Portal:Euròpa
Euròpa
1 155 777 articles de Wikipédia son actualament consacrats a Euròpa,
dont 9 articles de qualitat e 15 bons articles.
Presentacion
Euròpa es un continent o geograficament es considerat coma una partida de las supercontinents d'Eurasia e de l'Afro-Eurasia . Es de còps apelada lo « Vius Continent », per oposicion al « Nouveau Pèla ».
Una comunautat de pòbles, de diferents Estats, tiba a se constituïr politicament amb l'Union Europèa. Sos abitants son los europèus.
Euròpa, e mai particularament la civilizacion greco-romana, es lo brèç de la civilizacion occidentala. Euròpa es egalament a l'origina de mantun borroladís istoric màger, coma la Renaissença, las descobèrtas grandas, lo sègle dels Lums, la revolucion industriala o de las guèrras mondialas.
Es compausada de nombroses païses avent cadun de las culturas diferentas. En aquí qualques estatisticas :
- una superficia de 10 392 855 km2 ;
- mai o mens 800 milions d'abitants (siá 11 % de la populacion mondiala) ;
- 51 Estats (avent tot o una partida de lor territòri en Euròpa).
Lumière sus
Hattusa (egalament Hattousa, Hattusha, ancian nom Hattush), uèi situada a proximitat del vilatge de Boğazkale (ancianament Boğazköy), es un sit arqueologic situat dins la província de Çorum, en Turquia. Fa l'objècte d'un classament al patrimòni mondial de l'UNESCO dempuèi 1986.
Èra la capitala del reialme itita, situada en Anatolia centrala, dins una region montanhosa, près d'una bocla del fluvi Kızılırmak. Succediguèt coma capitala dels ititas a Nesha (Kanesh) jol regne de Labarna II que prenguèt lo nom de Hattusili Ier per marcar l'eveniment, cap a 1650 abC Elle coneguèt de periòdes fastes e d'autres mai dificils pendent son istòria, perdent qualque temps son ròtle de capitala, abans de conéisser son apogèu al XIIIe sègle abC jos l'impulsion del rei Hattusili III e de son filh Tudhaliya IV, que i entreprenguèron un important programa de construccions. Pasmens, son abandon e la fin del reialme itita subrevenguèron a pena qualques annadas après, al tot debuta del XIIe sègle abC…
Novèlas
Euròpa sus Wikinews
- : Concors Eurovision de la cançon 2024 : resultats de la primièra semifinala
- : Courmayeur : òbras de renovacion de la vòuta del tunèl del mont Blanc
- : Lo viatjaire rus Viktor Pinchuk — un « indigèna » demest los indigenes
- : Vacanças d'errància mzungu, la presentacion del libre de l'aventurièr rus a agut luòc dins la capitala de Crimèa
- : JAPON GRATUITAMENT, presentacion d'un libre del viatjaire rus Viktor Pinchuk
- : Lo fotograf rus Viktor Pinchuk a presentat son exposicion novèla "l'art arquitectural de las civilizacions desaparegudas de la Méso-America"
- : Pagny-lo-Castèl : lo bilanç dels excèsses de velocitat al 12 de novembre de 2023
- : Cazacstan: Emmanuel Macron a Astana
- : Pagny-lo-Castèl : lo bilanç dels excèsses de velocitat al 29 d'octobre de 2023
- : Polonha : las quatre proposicions del referendum son regetadas
Cronologia
Geografia
Geografia
- Regions
Balcans · Benelux · Caucàs · Euròpa centrala · Euròpa de l'Èst · Euròpa mediana · Euròpa del Nòrd · Euròpa de l'Oèst · Euròpa del Sud · Illas Britanicas · Peninsula Iberica · Peninsula italiana · Escandinàvia
Alps · Alps dinariques · Alps escandinaus · Apennins · Ardenas · Carpats · Carpats meridionalas · Caucàs · Monts Cantabrics · Sèlva Negra · Grand Balkan · Highlands · Jura · Massís central · Orals · Pennines · Pindos · Pirenèus · Rhodopes · Sierra Morena · Sierra Nevada · Sudets · Twelve Bens · Vòges
Belaïa · Buh meridional · Buh occidental · Dalälven · Danubi · Drave · Dnièpre · Dnièstre · Dòn · Dordonha · Douro · Dvina · Èbre · Elba · Escaut · Garona · Glomma · Göta älv · Guadalquivir · Guadiana · Inn · Kama · Léger · Òlt · Main · Maritsa · Marna · Mòsa · Mosèla · Mureș · Narva · Neckar · Neisse · Neva · Niémen · Nysa Kłodzka · Oder · Oise · Oka · Petchora · Pò · Ren · Ròse · Ruhr · Saòna · Sambre · Save · Severn · Sèina · Shannon · Tage · Tamèsi · Tarn · Tibre · Tisza · Trent · Orals · Vardar · Vistula · Vltava · Vòlga · Weser
Lacs de França, Islàndia, Itàlia, Soïssa · Autras listas de lacs · Lac d'Anecí · Lac Balaton · Lac de Bolsena · Lac de Le Bourget · Lac de Còme · Lac de Constance · Lough Corrib · Lac del Der-Chantecoq · Lough Derg · Lacs de l'Aiga d'Ora · Lough Erne · Lac de Garda · IJsselmeer · Lac Ilmen · Lac Inari · Lac Ladoga · Lac Léman · Lac Lomond · Lac de Lugano · Lac Majeur · Lac Mälar · Markermeer · Mjøsa · Lac de Morat · Lac Müritz · Lough Neagh · Lac Ness · Lac de Neuchâtel · Lac de Neusiedl · Lac d'Okhrid · Lac Onega · Päijänne · Lac Peïpous · Lacs de Plitvice · Lac Prespa · Lac dels Quatre-Cantons · Lough Ree · Saimaa · Lac de Santa Crotz · Lac de Serre-Ponçon · Lac de Skadar · Śniardwy · Lac de Thoune · Lac Trasimène · Lac de Van · Vänern · Vättern · Lac Vištytis · Lac de Zuric
Mar Adriatica · Mar Baltica · Mar de Barents · Mar Blanca · Mar Celtica · Mar de Creta · Mar Egèa · Mar de Groenlàndia · Mar Ioniana · Mar d'Irlanda · Marga · Mar Negra · Mar Ligura · Mar de Marmara · Mar Mediterranèa · Mar del Nòrd · Golfe de Syrte · Mar Tirrèna · Ocean Atlantic
Amsterdam · Anvèrs · Arkhangelsk · Astrakhan · Atenas · Basilèa · Barcelona · Belgrad · Berlin · Bèrna · Birmingham · Bilbao · Bochum · Bolonha · Bordèu · Bourgas · Brașov · Bratislava · Brèma · Bristol · Brno · Bruges · Brussèlas · Bucarèst · Budapèst · Charleroi · Chișinău · Cluj · Colonha · Copenaga · Còrdo · Courtrai · Cracovia · Dijon · Dniprò · Donetsk · Dortmund · Drèsda · Dublin · Dubrovnik · Duisbourg · Düsseldorf · Edimborg · Eindhoven · Erevan · Essen · Florença · Francfòrt-sus-lo-Man · Gant · Gdańsk · Gènoa · Genèva · Glasgow · Göteborg · Graz · Granada · Grenòble · Groninga · L'Aia · Amborg · Hannòver · Hasselt · Helsinki · Iekaterinborg · Innsbruck · Istambol · Katowice · Kazan · Kyiv · Kharkiv · Kryvyï Rih · Las Palmas · Lausana · Leeds · Leicester · Leipzig · Lièja · Lilla · Limòtges · Linz · Lisbona · Liverpool · Ljubljana · Łódź · Londres · Lohansk · Lovaina · Luxemborg · Lviv · Lion · Madrid · Malaga · Malines · Malmö · Manchester · Mannheim · Mariopòl · Marselha · Milan · Minsk · Mons · Montpelhièr · Moscòu · Munic · Murcia · Namur · Nancí · Nantas · Nàpols · Newcastle · Niça · Nicosia · Nijni Novgorod · Nottingham · Nurembèrg · Odessa · Òslo · Ostende · Palerme · Palma de Malhòrca · París · Perm · Pisa · Plovdiv · Podgorica · Porto · Poznań · Praga · Pristina · Reims · Rennes · Reykjavik · Rīga · Roma · Rostov-sus--Dòn · Rotterdam · Roan · Roussé · Sarrebruck · Sant Petersborg · Salzborg · Samara · Saragossa · Sarajevo · Saratov · Sevilha · Sheffield · Skòpie · Sofia · Split · Estocòlme · Estrasborg · Stuttgart · Szczecin · Tallinn · Tbilissi · Tcheliabinsk · Tessalonica · Tilburg · Tirana · Tolosa · Turin · Turku · Utrecht · Valença · Varna · Verona · Venècia · Viena · Vílnius · Varsòvia · Volgograd · Wrocław · Zagrèb · Zuric
- Divèrs
Cultura
Cultura
Albania · Alemanha · Andòrra · Àustria · Belgica · Bielorussia · Bòsnia e Ercegovina · Bulgaria · Chipre · Croàcia · Danemarc · Espanha · Estònia · Finlàndia · França · Grècia · Ongria · Irlanda · Islàndia · Itàlia · Kosova · Letònia · Liechtenstein · Lituània · Luxemborg · Republica de Macedònia · Malta · Moldàvia · Monegue · Montenegro · Norvègia · Païses Basses · Polonha · Portugal · Romania · Reialme Unit · Russia · Sant Marin · Serbia · Eslovaquia · Eslovènia · Suècia · Soïssa · Republica Chèca · Turquia · Ucraïna · Vatican
Grandas figuras de la cultura
- Literatura : Hans Christian Andersen - Miguel de Cervantes - Geoffrey Chaucer - Agatha Christie - Dante Alighieri - Jacob e Wilhelm Grimm - Johann Wolfgang von Goethe - Henrik Ibsen - Adam Mickiewicz - John Milton - Molière - Jean-Jacques Rousseau - Friedrich von Schiller - William Shakespeare - George Bernard Shaw - Voltaire
- Musiqueja : Johann Sebastian Bach - Ludwig van Beethoven - Frédéric Chopin - Georg Friedrich Haendel - Joseph Haydn - Wolfgang Amadeus Mozart - Nikolai Rimskii-Korsakov - Franz Schubert - Jean Sibelius - Johann Strauss paire - Johann Strauss filh - Piotr Ilich Chaikovski - Antonio Vivaldi - Richard Wagner
Lengas
- Lengas nacionalas : albanés, alemand, anglés, bielorús, bosnian, bulgar, catalan, croat, danés, espanhòl, estonian, finés, francés, grèc, ongrés, irlandés, islandés, italian, latin, leton, lituanian, luxemborgés, macedonian, maltés, moldau, montenegrin, neerlandés, norvegian, polonés, portugués, romanch, romanés, rus, sèrbi, eslovac, eslovèn, suedés, chèc, turc, ucraïnian.
- Principalas lengas regionalas : alsacian, aranés, bavarés, basc, bas-saxon, breton, calabrés, catalan, cornic, frison, friolan, gaelic escocés, galician, gallo, galés, jersiais, cashob, curd, ladin, limborgés, néo-assirian, mirandés, normand, occitan, picard, peitavin-santongés, romani, rutèn, sard, same, scots, sicilian, sorab, valon.
- Lenga internacionala : esperanto.
- Principalas familhas lingüisticas : indoeuropèa (baltica, celtica, germanica, indo-ariana, iraniana, romanica, eslava…), fino-ogriana.
Imatge de la setmana
Carta
Economia
Economia
Albania · Alemanha · Andòrra · Àustria · Belgica · Bielorussia · Bòsnia e Ercegovina · Bulgaria · Chipre · Croàcia · Danemarc · Espanha · Estònia · Finlàndia · França · Grècia · Ongria · Irlanda · Islàndia · Itàlia · Kosova · Letònia · Liechtenstein · Lituània · Luxemborg · Macedònia · Malta · Moldàvia · Monegue · Montenegro · Norvègia · Païses Basses · Polonha · Portugal · Romania · Reialme Unit · Russia · Sant Marin · Serbia · Eslovaquia · Eslovènia · Suècia · Soïssa · Republica Chèca · Turquia · Ucraïna · Vatican
- Economia generala
Istòria
Istòria
Albania · Alemanha · Andòrra · Àustria · Belgica · Bielorussia · Bòsnia e Ercegovina · Bulgaria · Chipre · Croàcia · Danemarc · Espanha · Estònia · Finlàndia · França · Grècia · Ongria · Irlanda · Islàndia · Itàlia · Kosova · Letònia · Liechtenstein · Lituània · Luxemborg · Republica de Macedònia · Malta · Moldàvia · Monegue · Montenegro · Norvègia · Païses Basses · Polonha · Portugal · Romania · Reialme Unit · Russia · Sant Marin · Serbia · Eslovaquia · Eslovènia · Suècia · Soïssa · Republica Chèca · Turquia · Ucraïna · Vatican
Lo projècte
Portals païses e territòris
- Albania
- Alemanha
- Andòrra
- Armenia (culturalament restacada a Euròpa)
- Àustria
- Azerbaitjan (en partida europèu)
- Belgica
- Bielorussia
- Bòsnia e Ercegovina
- Bulgaria
- Chipre (culturalament restacada a Euròpa)
- Croàcia
- Danemarc
- Espanha
- Estònia
- Finlàndia
- França
- Georgia (en partida europèa)
- Grècia
- Ongria
- Irlanda
- Islàndia
- Itàlia
- Cazacstan (en partida europèu)
- Letònia
- Liechtenstein
- Lituània
- Luxemborg
- Macedònia
- Malta
- Moldàvia
- Monegue
- Montenegro
- Norvègia
- Païses Basses
- Polonha
- Portugal
- Romania
- Reialme Unit
- Russia (en partida europèa)
- Sant Marin
- Serbia
- Eslovaquia
- Eslovènia
- Suècia
- Soïssa
- Republica Chèca
- Turquia (en partida europèa)
- Ucraïna
- Vatican