Centre internacional de recèrca e de documentacion occitanas - Institut Occitan de Cultura
| Centre internacional de recèrca e de documentacion occitanas - Institut occitan de Cultura | ||
| Situacion | ||
|---|---|---|
| Region | Occitània Novèla Aquitània |
|
| Creacion | 2019 | |
| Ancian nom | CIRDÒC-Mediatèca Occitana Institut occitan Aquitània |
|
| Caracteriza | Establiment Public de Cooperacion Culturala | |
| Domeni | Lenga e cultura occitanas Gestion e mesa en valor de fonzes d'archius Patrimòni cultural immaterial occitan Educacion artistica e culturala Etnomusicologia de França |
|
| Pòls | Besièrs, Vilhèra | |
| Coordinadas | 43° 20′ 50″ N, 3° 13′ 23″ E | |
| Lenga | Occitan Francés |
|
| Organizacion | ||
| President | Patric Roux | |
| Director | Cyril Gispert | |
| Sit web | https://locirdoc.fr/ https://occitanica.eu/ https://www.oc-cultura.eu/ |
|
| Geolocalizacion sus la carta : França
| ||
modificar  |
||
Lo Centre internacional de recèrca e de documentacion occitanas - Institut occitan de Cultura (CIRDÒC-Institut occitan de Cultura), situat a Besièrs e a Pau, es un establiment public de cooperacion culturala a vocacion nacionala e internacionala cargat de la salvagarda e de la valorizacion del patrimòni occitan. Sas colleccions, constituïdas dempuèi mai de trenta ans e constantament enriquidas, representan près de 150 000 documents fasent pròva de 1000 ans de creacion occitana, cultura que foguèt a l'origina del fenomèn dels trobadors. Lo Centre es tanben una mediatèca publica, a Besièrs, dobèrta a totes entièrament consacrada a la lenga e civilizacion occitanas. Lo CIRDÒC-Institut occitan de Cultura dispausa egalament del labèl Etnopòl, eissit de l'ancian Institut occitan Aquitània. Lo Centre desvolopa d'espleches en linha per la coneissença e la valorizacion de la cultura occitana, coma Occitanica, lo portal de l'internet occitan.
Istòria de l'institucion[modificar | modificar lo còdi]
Lo Centre internacional de documentacion occitana (1975-1995)[modificar | modificar lo còdi]
En 1975, l'universitari Jacques Boisgontier, l'escrivan Yves Roqueta e lo doctor Robert Sirc, adjonch al cònsol màger de Besièrs, començan lo projècte istoric d'una bibliotèca centrala de la cultura occitana en fondant lo Centre internacional de documentacion occitana (CIDO), una associacion lei de 1901. La volontat de crear una bibliotèca occitana èra ja estat mencionat per Max Roqueta en 1945, quand escriviá "çò qu'impòrta, es qu'una vertadièra bibliotèca siá consacrada als libres d'òc [...] atal seriá restituïda a França una part luminosa de son dardalh."[1].
Tre la creacion de la bibliotèca novèla, de las donacions afluent de totas las regions occitanas mentre que los bibliotecaris collèctan o aquerisson quantitat de documents ancians e contemporanèus. Lo CIDO menarà una activa politica de valorizacion de la cultura occitana en produsent de nombrosas exposicions e libres.
En 1995, l'associacion que gerís lo CIDO es dissolguda e las colleccions son fisadas a la Vila de Besièrs.
Creacion del Centre interregional de desvolopament de l'occitan - Mediatèca occitana (1998-2018)[modificar | modificar lo còdi]
En 1998, la region Lengadòc-Rosselhon (uèi partida integranta de la region Occitània) e la vila de Besièrs crèan un sindicat mixte per tal de conservar, enriquir e valorizar las colleccions eissidas del CIDO. Fondan atal lo primièr establiment public entièrament consacrat a una lenga regionala en França.
Un grand bastiment modèrn es bastit en plen còr de Besièrs, sul sit universitari Du Guesclin, per aculhir la granda mediatèca occitana. En 2006, lo CIRDÒC-Mediatèca occitana passa una etapa novèla cap a la constitucion d'una granda institucion publica de l'occitan en signant una associacion de pòl associat amb la Bibliotèca nacionala de França. Lo CIRDÒC es d'ara enlà cargat de la publicacion de la Bibliografia occitana internacionala e de la creacion d'una ret d'institucions publicas conservant de colleccions occitanas.
Creacion del Centre internacional de recèrca e de documentacion occitanas - Institut occitan de Cultura (2019)[modificar | modificar lo còdi]
En 2019, e en seguida de la promulgacion d'un arrestat prefectoral[2], lo Centre Interregional de Desvolopament de l'occitan - Mediatèca occitana quita son estatut de sindicat mixte e ven un establiment public de cooperacion culturala e càmbia son nom per venir lo Centre Internacional de Recèrca e de Documentacion Occitanas - Institut occitan de Cultura, en fusionant amb l'Institut occitan Aquitània de Pau. L'EPCC es gerit e finançat per l'Estat pel biais del ministèri de la cultura, la region Occitània, la region Novèla Aquitània, los departaments d'Aude , d'Erau e de Pirenèus Atlantics, las comunautats d'aglomeracion Pau-Bearn-Pirenèus e Besièrs-Mediterranèa aital coma la comuna de Besièrs[2] amb l'ambicion de ne far un establiment d'envergadura nacionala e internacionala.
Aquela iniciativa seguís la logica establida per l'article 103 de la lei Nòstra[3], e que met endavant la responsabilitat partejada de l'Estat e de las collectivitats territorialas (sustot regionalas) sus la cultura dins l'optica dels dreches culturals, tals coma enonciats per la convencion sus la proteccion e la promocion de la diversitat de las expressions culturalas e qu'es explicitament citat per l'article de lei.
Las colleccions[modificar | modificar lo còdi]
Constantament enriquidas per de dons dirèctes, dels legats o de las aquisicions, las colleccions del CIRDÒC representan mai o mens 150 000 documents ancians e modèrns[4], testimònis de mai de dètz sègles de creacion en lenga occitana : manuscrits, archius, libres, particions, revistas e jornals, estampas, afichas, fotografias, objèctes, etc. Lo CIRDÒC desvolopa egalament las colleccions de sa mediatèca publica en prepausant per la consulta sus plaça o lo prèst a domicili la totalitat de la produccion occitana actuala : literatura, musica, cinèma, ensages, libres e documents joventut.
Ligams internet[modificar | modificar lo còdi]
- (òc + fr) Lo sit del CIRDÒC
- (òc + fr) La Fabrica
- (òc + en + fr) Occitanica, la mediatèca virtuala occitana
Referéncias[modificar | modificar lo còdi]
- Max Roqueta, « Per una bibliotèca nacionala occitana », Bulletin de la societat dels bibliofils occitans, , p. 41-44
- « Recuèlh dels actes administratius especial N°R76-2019-022 », .
- « Article 103 - Loi Nòstre », sus Légifrance, .
- « Istòria e missions del CIRDÒC »(Archive.org • Wikiwix • Archive.is • Google • Que far ?), sus locirdoc.fr.
