », segon un estudi publicat en 1927 per Gaston Guillaumie agregat de Gramatica e natiu d'Atur, Dordonha, febrièr de 2008 (consultat lo 16 de decembre de 2017).
• Léon Dheralde, Diccionari de la lenga lemosina - Diciounàri de lo lingo limousino, Societat d'etnografia de Marcha e de Lemosin, 1968.
• Michel Tintou, Compendi practica de Gramatica lemosina, ed. Lemouzi, 1969.
• Gérard Gonfroy, Diccionari normatiu lemosin-francés, Edicions Lemouzi, n^o 55 bis, Tula, 1975.
• Yves Lavalade, Bernat Gana, Vocabulari lemosin, C.L.E.O., 1976.
• Maurice Robert, « Parlar lemosin - Parlar limousi », Ethnologia, Revista d'etnologia e d'ethnoécologie dels païses occitans, Estudis Rurals n^o 85, S.E.L.M., 1977.
• Dominique Decomps, L'occitan redde e ben : lo lemosin (lo lemosin lèu e plan), metòde d'iniciacion al lemosin comprenent un manual, acompanhat d'un libret « Traduccion de las conversacions e corregits dels exercicis », e d'un cofret comprenent doas caissetas audio, Colleccion de l'Institut d'Estudis Occitans, Edicions Omnivox, París, 1979.
• P. Perrier, Termes de geografia agrària lemosina relatius a l'aiga, 1996.
• Maurice Robert, Los mots del lemosin : diccionari francés-lemosin, parlars, limousinismes e tradicions, S.E.L.M., 1997.
• Gilbert Pasty, Glossari dels dialèctes marchois e naut lemosin de Cruesa, 1999.
• Yves Lavalade, Diccionari Francés / Occitan (Lemosin-Marcha-Peirigòrd), Lucien Souny, 2001.
• Yves Lavalade, Diccionari Occitan / Francés (Lemosin-Marcha-Peirigòrd), Lucien Souny, 2003.
• Diccionari Patés de Chateauneuf lo Bòsc, Faulas de la Font e Poesias, Societat Istorica de Châteauneuf-lo-Bòsc n^o 10, 2002.
• Roger Pagnoux, Glossari lemosin : contribucion a l'estudi de la linga lemosina, I.E.O. dau Lemosin, 2005.
• Michel Tintou, Diccionari francés - lemosin, ed. Lemouzi, 2006.
• Jean-François Vignaud, Michel Manville, Lenga e memòria del país de Garait : los parlars de Cruesa, C.G. 23, 2007.
• Jean-Pierre Reydy, Nòstre occitan : lo dialècte de Peirigòrd-Lemosin parlat dins lo Pargue natural regional, I.E.O. dau Lemosin, 2008.
• Rafèu Sichel-Bazin, « Estudi comparatiu de las realizacions de las èssas en posicion de còda sillabica en occitan lemosin e lengadocian e en catalan central e balear », dins Christian Camps (Ed.), Los relacions catalano-occitanas al llindar del segle XXI. Péronnas : Associacion Francesa dels Catalanistas, Edicions de la Torre Gile, 2009.
• Yves Lavalade e Jacques Peyramaure, Torns lemosins : Viradas lemosinas, novèla edicion revista e aumentada, Institut d'Estudis Occitans dau Lemosin, colleccion Lop-Rainard-Lebre, 2011.
• Jean Roux, Jean-Louis Lévêque, Precís de conjugason occitana : dialècte lemosin, Novelum/IEO, 2011.
• Yves Lavalade, La Conjugason Occitana (Lemosin), ed. Escòla 'Chabatz d'Entrar, 2012.
• Jacques Rongier, Diccionari de sant-privaçois : Parlar occitan de la Xaintrie Blanca, La Harmattan, 2012.
• Jacques Rongier, L'occitan tal coma s'o parla (Xaintrie), Lo Harmattan, 2014.
• Guaiana Brun-Trigaud, Qualques traches lexicals lemosins factors d'identitat lingüistica, Premsas universitàrias de Limòtges, 2006.
• Jean-François Vignaud, De la Chassagne al Monteil : noms de luòcs del Pargue natural regional de Millevaches en Lemosin, I.E.O. dau Lemosin, 2017.
• (fr + òc) Jeanine Berducat, Christophe Matho, Guylaine Brun-Trigaud, Jean-Pierre Baldit, Gérard Guillaume (collectiu), Patés e cançons de nòstres pepins Marchois (Vinhana Nauta, Cruesa, país de Montluçon), París, Edicions CPE, 2010, 160 p. (ISBN 978-2-84503-827-1)