Sant Cosme d'Òlt

Un article de Wikipédia, l'enciclopèdia liura.

Sant Cosme d'Òlt
Saint-Côme-d'Olt
Vista globala dempuèi lo pont.
Blason de Saint-Côme-d'Olt
Blason
Administracion
País Drapeau de la France França
Region Occitània
Departament Avairon
Arrondiment Rodés
Intercomunalitat Comunautat de comunas Comtal Òlt e Truyère
Maire
Mandat
Bernard Scheuer
2020-2026
Còdi postal 12500
Còdi comuna 12216
Demografia
Gentilici Sant-Cômois
Populacion
municipala
1 437 ab. (2021 en augmentation de 6,68 % par rapport à 2015)
Densitat 48 ab./km2
Geografia
Coordinadas 44° 30′ 59″ nòrd, 2° 48′ 55″ es
Altitud Min. 340 m
Max. 840 m
Superficia 30,1 km2
Tip Comuna rurala
Unitat urbana Espaliu
(banlèga)
Aira d'atraccion Espaliu
(comuna de la corona)
Eleccions
Departamentalas Canton d'Òlt e Palanges
Legislativas Primièra circonscripcion
Localizacion
Geolocalizacion sus la carta : França
Voir sur la carte topographique de France
Sant Cosme d'Òlt
Geolocalizacion sus la carta : França
Voir sur la carte administrative de France
Sant Cosme d'Òlt
Geolocalizacion sus la carta : Avairon
Voir sur la carte topographique de l'Aveyron
Sant Cosme d'Òlt
Geolocalizacion sus la carta : Occitània (region administrativa)
Voir sur la carte administrative d'Occitanie (région administrative)
Sant Cosme d'Òlt
Ligams
Sit web saint-come-olt.com

Sant Cosme d'Òlt [sɛ̃ kom dɔlt] es una comuna francesa, situada dins lo departament d'Avairon , en region Occitània.

Es aderenta de l'associacion Las Mai Beaux Vilatges de França.

Lo patrimòni arquitectural de la comuna compren quatre immòbles protegits al títol dels monuments istorics : la glèisa Sent Còsme-e-Sant-Damien, inscricha en 1927, lo portal de Levignac, inscrich en 1950, la glèisa Sant Pèire, inscricha en 1991 puèi classada en 1995, e l'Ostal de la comuna, inscrich en 1999.

Geografia[modificar | modificar lo còdi]

Generalitats[modificar | modificar lo còdi]

Òlt en amont del pont de Sant Cosme d'Òlt.

Dins lo quart nòrd-èst del departament d'Avairon, la comuna de Sant Cosme d'Òlt s'espandís sus 30,10 km2. Es asagada per Òlt al sud e per mantun de sos afluents, dont la Boralde de Sanch Èli d'Aubrac a l'èst e la Boralde Flaujaguèse, que bòrda la comuna a l'oèst.

L'altitud minimala, 340 mètres, se tròba al sud-oèst, aquí ont Òlt quita la comuna e dintra sus la d'Espaliu . L'altitud maximala amb 840 mètres es localizada al nòrd, suls penjals d'Aubrac , al nòrd-èst del lòcdich los Fèls, ne limit de la comuna de Condom d'Aubrac.

En riba drecha d'Òlt e traversat per la rota departamentala (RD) 987 e la RD 6, lo borg de Sant Cosme d'Òlt es situat, en distàncias orthodromiques, quatre quilomètres a l'èst-sud-èst d'Espaliu e dètz e nòu quilomètres al sud de La Guiòla.

La comuna es egalament desservida per la RD 141.

Un tròç comun dels caminòls de granda escorreguda GR 6 e GR 65 — la per Podiensis del pelegrinatge de Sant Jaume de Compostèla — travèrsa lo territòri comunal del nòrd-èst al sud-oèst, sus mai o mens dètz quilomètres. Al sud, lo GR 620 que debuta a Sant Cosme d'Òlt permet de rejónher lo GR 62 a Inières, al sud-èst de Rodés.

Sant Cosme d'Òlt aderís a l'associacion Las Mai Beaux Vilatges de França.

Comunas limitròfas[modificar | modificar lo còdi]

Sant Cosme d'Òlt es limitròfa de quatre autras comunas.

Comunas limitròfas de Sant Cosme d'Òlt
Condom d'Aubrac
Espaliu Saint-Côme-d'Olt Castèlnòu de Mandalhas
Las Sots

Idrografia[modificar | modificar lo còdi]

Ret idrografica[modificar | modificar lo còdi]

Carte en couleur présentant le réseau hydrographique de la commune
Rets idrografica e rotièr de Sant Cosme d'Òlt.

La comuna es drenada per Òlt, la Boralde de Sanch Èli d'Aubrac, la Boralde Flaujaguèse, lo riu de la Boraldette, lo riu de Cancels, lo riu de Justou, lo riu de Terilhou, lo riu del Lauras e per divèrses pichons corses d'aiga[1].

Òlt pren sa font a 1272 m d'altitud sus la montanha del Golet (nòrd del Mont Losera), dins la comuna de Cubières (48), e se gèta dins Garona a Monurt (47), après aver corrut 484 km e traversat 129 comunas[2].

La Boralde de Sanch Èli d'Aubrac, d'una longor totala de 25,2 km, pren sa font dins la comuna de Pradas d'Aubrac e se gèta dins Òlt a Sant Cosme d'Òlt, après aver asagat 5 comunas[3].

La Boralde Flaujaguèse, d'una longor totala de 29,3 km, pren sa font dins la comuna de Curièiras e se gèta dins Òlt a Sant Cosme d'Òlt, après aver asagat 6 comunas[4].

Gestion dels corses d'aiga[modificar | modificar lo còdi]

Per tal d'aténher lo bon estat de las aigas impausat per la Directiva-quadra sus l'aiga del , mantun esplech de gestion integrada s'articula a diferentas escalas per definir e començar un programa d'accions de reabilitacion e de gestion dels miègs aqüatics : lo SDAGE (Esquèma director d'amainatjament e de gestion de las aigas), a l'escala del bacin idrografic, e lo SAVI (Esquèma d'amainatjament e de gestion de las aigas), a l'escala locala. Aquel darrièr fix los objectius generals d'utilizacion, de mesa en valor e de proteccion quantitativa e qualitativa de las ressorsas en aiga superficiala e sosterranha. Tres SAGE son començats dins lo departament d'Avairon[5].

La comuna fa partida del SAVI Lòt amont, aprovat lo , dins lo SDAGE Ador-Garona. Lo perimètre d'aquel SAVI concernís lo bacin d'alimentacion d'Òlt dempuèi sa font fins a Entraigas dins Avairon, ont recep la Truyère ne ribla drecha. Cobrís atal 91 comunas, sus dos departaments (Losera e Avairon) e 2 regions – una superficia de 2 616 km2 e 1 400 km de corses d'aiga permanents a los quals s'ajustan fins a 576 km de corses d'aiga temporàrias[6],[7]. Lo pilotatge e l'animacion del SAVI son assegurats pel Sindicat mixte Lòt-Dourdou (SMLD), qualificat de « estructura portaira ». Aquel organisme es estat creat lo per raprochament de tres sindicats de rius[Nòta 1] e es constituït de catòrze comunautats de comunas[8].

Climat[modificar | modificar lo còdi]

En 2010, lo climat de la comuna es de tip climat oceanic alterat, segon un estudi se prement una seria de donadas cobrissent lo periòde 1971-2000[9]. En 2020, Météo-France publica una tipologia dels climats de la França metropolitana dins la quala la comuna es expausada a un climat de montanha e es dins la region climatica Sud-èst del Massís Central, caracterizada per una pluviometria annala de 1 000 a 1 500 mm, minimala en estiu, maximala en auton[10].

Pel periòde 1971-2000, la temperatura annala mejana es de 12,2 °C, amb una amplitud termica annala de 16,4 °C. Lo cumul annal mejan de precipitacions es de 1 118 mm, amb 11,7 jorns de precipitacions en genièr e 6,2 jorns en julhet[9]. Pel periòde 1991-2020, la temperatura mejana annala observada sus l'estacion meteorologica installada sus la comuna es de 12,5 °C e lo cumul annal mejan de precipitacions es de 951,5 mm[11],[12]. Per l'avenidor, los paramètres climatics de la comuna estimats per 2050 segon diferents scenaris d'emission de gas d'efièch de sarra son consultables sus un sit dedicat publicat per Météo-France en novembre de 2022[13].

Estatistics 1991-2020 e recòrds ST-COME-D'OLT (12) - alt : 380m, lat : 44°30'52"N, lon : 2°49'40"E
Recòrds establits sul periòde del 01-06-2002 al 02-11-2023
Meses jan. fév. març abril mai junh jui. agost basse. oct. nov. déc. annada
Temperatura minimala mejana (°C) 0,3 −0,4 2,2 5 7,9 11,7 13,2 12,8 9,8 8 4,1 0,7 6,3
Temperatura mejana (°C) 4,5 4,9 8,2 11,6 14,8 19,3 21,3 20,9 17,3 13,7 8,7 5 12,5
Temperatura maximala mejana (°C) 8,6 10,1 14,2 18,1 21,7 26,9 29,4 29 24,8 19,4 13,3 9,3 18,7
Recòrd de freg (°C)
data del recòrd
−14,2
11.01.10
−15,4
09.02.12
−13,6
01.03.05
−5,8
07.04.21
−1,4
06.05.19
1,4
03.06.06
4,9
15.07.16
3,9
31.08.10
0,2
26.09.02
−5,3
19.10.09
−9,6
18.11.07
−15,1
19.12.09
−15,4
2012
Recòrd de calor (°C)
data del recòrd
20,9
27.01.16
25,1
27.02.19
27,5
29.03.23
29,9
29.04.05
36,7
21.05.22
40,5
17.06.22
39,9
17.07.22
41,2
19.08.09
37
04.09.05
34
01.10.23
26,1
07.11.15
19,9
08.12.10
41,2
2009
Precipitacions (mm) 98,1 59,1 81,5 87,3 97,9 63,4 58,5 69,7 60,8 85,1 89,1 101 951 ,5
Font : « Ficha 12216001 », sus donneespubliques.meteofrance.fr, edité lo : 06/11/2023 dins l'estat de la basa


Miègs naturals e biodiversitat[modificar | modificar lo còdi]

Espacis protegits[modificar | modificar lo còdi]

La proteccion reglamentària es lo mòde d'intervencion lo mai fòrt per preservar d'espacis naturals remarcables e lor biodiversitat associada[14]. Dins aquel encastre, la comuna fa partida d'un espaci protegit, lo Pargue natural regional d'Aubrac, creat per decret lo [15] e d'una superficia de 220 284 ha. Region rurala de mejana montanha, Aubrac possedís un patrimòni encara plan preservat. Son economia rurala, sos paisatges, sos saber-far, son environament e son patrimòni cultural reconeguts ne demòran pas mens vulnerables e menaçats e es a aquel títol qu'aquela zòna es estada protegida[16] ,[17].

Sits Natura 2000[modificar | modificar lo còdi]

Sits Natura 2000 sul territòri comunal.

La ret Natura 2000 es una ret ecologica europèa de sits naturals d'interès ecologic elaborat a partir de las Directivas « Abitats » e « Aucèls ». Aquela ret es constituïda de Zònas especialas de conservacion (ZSC) e de Zònas de proteccion especiala (ZPS). Dins las zònas d'aquela ret, los Estats Membres s'engatjan a mantenir dins un estat de conservacion favorabla los tips d'abitats e d'espècias concernits, pel biais de mesuras reglamentàrias, administrativas o contractualas[18].

Un sit Natura 2000 es estat definit sus la comuna al títol de la « directiva Abitats »[19] : La « Nauta val d'Òlt entre Espaliu e Sant Laurenç d'Òlt e clusas de la Truyère, bassa val d'Òlt e lo Goul », d'una superficia de 5 653 ha, compren una partida de la val d'Òlt aital coma dos de sos afluents : la Truyère e lo Goul. Lo sit es remarcable d'una part en consequéncia de la preséncia de doas espècias d'interès comunautari, la Loira d'Euròpa e lo Chabot, e de mantun abitat aqüatic e forestièr d'interèsses comunautaris que se rapòrtan a las tres entitats paysagères del sit[20].

Zònas naturalas d'interès ecologic, faunistic e floristique[modificar | modificar lo còdi]

L'inventari de las zònas naturalas d'interès ecologic, faunistic e floristique (ZNIEFF) a per objectiu de realizar una cobèrta de las zònas mai interessantas sul plan ecologica, essencialament dins la perspectiva de melhorar la coneissença del patrimòni natural nacional e de fornir als diferents décideurs un esplech d'ajuda a la presa en compte de l'environament dins l'amainatjament del territòri.

Lo territòri comunal de Sant Cosme d'Òlt compren tres ZNIEFF de tip 1[Nòta 2],[21] :

  • la « Boralde de Sant-Chély d'Aubrac » (1 600 ha), cobrissent 4 comunas del departament[22] ;
  • lo « Puech basaltic de Vermus » (28,8 ha), cobrissent 2 comunas del departament[23] ;
  • la « Rivière Lòt (partida Avairon) » (2 552 ha), cobrissent 33 comunas dont 30 dins Avairon, 2 dins lo Cantal e 1 dins Losera[24] ;

e dos ZNIEFF de tip 2[Nòta 3],[21] :

  • la « Vallée d'Òlt (partida Avairon) » (19 239 ha), que s'espandís sus 47 comunas dont 39 dins Avairon, 5 dins lo Cantal, 2 dins Òlt e 1 dins Losera[25] ;
  • lo « Valon de la Boralde flaujaguèse e sos afluents » (2 341 ha), que s'espandís sus 7 comunas d'Avairon [26].

Urbanisme[modificar | modificar lo còdi]

Tipologia[modificar | modificar lo còdi]

Sant Cosme d'Òlt es una comuna rurala[Nòta 4],[27]. Fa en efièch partida de las comunas pauc o plan pauc densas, al sens de la grasilha comunala de densitat de l'INSEE [I 1],[28]. Apartenís a l'unitat urbana d'Espaliu, una aglomeracion intra-departamentala regropant 2 comunas[I 2] e 6 061 abitants en 2021, dont es una comuna de la banlèga[I 3],[I 4].

D'un autre costat la comuna fa partida de l'aira d'atraccion d'Espaliu, dont es una comuna de la corona[Nòta 5]. Aquela aira, que regropa 7 comunas, es categorizada dins las airas de mens de 50 000 abitants[I 5],[I 6].

Infrastructuras e ocupacion dels sòls de la comuna de Sant Cosme d'Òlt.

Ocupacion dels sòls[modificar | modificar lo còdi]

L'ocupacion dels sòls de la comuna, tala coma ressortís de la basa de donadas europèa d'ocupacion biophysique dels sòls Corine Land Cover (CLC), es marcada per l'importància dels territòris agricòlas (58,8 % en 2018), una proporcion sensiblament equivalenta a la de 1990 (58,7 %). La reparticion detalhada en 2018 es la seguenta : pradas (52,1 %), bòsques (34,9 %), zònas agricòlas eterogenèas (6,7 %), zònas urbanizadas (4 %), miègs a vegetacion arbustiva e/o erbacèa (2,4 %)[29].

Planificacion[modificar | modificar lo còdi]

La comuna dispausava en 2017 d'un plan local d'urbanisme en revision[30]. Lo zonatge reglamentari e lo reglament associat pòdon èsser consultats sul Géoportail de l'urbanisme[31].

Risques màgers[modificar | modificar lo còdi]

Lo territòri de la comuna de Sant Cosme d'Òlt es vulnerable a diferents azards naturals : inondacions, climaticas (ivèrn excepcional o calimàs), fuòcs de bòsques e seïsme (sismicitat febla). Es egalament expausat a dos risques tecnologics, lo transpòrt de matèrias perilhosas e la rompedura d'un barratge, e a un risc particular, lo risc radon[32],[33].

Risques naturals[modificar | modificar lo còdi]

Zònas inondablas de la comuna de Sant Cosme d'Òlt.

D'unas partidas del territòri comunal son susceptiblas d'èsser afectadas pel risc d'inondacion per desbordament d'Òlt . Las darrièras grands aigats istorics, avent tocat mantuna partida del departament, remontan als 3 e (dins los bacins d'Òlt , d'Avairon , del Viaur e de Tarn) e al (bacins de la Sorgues e del Dourdou)[34]. Aquel risc es pres en compte dins l'amainatjament del territòri de la comuna pel biais del Plan de prevencion del risc inondacion (PPRI) Òlt amont 3[35], aprovat lo 23 de febrièr de 2011[36].

Le Plan departamental de proteccion dels bòsques contra los incendis copa lo departament d'Avairon en sèt « bacins de risc » e definís una sensibilitat de las comunas a l'azard fuòcs de bòsc (de feble a plan fòrta). La comuna es classada en sensibilitat febla[37].

Los movements de terrens susceptibles de se produire sus la comuna son ligats al retirament-conflament de las argelas[32], consequéncia d'un cambiament d'umiditat dels sòls argeloses. Las argelas son capablas de fixar l'aiga disponibla mas tanben de la pèrdre en se retractant en cas de secada[38]. Aquel fenomèn pòt provocar dels degalhs plan importants sus las construccions (fendasclas, desformacions de las oberturas) podent rendre inabitablas d'unes locals. La carta de zonatge d'aquel azard pòt èsser consultada sul sit de l'observatòri nacional dels risques naturals Georisques[39]

Risques tecnologics[modificar | modificar lo còdi]

Lo risc de transpòrt de matèrias perilhosas sus la comuna es ligat a sa traversada per una rota a fòrt trafic. Un accident se produsent sus una tala infrastructura es en efièch susceptibla d'aver d'efièches grèus al bastit o a las personas fins a 350 m, segon la natura del material transportat. De disposicions d'urbanisme pòdon èsser preconizadas en consequéncia[40].

Dins lo departament d'Avairon se compta uèch grands barratges susceptibles d'ocasionar de degalhs en cas de rompedura. La comuna fa partida de las 64 comunas susceptiblas d'èsser tocadas per l'onda de submersion consecutiva a la rompedura d'un d'aqueles barratges[41].

Risc particular[modificar | modificar lo còdi]

Dins mantuna partida del territòri nacional, lo radon, amolonat dins d'unes lotjaments o autres locals, pòt constituïr una font significativa d'exposicion de la populacion als dardalhs ionisants. Totas las comunas del departament son concernidas pel risc radon a un nivèl mai o mens naut. Segon lo dossièr departamental dels risques màgers del departament establit en 2013, la comuna de Sant Cosme d'Òlt es classada a risc mejan a naut[42]. Un decret del a modificat la terminologia del zonatge definida dins lo còdi de la santat publica[43] e es estat completat per un arrestat del portant delimitacion de las zònas a potencial radon del territòri francés. La comuna es d'ara enlà en zòna 3, a saber zòna a potencial radon significatiu[44].

Toponimia[modificar | modificar lo còdi]

Lo vilatge deuriá son nom a un ospici dedicat a sants Còme e Damien situat a proximitat de l'actuala capèla dels penitents. La segonda partida del nom, « Olt », correspond a l'anciana apellacion d'Òlt , que bòrda lo vilatge.

Pendent la Revolucion francesa, la comuna pòrta lo nom de Montagne-sus-Òlt[45].

En occitan, lo vilatge se nomma Sant Come en grafia normalizada, o Son Coume en grafia mistralenca.

Istòria[modificar | modificar lo còdi]

Preïstòria[modificar | modificar lo còdi]

Dels espleches litics, atribuïbles al Paleolitic, son estats descobèrts un pauc en amont d'Òlt, près de Sant Cosme d'Òlt. Son los sols indicis d'anthropisation d'aquela partida de la val d'Òlt, pels periòdes preïstoric e protoïstoric.

Antiquitat[modificar | modificar lo còdi]

Dins lo rai d'implantacion del vilatge, los vestigis d'ocupacion umana remontan a la debuta de nòstra èra. En efièch, qualques elements de mòbles arqueologics gallo-romans son estats meses al jorn al còr del vilatge, acreditant l'ipotèsi de l'existéncia d'una estacion o d'un vicus a proximitat de la via romana Rodatz-Javols, que passa Òlt leugièrament en amont del vilatge.

Edat Mejana[modificar | modificar lo còdi]

L'ospici dedicat a sants Còme e Damien e l'actuala capèla dels penitents (ancianament nommada glèisa Sant Pèire de la Bouysse) situada al ras, serián estats edificats al XIe o al XIIe sègle. Segon los istorians locals[46], aquel ensemble auriá polarizat l'aglomeracion primitiva d'abitats medievals, embrion de l'actual vilatge.

Epòca modèrna[modificar | modificar lo còdi]

En 1528, Jean de Castelnau-Bertenons, baron de Calmont d'Olt, concedís de privilègis als abitants. En 1532, un òme esculta de figuras estranhas sus las doas grandas pòrtas de casse de la glèisa, afortidas de 365 clavèls. Sus l'una d'aquelas pòrtas, la d'esquèrra, ennaut, dins lo canton de drecha, se vei un soldat montat sus un curiós animal al long còl, a l'aus espés e anelat que la górbia a suggerida, e als esclòps a doas unglas. Es un camélidé. Pas un dromadari, ni un camèl, vist la postura del cavalièr que tira las guidas e a pas l'aire tranquil, lo menton a nautor de las aurelhas de l'animal. Es un lama. En 1532, a Peró, los espanhòls fan presonièr o Sapèt inca Atahualpa. Coneisson lo lama, qu'ensajan de montar. Mas aquela bèstia resistís, s'afaissa e escupís tre que la carga despassa 40 quilòs. Se diriá qu'aquela figura de la vièlha pòrta mòstra lo lama genolh a tèrra, tròp cargat del cavalièr espanhòl. En aquel temps, sul camin franco-espanhòl de Sant Jaume de Compostèla, los artisans èran de vertadièrs routards, amb lors espleches dins la biaça e de las idèas plen lo cap. Anavan talhar, escultar, sertir, bastir aicí e aquí — d'ont aquel lama a Sent Còsme. En 1586, mai o mens 2 400 personas se morisson de la pèsta. La vila seriá estada repoblada per de gents de Castelnau-Bertenons, en Carcin. A la fin del XVIIIe sègle, una fabrica de flanèla pro importanta es installada, lo borg comprenent alara mai o mens 1 500 abitants.

Epòca contemporanèa[modificar | modificar lo còdi]

Politica e administracion[modificar | modificar lo còdi]

Decopatge territorial[modificar | modificar lo còdi]

La comuna de Sant Cosme d'Òlt es membre de la comunautat de comunas Comtal Òlt e Truyère[I 7], un establiment public de cooperacion intercomunala (EPCI) a fiscalitat neta creat lo dont lo sèti es a Espaliu. Aqueste es d'un autre costat membre d'autres gropaments intercomunals[47].

Sul plan administratiu, es restacada a l'arrondiment de Rodés, al departament d'Avairon e a la region Occitània[I 7]. Sul plan electoral, depend del canton d'Òlt e Palanges per l'eleccion dels conselhièrs departamentals, dempuèi lo redécoupage cantonal de 2014 dintrat en vigor en 2015[I 7], e de la primièra circonscripcion d'Avairon per las eleccions legislativas, dempuèi lo darrièr decopatge electoral de 2010[48].

Eleccions municipalas e comunautàrias[modificar | modificar lo còdi]

Eleccions de 2020[modificar | modificar lo còdi]

Lo conselh municipal de Sant Cosme d'Òlt, comuna de mai de 1 000 abitants, es elegit a l'escrutinh proporcional de lista a dos torns (sens cap de modificacion possibla de la lista)[49], per un mandat de sièis ans renovelable[50]. Tenent compte de la populacion comunala, lo nombre de sètis a provesir pendent las eleccions municipalas de 2020 es de 15[51]. Los quinze conselhièrs municipals son elegits al primièr torn amb un taus de participacion de 48,88 %, eissits de la sola lista candidata, conducha per Bernard Scheuer[52]. Bernard Scheuer, cònsol màger sortent, es reelegit per un mandat novèl lo [53].

Los dos sètis atribuïts a la comuna dins lo conselh comunautari de la comunautat de comunas Comtal Òlt e Truyère son atribuïts a la lista de Bernard Scheuer[52].

Lista dels cònsols màgers[modificar | modificar lo còdi]

L'ostal de la comuna (ancian castèl).
Lista dels cònsols màgers successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
1983 2001 Jean-Raymond Palous   Notari
junh de 2001 2008 Louis Morvan PS  
2008 2014 Nathalie Auguy-Périé UMP  
març de 2014 en cors Bernard Scheuer[54],[55]   Ancian quadre

Demografia[modificar | modificar lo còdi]

L'evolucion del nombre d'abitants es coneguda pels recensaments de la populacion efectuats dins la comuna dempuèi 1793. Per las comunas de mens de 10 000 abitants, una enquèsta de recensament portant sus tota la populacion es realizada cada cinc ans , las populacions legalas de las annadas intermediàrias essent elas estimadas per interpolacion o extrapolacion[56]. Per la comuna, lo primièr recensament exaustiu dintrant dins l'encastre del dispositiu novèl es estat realizat en 2005[57].

En 2021, la comuna comptava 1 437 abitants[Nòta 6], en aumentacion de 6,68 % respècte a 2015 (Avairon : +0,17 %, França fòra Maiòta : +1,84 %).

Evolucion de la populacion  [ modificar ]
1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 7871 8201 8351 9241 8331 8831 9792 0521 918
1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
2 0161 8201 9991 9731 9061 9721 9481 8491 812
1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 7821 6331 6271 5241 4241 2911 2661 2011 114
1962 1968 1975 1982 1990 1999 2005 2006 2010
1 0571 0031 1031 2071 1981 2571 3801 3871 365
2015 2020 2021 - - - - - -
1 3471 4261 437------
De 1962 a 1999 : populacion sens dobles comptes ; per las datas seguentas : populacion municipala.
(Fonts : Ldh/EHESS/Cassini fins en 1999[45] puèi INSEE a partir de 2006[58].)
Istograma de l'evolucion demografica

Economia[modificar | modificar lo còdi]

Revenguts[modificar | modificar lo còdi]

En 2018 (balhadas INSEE publicadas en ), la comuna compta 584 cobles fiscals[Nòta 7], regropant 1 255 personas. La mediana del revengut disponible per unitat de consomacion es de 20 780 [I 8] (20 640  dins lo departament[I 9]).

Emplec[modificar | modificar lo còdi]

Taus de caumatge
Division 2008 2013 2018
Comuna[I 10] 5,1 % 4,7 % 3,6 %
Departament[I 11] 5,4 % 7,1 % 7,1 %
França entièra[I 12] 8,3 % 10 % 10 %

En 2018, la populacion annadida de 15 a 64 ans s'auça a 720 personas, demest las qualas se compta 71,6 % d'actius (68 % avent un emplec e 3,6 % de caumaires) e 28,4 % d'inactius[Nòta 8],[I 10]. Dempuèi 2008, lo taus de caumatge comunal (al sens del recensament) dels 15-64 ans es inferior al de França e del departament.

La comuna fa partida de la corona de l'aira d'atraccion d'Espaliu, estant qu'almens 15 % dels actius trabalhan dins lo pòl[Carta 1],[I 13]. Compta 385 emplecs en 2018, contra 374 en 2013 e 399 en 2008. Lo nombre d'actius avent un emplec residissent dins la comuna es de 504, siá un indicator de concentracion d'emplec de 76,4 % e un taus d'activitat demest los 15 ans o mai de 44,1 %[I 14].

Sus aqueles 504 actius de 15 ans o mai avent un emplec, 180 trabalhan dins la comuna, siá 36 % dels abitants[I 15]. Per s'anar al trabalh, 84,5 % dels abitants utilizan un veïcul personal o de foncion a quatre ròdas, 0,8 % los transpòrts en comun, 6,9 % s'i tornan en doas-ròdas, en bicicleta o a pè e 7,8 % an pas besonh de transpòrt (trabalh al domicili)[I 16].

Activitats fòra agricultura[modificar | modificar lo còdi]

98 establiments[Nòta 9] son implantats a Sant Cosme d'Òlt al . Lo tablèu çai jos ne detalha lo nombre per sector d'activitat e compara las ratios amb los del departament[Nòta 10],[I 17].

Sector d'activitat Comuna Departament
Nombre % %
Amassa 98 100  % (100 %)
Industria manufacturièra,
industrias extractivas e autras
20 20,4 % (17,7 %)
Construccion 14 14,3 % (13 %)
Comèrci de gròs e de detalh,
transpòrts, albergament e restauracion
28 28,6 % (27,5 %)
Informacion e comunicacion 1 1 % (1,5 %)
Activitats financièras e d'assegurança 1 1 % (3,4 %)
Activitats immobiliàrias 3 3,1 % (4,2 %)
Activitats especializadas, scientificas e tecnicas
e activitats de servicis administratius e de sosten
13 13,3 % (12,4 %)
Administracion publica, ensenhament,
santat umana e accion sociala
14 14,3 % (12,7 %)
Autras activitats de servicis 4 4,1 % (7,8 %)

Lo sector del comèrci de gròs e de detalh, dels transpòrts, de l'albergament e de la restauracion es preponderant sus la comuna puèi que representa 28,6 % del nombre total d'establiments de la comuna (28 sus las 98 entrepresas implantadas a Sant Cosme d'Òlt), contra 27,5 % al nivèl departamental[I 18].

Agricultura[modificar | modificar lo còdi]

La comuna es dins la « Viadène e val d'Òlt », una pichona region agricòla ocupant lo nòrd-oèst del departament d'Avairon[59]. En 2020, l'orientacion technico-economica de l'agricultura[Nòta 11] sus la comuna es l'elevatge bovin, orientacion mixta lach e carn[Carta 2].

1988 2000 2010 2020
Espleitacions 69 52 50 39
SAU[Nòta 12] (ha) 1 821 2 143 2 065 2 052

Lo nombre d'espleitacions agricòlas en activitat e avent lor sèti dins la comuna es passat de 69 pendent lo recensament agricòla de 1988[Nòta 13] a 52 en 2000 puèi a 50 en 2010[61] e enfin a 39 en 2020[Carta 3], siá una baissa de 43 % en 32 ans. Lo meteis movement es observat a l'escala del departament qu'a perdut pendent aquel periòde 51 % de sas espleitacions[62],[Carta 4]. La susfàcia agricòla utilizada sus la comuna a ela aumentat, passant de 1 821 ha en 1988 a 2 052 ha en 2020[Carta 5]. Parallèlament la susfàcia agricòla utilizada mejana per espleitacion a aumentat, passant de 26 a 53 ha[61].

Cultura locala e patrimòni[modificar | modificar lo còdi]

Edificis civils[modificar | modificar lo còdi]

Edificis religioses[modificar | modificar lo còdi]

Lo vilatge[modificar | modificar lo còdi]

Lo vilatge garda un nuclèu ancian, dont los barris, uèi integrats a las abitacions e encerclats per un pichon baloard circular, an conservat dos de lors tres pòrtas fortificadas, la pòrta Nòva e la pòrta Théron[64]. Dins l'encencha de la ciutat, se tròban dels ostals dels XVe e XVIe sègles ont los proprietaris grands d'Aubrac venián un còp èra. Demest los bastiments notòris figuran entre autres l'ostal del cònsol de Rodèsla, l'ostal Dufau e la de Pons de Cailutz, amb sa torre medievala[64]. Fins en 1789 la justícia locala èra tornada dins l'ancian palais del transplantacion, situat dins las ancianas fortificacions de la vila.

Lo masatge de Lévinhac[modificar | modificar lo còdi]

Situat a un pauc mai d'un quilomètre a l'oèst del borg de Sant Cosme d'Òlt, lo masatge de Lévinhac, o Levignac, a una origina que remonta a l'epòca gallo-romana. Un còp èra s'i trobava una glèisa dont subsistís pas mai uèi que lo portal e son timpan, dins la cort del castèl de Lévinhac. Lo portal de l'anciana glèisa es inscrich al títol dels monuments istorics dempuèi 1950[67]. Segon la tradicion, sant Hilarian, patron de la vila vesina, Espaliu, seriá nascut cap a 760 d'una familha nòbla de Lévinhac. Existís tanben un ostal, senhalada en 1771, a la quala es estacat lo nom de l'espital.

Patrimòni cultural[modificar | modificar lo còdi]

Lo pelegrinatge de Compostèla[modificar | modificar lo còdi]

Sant Cosme d'Òlt vist dempuèi la per Podiensis.

Sant Cosme d'Òlt es situada sus la per Podiensis del pelegrinatge de Sant Jaume de Compostèla. Los pelegrins venon de Sanch Èli d'Aubrac. Lor etapa seguenta es Espaliu, e sa capèla de Pèrsia.

A Sent Còsme, existissiá un espital ont s'arrestavan los pelegrins. Es mencionat dins los actes dels XIIe e XIIIe sègles.

Personalitats ligadas a la comuna[modificar | modificar lo còdi]

Lo general Edoard de Curièiras de Castelnau.

Eraldic[modificar | modificar lo còdi]

Blason de la commune de Saint-Côme-d'Olt

Las armas de la comuna de Sant Cosme d'Òlt se blasonnent atal :
Net d'aur e de golas, a l'ors passant e enquasernant de l'un en l'autre.

Annèxes[modificar | modificar lo còdi]

Suls autres projèctes Wikimedia :

Bibliografia[modificar | modificar lo còdi]

  • (òc + fr) Christian-Pierre Bedel, Espaliu : Bessuèjols, Lo Cairòl, Castèlnau, Sant-Cosme, Las Nècis / Christian-Pierre Bedel e los estatjants del canton d'Espaliu, Rodés, Mission departamentala de la cultura, coll. « Al canton », , 312 p., ill., couv. ill. ; 28 cm (ISBN 2-907279-16-5, ISSN 1151-8375, BNF 36678785)
  • Marcel Carnus e Émile Cabanettes, Sent Còsme d'Olt : son istòria, lo borg, los vilatges, las ancianas familhas, qualques faches d'un passat pròche o luènh, Rodés, Subervie, , 368 p., ill., couv. ill., In-8° (BNF 32941007)

Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]

Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas e cartas[modificar | modificar lo còdi]

  • Nòtas
  1. Lo Sindicat mixte Lòt-Dourdou es eissit de la fusion dels tres sindicats de rius -Sindicat mixte Lòt Colagne (Losera), SIAH de la Nauta Vallée d'Òlt e SIAH de la Val del Dourdou de Concas (Avairon).
  2. Los ZNIEFF de tip 1 son de sectors d'una superficia en general limitada, caracterizats per la preséncia d'espècias, d'associacion d'espècias o de miègs rars, remarcables, o caracteristics del mièg del patrimòni natural regional o nacional.
  3. Los ZNIEFF de tip 2 son de grands ensembles naturals rics, o pauc modificats, qu'ofrisson de potencialitats biologicas importantas.
  4. Segon lo zonatge publicat en novembre de 2020, en aplicacion de la definicion novèla de la ruralitat validada lo en comitat interministerial de las ruralitats.
  5. La nocion d'aira d'atraccion de las vilas a remplaçat en la d'aira urbana, per permetre de comparasons coerentas amb los autres païses de l'Union Europèa.
  6. Populacion municipala legala en vigor al 1er genièr de 2024, millésimée 2021, definida dins los limits territorials en vigor al 1er genièr de 2023, data de referéncia estatistica : 1er genièr de 2021.
  7. Un coble fiscal es constituït pel regropament dels foguièrs fiscals repertoriats dins un meteis lotjament. Son existéncia, una annada balhada, ten al fach que coïncidisson almens una declaracion independenta de revenguts e l'ocupacion d'un lotjament conegut a la taxa d'abitacion.
  8. Los inactius regropan, al sens de l'INSEE, los escolans, los estudiants, los estagiaris non remunerats, los prat-retirats, los retirats e los autres inactius.
  9. L'establiment, al sens de l'INSEE, es una unitat de produccion geograficament individualizada, mas juridicament dependenta de l'unitat legala. Produtz de bens o dels servicis.
  10. Lo camp d'aquel tablèu cobrís las activitats mercandas fòra agricultura.
  11. L'orientacion technico-economica es la produccion dominanta de l'espleitacion, determinada segon la contribucion de cada susfàcia o cabal a la produccion bruta estandarda.
  12. Las donadas relativas a la susfàcia agricòla utilizada (SAU) son localizadas a la comuna ont se situa lo luòc principal de produccion de cada espleitacion. Las chifras d'una comuna devon donc èsser interpretats amb prudéncia, una espleitacion podent exercir son activitat sus mantuna comuna, o mantun departament quitament mantuna region.
  13. Lo recensament agricòla es una operacion decennala europèa e obligatòria qu'a per objectiu d'actualizar las donadas sus l'agricultura francesa e de mesurar son pes dins l'agricultura europèa[60].
  • Cartas
  1. Agéncia nacionala de la coesion dels territòris, « Carta de la comuna dins lo zonatge de las airas d'atraccion de vilas. », sus l'observatòri dels territòris (consultat lo ).
  2. « Recensament agricòla 2020 - Carta de l'especializacion de la produccion agricòla per comuna », sus stats.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).
  3. « Recensament agricòla 2020 - Carta del nombre d'espleitacions e de la susfàcia agricòla utilizada (SAU) mejana per comuna », sus stats.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).
  4. « Recensament agricòla 2020 - Carta del nombre d'espleitacions e de la susfàcia agricòla utilizada per departament », sus stats.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).
  5. « Recensament agricòla 2020 - Carta de la susfàcia agricòla utilizada (SAU) per comuna e de la SAU mejana », sus stats.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).

Referéncias[modificar | modificar lo còdi]

Sit de l'INSEE[modificar | modificar lo còdi]

  1. « Comuna urbana-definicion » (consultat lo ).
  2. « Unitat urbana 2020 d'Espaliu » (consultat lo ).
  3. « Basa de las unitats urbanas 2020 », (consultat lo ).
  4. Vianney Costemalle, « Totjorn mai d'abitants dins las unitats urbanas », (consultat lo ).
  5. « Basa de las airas d'atraccion de las vilas 2020. », (consultat lo ).
  6. Marie-Pierre de Bellefon, Pascal Eusebio, Jocelyn Forest, Olivier Pégaz-Blanc e Raymond Warnod (INSEE), « En França, nòu personas sus dètz vivon dins l'aira d'atraccion d'una vila », (consultat lo ).
  7. a b e c « Còdi oficial geografic- Restacaments de la comuna de Sant Cosme d'Òlt » (consultat lo ).
  8. « REV T1 - Cobles fiscals de l'annada 2018 a Sant Cosme d'Òlt » (consultat lo ).
  9. « REV T1 - Cobles fiscals de l'annada 2018 dins Avairon » (consultat lo ).
  10. a e b « Emp T1 - Populacion de 15 a 64 ans per tip d'activitat en 2018 a Sant Cosme d'Òlt » (consultat lo ).
  11. « Emp T1 - Populacion de 15 a 64 ans per tip d'activitat en 2018 dins Avairon » (consultat lo ).
  12. « Emp T1 - Populacion de 15 a 64 ans per tip d'activitat en 2018 dins la França entièra » (consultat lo ).
  13. « Basa de las airas d'atraccion de las vilas 2020 », sus sit de l'INSEE (consultat lo ).
  14. « Emp T5 - Emplec e activitat en 2018 a Sant Cosme d'Òlt » (consultat lo ).
  15. « ACT T4 - Lieu de trabalh dels actius de 15 ans o mai avent un emplec que residisson dins la comuna en 2018 » (consultat lo ).
  16. « ACT G2 - Partís dels mejans de transpòrt utilizats per s'anar al trabalh en 2018 » (consultat lo ).
  17. « DEN T5 - Nombre d'establiments per sector d'activitat al 31 de decembre de 2019 a Sant Cosme d'Òlt » (consultat lo ).
  18. « DEN T5 - Nombre d'establiments per sector d'activitat al 31 de decembre de 2019 dins Avairon » (consultat lo ).

Autras fonts[modificar | modificar lo còdi]

  1. « Ficha comunala de Sant Cosme d'Òlt », sul sistèma d'informacion per la gestion de las aigas sosterranhas en Occitània (consultat lo )
  2. Sandre, « Òlt »
  3. Sandre, « la Boralde de Sanch Èli d'Aubrac »
  4. Sandre, « la Boralde Flaujaguèse »
  5. « los espleches de gestion del riu », sul sit del Conselh departamental d'Avairon (consultat lo )
  6. « SAGE Lòt amont- Documents », sus https://www.gesteau.fr/ (consultat lo )
  7. « SAGE Lòt-amont », sus http://lot-dourdou.fr/ (consultat lo )
  8. « lo sindicat mixte Lòt-Dourdou », sus http://lot-dourdou.fr/ (consultat lo )
  9. a e b Daniel Joly, Thierry Brossard, Hervé Cardot, Jean Cavailhes, Mohamed Hilal e Pierre Wavresky, « los tips de climats en França, una construccion espaciala », Cybergéo, revista europèa de geografia - European Journal of Geography, no 501,‎ (DOI 10.4000/cybergeo.23155, lira en linha, consultat lo )
  10. « Zonatges climatics en França metropolitana. », sus pluiesextremes.meteo.fr (consultat lo )
  11. « Estacion Météo-France « St-come-d'olt » (comuna de Las Salas del Comtal) - ficha climatologica - periòde 1991-2020 », sus donneespubliques.meteofrance.fr (consultat lo )
  12. « Estacion Météo-France « St-come-d'olt » (comuna de Sant Cosme d'Òlt) - ficha de metadonadas. », sus donneespubliques.meteofrance.fr (consultat lo )
  13. « Climadiag Comuna : diagnosticatz los enjòcs climatics de vòstra collectivitat. », sus meteofrance.fr, (consultat lo )
  14. « los diferents espacis protegits. », sus http://www.observatoire-biodiversite-centre.fr/ (consultat lo )
  15. Decret del 23 de mai de 2018 portant classament del pargue natural regional d'Aubrac (region Occitània)
  16. « Perqué un PNR sus Aubrac ? », sus https://www.parc-naturel-aubrac.fr/ (consultat lo )
  17. « PNR d'Aubrac - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  18. « Ret europèa Natura 2000 », sul sit del Ministèri de la transicion ecologica e solidària (consultat lo )
  19. « Lista de las zònas Natura 2000 de la comuna de Sant Cosme d'Òlt », sul sit de l'Inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo ).
  20. « sit Natura 2000FR7300874 - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  21. a e b « Lista de las ZNIEFF de la comuna de Sant Cosme d'Òlt », sul sit de l'Inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo ).
  22. « ZNIEFF la « Boralde de Sant-Chély d'Aubrac » - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  23. « ZNIEFF lo « Puech basaltic de Vermus » - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  24. « ZNIEFF la « Rivière Lòt (partida Avairon) » - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  25. « ZNIEFF la « Vallée d'Òlt (partida Avairon) » - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  26. « ZNIEFF lo « Valon de la Boralde flaujaguèse e sos afluents » - ficha descriptiva », sul sit de l'inventari nacional del patrimòni natural (consultat lo )
  27. « Zonatge rural », sus www.observatoire-des-territoires.gouv.fr (consultat lo ).
  28. « Comprene la grasilha de densitat », sus www.observatoire-des-territoires.gouv.fr (consultat lo ).
  29. « CORINE Land Cover (CLC) - Reparticion de las superficias en 15 pòsts d'ocupacion dels sòls (metropòli) », sus www.statistiques.developpement-durable.gouv.fr (consultat lo )
  30. « Estat per comuna de las POS, AGRADADA e cartas comunalas », sus https://www.observatoire-des-territoires.gouv.fr/ (consultat lo )
  31. « Géoportail de l'urbanisme », sus https://www.geoportail-urbanisme.gouv.fr/ (consultat lo )
  32. a e b [PDF]« lo Dossièr Departamental dels Risques Màgers (DDRM) d'Avairon - Lista de risques per comuna », sus http://www.aveyron.gouv.fr/ (consultat lo )
  33. « los risques près de mon ostal - comuna de Sant Cosme d'Òlt », sus Géorisques (consultat lo )
  34. [PDF]« Dossièr departamental dels risques màgers d'Avairon – risca d'inondacion », sul sit de la prefectura d'Avairon (consultat lo )
  35. « Dossièr PPRI », sul sit de la prefectura d'Avairon (consultat lo )
  36. [PDF]« Arrestat prefectoral d'aprobacion del PPRI », sul sit de la prefectura d'Avairon (consultat lo )
  37. « Dossièr departamental dels risques màgers d'Avairon - Lo risc defunt de bòsc », sul sit de la prefectura departamentala (consultat lo )
  38. « Argelas - Azard retirament-conflament de las argelas - Descripcion del fenomèn », sul sit « Géorisques » del ministèri de la transicion ecologica e solidària (consultat lo ).
  39. « Carta de zonatge de l'azard retirament-conflament de las argelas sus la comuna de Sant Cosme d'Òlt », sus http://www.georisques.gouv.fr/ (consultat lo )
  40. [PDF]« lo Dossièr Departamental dels Risques Màgers (DDRM) d'Avairon - Transpòrt de matèrias perilhosas », sus http://www.aveyron.gouv.fr/ (consultat lo )
  41. [PDF]« Dossièr departamental dels risques màgers d'Avairon - lo risc de rompedura de barratge », sul sit de la prefectura d'Avairon (consultat lo )
  42. [PDF]« Dossièr departamental dels risques màgers d'Avairon - lo risc radon », sul sit de la prefectura d'Avairon (consultat lo )
  43. « Article R1333-29 del còdi de la Santat publica », sus https://www.legifrance.gouv.fr/ (consultat lo )
  44. « Arrestat del 27 de junh de 2018 portant delimitacion de las zònas a potencial radon del territòri francés », sus https://www.legifrance.gouv.fr/ (consultat lo )
  45. a e b Dels vilatges de Cassini a las comunas d'uèi sul sit de l'Escòla dels nauts estudis en sciéncias socialas.
  46. M. Carnus, M. Cabanettes, Sent Còsme d'Olt : Son istòria, Rodés, Subervie, 1966.
  47. « comunautat de comunas Comtal Òlt e Truyère - ficha descriptiva al 10 d'octobre de 2020 », sus https://www.banatic.interieur.gouv.fr/ (consultat lo )
  48. « Decopatge electoral d'Avairon (abans e après la reforma de 2010) », sus http://www.politiquemania.com/ (consultat lo ).
  49. Loi no 2013-403 del 17 de mai de 2013 relativa a l'eleccion dels conselhièrs departamentals, dels conselhièrs municipals e dels conselhièrs comunautaris, e modificant lo calendari electoral, article 51 e son decret d'aplicacion no 2013-938 del 18 d'octobre de 2013.
  50. « Eleccion dels conselhièrs municipals e del cònsol màger », sul sit de la DGCL (consultat lo )
  51. Article L. 2121-2 del còdi general de las collectivitats territorialas
  52. a e b « Resultats del 1èr torn per Sant Cosme d'Òlt », sul sit del Ministèri de l'Interior (consultat lo )
  53. « Repertòri nacional de las elegits - version del 3 de setembre de 2020 », sus https://www.data.gouv.fr/ (consultat lo )
  54. « Resultats de las eleccions municipalas 2020 - Maire sortissent », sul sit del Telegrama de Brest (consultat l'8 )
  55. « Repertòri nacional dels elegits (RNE) - version del 24 de julhet de 2020 », sul portal de las donadas publicas de l'Estat (consultat l'8 )
  56. L'organizacion del recensament, sus insee.fr.
  57. Calendari departamental dels recensaments, sus insee.fr.
  58. Fichas INSEE - Populacions legalas de la comuna per las annadas 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 e 2021.
  59. « las regions agricòlas (RA), pichonas regions agricòlas(PRA) - Annada de referéncia : 2017 », sus agreste.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).
  60. Presentacion dels primièrs resultats del recensament agricòla 2020, Ministèri de l'agricultura e de l'alimentacion, 10 de decembre de 2021
  61. a e b « Ficha de recensament agricòla - Espleitacions avent lor sèti dins la comuna de Sant Cosme d'Òlt - Donadas generalas », sus recensement-agricole.agriculture.gouv.fr (consultat lo ).
  62. « Ficha de recensament agricòla - Espleitacions avent lor sèti dins lo departament d'Avairon » (consultat lo ).
  63. « Ancian castèl de la familha de las Castelnau, actualament ostal de la comuna », notícia no PA12000019, sus la plataforma dobèrta del patrimòni, basa Mérimée, ministèri francés de la Cultura, consultada lo 13 de setembre de 2017.
  64. a b c d e e Sant Cosme d'Òlt e subte la flama…, desplegant de l'ofici de torisme Espaliu-Estanh, consultat en junh de 2017.
  65. « Anciana glèisa Sant Pèire de Boissa o anciana glèisa dels Penitents », notícia no PA00094241, sus la plataforma dobèrta del patrimòni, basa Mérimée, ministèri francés de la Cultura, consultada lo 13 de setembre de 2017.
  66. « Glèisa Sent Còsme », notícia no PA00094142, sus la plataforma dobèrta del patrimòni, basa Mérimée, ministèri francés de la Cultura, consultada lo 13 de setembre de 2017.
  67. « Portal romanic de Levignac », notícia no PA00094143, sus la plataforma dobèrta del patrimòni, basa Mérimée, ministèri francés de la Cultura, consultada lo 13 de setembre de 2017.