Institut d'estudis occitans

Istòria
Fondacion	1945
Sigla	(mul) IEO
Tip	Associacion lei de 1901
Forma juridica	Associacion declarada
Domenis d'activitat	Cultura occitana, estudis occitans, dreches lingüistics, autres organizacions foncionant per adesion volontària
País	França
Fondators	Félix Castan, Max Roqueta, Delfin Dario (d), Pierre Roqueta (d)
President	Pierre Azéma (dempuèi 1953)
Sit web	www.ieo-oc.org
RNA	W313002106
SIREN	329243653
TVA europèa	FR50329243653
OpenCorporates	fr/329243653

L'Institut d'estudis occitans (Institut d'estudis occitans en occitan, o IEO) es una associacion lei de 1901 creada en 1945 per d'occitanistas resistents^[1].

Es una associacion culturala qu'a per tòca lo manten e lo desvolopament de la lenga e de la cultura occitanas per la direccion, l'armonizacion e la normalizacion de totas las òbras que concernisson la cultura occitana dins son ensemble.

En 1946, recupèra los actius de la Societat d'estudis occitans^[2]. L'associacion es estada reconeguda d'utilitat publica en 1949. Es acceptada Jeunesse e educacion populara dempuèi 1986.

L'IEO es organizat en federacion, amb lo sèti a Tolosa, de las seccions regionalas (Lemosin, Aquitània, Occitània-Pirenèus-Mediterranée, Auvèrnhe Ròse-Aups e Provença) e departamentalas (un trentenat de departaments del grand tèrç sud de França).

L'IEO nacional edita una revista, Anem ! Occitans ! (ISSN 2105-620X^[3]), qu'a fach seguida en 2006 a occitans! (ISSN 0293-0994, n^o 1 en 1981^[4]).

El labellise los actors publics e economics que s'implican dins la valorizacion d'aquela lenga, pel programa « Òc per l'occitan »^[5]^,^[6]

Amassada annala[modificar | modificar lo còdi]

L'IEO s'amassa cada annada en amassada generala dins una vila diferenta d'Occitània . Darrièras datas :

2021 : Clarmont d'Auvèrnhe^[7]
2020 : Castèlnòu d'Arri
2019 : Puèglaurenç
2018 : Sète
2017 : Orlhac
2016 : Tolosa
2015 : Monteleimar^[8]
2014 : Peirigús^[9]
2013 : Aush^[10]
2012 : Niça^[11]
2011 : Lo Puèi de Velai^[12]
2010 : Limòtges^[13]

Presidents[modificar | modificar lo còdi]

Controvèrsias[modificar | modificar lo còdi]

L'IEO aguèt a sofrir d'un certan nombre de crisis dempuèi sa creacion. La primièra, pendent las annadas 1950 e 1960, a vist l'oposicion de divèrsas tendéncias, l'una lausant una accion unicament sul terren cultural a l'entorn de Félix Castan, Ismaël Girard e Bernard Manciet, l'autre desirant una preséncia sul terren politic, a l'entorn de Pierre Bec e Robert Lafont. La segonda tendéncia l'emportèt^[14].

La crisi mai aguda, a la fin de las annadas 1970 e a la debuta de las annadas 1980, viu s'afrontar doas tendéncias : la tendéncia « populista » (o « democratica ») al poder, e la tendéncia « universitària » (o « intellectuala ») menada per Robert Lafont. En 1981, la tendéncia « universitària », amb Robert Lafont, foguèt obligada de quitar l'IEO. Aquò entrainèt la disparicion d'una partida granda de las activitats de recèrca scientifica dins l'associacion, e lor transferiment cap a d'autres organismes coma las universitats, l'Associacion internacionala d'estudis occitans e, sustot en lingüistica, cap al Gidilòc (Grop d'iniciativa per un diccionari informatizat de la lenga occitana) e lo Conselh de la lenga occitana.^{[réf. necessari]}

En Bearn, ont Per Noste es alara la seccion departamentala de l'IEO, la revindicacion (etnica e lingüistica) emergís dins lo camp politic, cap a 1982, en ligam amb la descentralizacion^[15] en cors a aquel periòde. Se poiriá tanben citar de las promessas non tengudas del candidat Mitterrand. Per rampèl, la Descentralizacion en França coneis una virada importanta amb la lei dicha Defferre promulgada lo 2 de març de 1982^[16], puèi las leis dels 7 de genièr^[17] e 22 de julhet de 1983^[18]. Las competéncias e lo budgèt de las collectivitats territorialas (comunas, departaments e regions) son netament acrescuts.

Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]

↑ Philippe Martel, Cronologia de l'istòria de la I.E.O., Estudis occitans n^o 18, 1995 (ISSN 0980-7845)
↑ Joan FOURIÉ, "A l'entorn d'un cinquantenari, lo S.E.O. precursor del I.E.O. : contribucion a l'istòria del movement occitan", Estudis occitans n^o 18, 1995 (ISSN 0980-7845)
↑ Notícia BNF d'Anem ! Occitans!
↑ Notícia BNF d'occitans!
↑ L'occitan dins vòstra municipalitat, IEO
↑ ÒC PER L'OCCITAN, IEO
↑ « Amassada generala de l'IEO 2021 »^{(Archive.org • Wikiwix • Archive.is • Google • Que far ?)}, sus ieo-oc.org ; sit oficial de l'Institut d'estudis occitans, abril de 2021.
↑ « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).
↑ « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Internet Archiva (consultat lo 16 d'octobre de 2023).
↑ « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).
↑ « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).
↑ Gérard Adier, « lo Puèi de Velai capitala d'Occitània », Lo Progrès, 23 de mai de 2011, En linha
↑ « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).
↑ Philippe Martel, "A prepaus de l'IEO e de sa (escura) istòria", Linha imaginòt n^o 34, estiu 1998 (ISSN 1166-8067)
↑ Jean Charles, « Caractèrs de la revindicacion etnica en Bearn », Espaci populacions societats, n^o 3,‎ 1994
↑ Loi n°82-213 del 2 de març de 1982 relativa als dreches e libertats de las comunas, dels departaments e de las regions
↑ Loi n°83-8 del 7 de genièr de 1983 relativa a la reparticion de competéncias entre las comunas, los departaments, las regions e l'Estat (lei Defferre).
↑ Loi n°83-663 del 22 de julhet de 1983 completant la lei n^o 83-8 del 7 de genièr de 1983 relativa a la reparticion de competéncias entre las comunas, los departaments, las regions e l'Estat

Annèxes[modificar | modificar lo còdi]

Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | modificar lo còdi]

Henri Jeanjean, De l'utopia al pragmatisme ? : lo movement occitan, 1976-1990, Perpinhan, Edicions Trabucaire, 1992, 211 p. (ISBN 2-905828-34-X, BNF 35532023)

Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]

Sit oficial
Ressorsas relativas a las organizacions :
- SIREN
- Repertòri nacional de las associacions
Notícia dins un diccionari o una enciclopèdia generalista :
- Gran Enciclopèdia Catalana
Notícias d'autoritat :
- VIAF
- ISNI
- BnF (donadas)
- IdRef
- LCCN
- GND
- CiNii
- Israël
- NUKAT
- Catalonha
- Austràlia
- Norvègia
- Tchéquie
- WorldCat
(òc + fr) Sit oficial

[1] Philippe Martel, Cronologia de l'istòria de la I.E.O., Estudis occitans n^o 18, 1995 (ISSN 0980-7845)

[2] Joan FOURIÉ, "A l'entorn d'un cinquantenari, lo S.E.O. precursor del I.E.O. : contribucion a l'istòria del movement occitan", Estudis occitans n^o 18, 1995 (ISSN 0980-7845)

[3] Notícia BNF d'Anem ! Occitans!

[4] Notícia BNF d'occitans!

[5] L'occitan dins vòstra municipalitat, IEO

[6] ÒC PER L'OCCITAN, IEO

[7] « Amassada generala de l'IEO 2021 »^{(Archive.org • Wikiwix • Archive.is • Google • Que far ?)}, sus ieo-oc.org ; sit oficial de l'Institut d'estudis occitans, abril de 2021.

[8] « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).

[9] « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Internet Archiva (consultat lo 16 d'octobre de 2023).

[10] « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).

[11] « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).

[12] Gérard Adier, « lo Puèi de Velai capitala d'Occitània », Lo Progrès, 23 de mai de 2011, En linha

[13] « IEO Institut d'Estudis Occitans », sus ieo-oc.org per Wikiwix (consultat lo 16 d'octobre de 2023).

[14] Philippe Martel, "A prepaus de l'IEO e de sa (escura) istòria", Linha imaginòt n^o 34, estiu 1998 (ISSN 1166-8067)

[15] Jean Charles, « Caractèrs de la revindicacion etnica en Bearn », Espaci populacions societats, n^o 3,‎ 1994

[16] Loi n°82-213 del 2 de març de 1982 relativa als dreches e libertats de las comunas, dels departaments e de las regions

[17] Loi n°83-8 del 7 de genièr de 1983 relativa a la reparticion de competéncias entre las comunas, los departaments, las regions e l'Estat (lei Defferre).

[18] Loi n°83-663 del 22 de julhet de 1983 completant la lei n^o 83-8 del 7 de genièr de 1983 relativa a la reparticion de competéncias entre las comunas, los departaments, las regions e l'Estat

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]