Portal:Empèri de Japon

Una pagina de Wikipédia, l'enciclopèdia liura.
Acuèlh Arborescéncia Seguit Projècte Discussion

L'empèri de Japon es lo nom oficial del Japon actual e dels territòris qu'a ocupat de 1868 a 1947, siá lo periòde anant de la restauracion de Meiji (moment ont lo shogunat Tokugawa es versat, ont l'emperador de Japon remonta sul tròne e ont dins lo meteis temps lo país s'obrís progressivament als escambis amb los estrangièrs) fins a la desfacha japonesa de cap a las fòrças aliadas pendent la Segonda Guèrra Mondiala e l'adopcion de la Constitucion novèla.

Pendent aquel periòde carnièra, Japon accedís al reng de granda poténcia, bastís un empèri colonial de mai de 7 400 000 km2 dins lo Pacific e en Asia. Cobrís los periòdes de regne dels emperadors Mutsuhito (Èra Meiji), Yoshihito (Èra Taishō) e Hirohito (pendent una partida de l'Èra Shōwa).

Aquel portal compta actualament 2 565 articles.

De Shogunat a l'Empèri

Tresen pagina de la Constitucion de Meiji, mostrant las paraulas de l'emperador, lo sagèl imperial e sa signatura.
L'emperador Meiji amb de representants estrangièrs, 1868-1870.

La modernizacion del país

La mina de carbon Mitsubishi de Ōyūbari e son camin de fèrre, a Yūbari sus Hokkaidō en 1912.

Jos l'èra Meiji, s'assistís a l'industrializacion e a la modernizacion del país :

  • Abolicion dels privilègis : los senhors devon tornar lor domeni a l'Emperador, los samorais se fan defendre lo pòrt del sabre, e los clans militars son brigalhats. L'emperador govèrna d'aquí enlà en « sobeiran absolut ».
  • Fondacion d'una armada nacionala, lo recrutament militar es alargat. L'armada ven una armada de mestièr e es pas mai una armada basada sus de clans (castas) economicas.
  • Desvolopament dels mejans de transpòrt (revolucion industriala) : los mejans de transpòrt, coma lo tren (camin de fèrre), facilita lo desplaçament a la popa meteissa del país. Atal, las populacions ruralas venon mai aisidament trabalhar dins las vilas, ont la demanda de man-d'òbra es importanta.
  • Creacion de l'Ien (novèl sistèma bancari -moneda unica-) que va fòrça facilitar los escambis comercials entre Japon e l'Occident (mas tanben amb los autres païses asiatics).
  • Educacion : l'ensenhament ven obligatòri. L'Estat crèa d'escòlas publicas plan lèu. Gràcias a l'ensenhament e a una filosofia competitiva, una forma novèla de flor apareis.
  • L'estatut personal : Per la populacion, la « Restauracion de Meiji » a permés una libertat granda dins la promocion sociala de l'individú. L'accès a las professions e a las carrièras que, de per abans, èran reservadas a d'unas classas es facilitat.
  • Liberalizacion de l'estatut de la femna : lo drech de vòte serà pas pasmens acordat a las femnas que fòrça mai tard pendent l'ocupacion de Japon en 1946.

Japon dins la Segonda Guèrra Mondiala

L'empèri de Japon (en blau) pendent la Segonda Guèrra Mondiala, 1943-1945.

L'empèri de Japon es membre del pacte tripartit (signat amb lo Tresen Reich e l'Itàlia fascista), establissent l'Ais Roma-Berlin-Tòquio pendent lo segond conflicte mondial.

Eveniments principals e batalhas :

Sistèma politic

Promulgacion de la Constitucion de l'empèri de Japon per Toyohara Chikanobu, 1889.

Instauracion de l'èra Meiji : Governament de Meiji - Constitucion de l'empèri de Japon - Oligarquia de Meiji - Conselhièrs estrangièrs - Cambra dels Ancians - Conselh privat - Conferéncia imperiala - Carta del jurament - Conferéncia d'Osaka - Debat sus la conquista de Corèa - Tractats inegals - Relatàvem entre França e Japon al sègle XIX

Reorganizacion militara : Conselh de guèrra suprèma - Quartièr-general imperial - Ministèri de la Guèrra - Ministèri de la Marina - Estat major de l'armada imperiala japonesa - Estat major de la marina imperiala japonesa - Escòla militara imperiala de Japon - Escòla navala imperiala de Japon - Acadèmia de l'armada imperiala japonesa - Acadèmia navala imperiala de Japon

Abolicion del sistèma han : Shizoku - Kazoku - Fukoku kyōhei - Reforma de la taxa fonsièra

Trebols politics : Gunbatsu - Crisi politica de 1881 - Incident de Chichibu - Incident de Fukushima - Rebellion de Saga - Rebellion de Satsuma - Reformas Keiō - Reformas Kansei - Faccion de la via imperiala - Faccion del contraròtle - Faccion del tractat - Faccion de la flòta - Incident de Takigawa - Tenkō - Incident del 15 de març - Restauracion de Shōwa - Incident del 15 de mai - Gekokujō - Incident de la Liga de la sang - Incident de març - Incident d'octobre - Incident de nauta traïson - Incident de la bandièra roja - Crisi financièra Shōwa - Incident de l'acadèmia militara - Incident de Matsue - Incident de Kyūjō

Partits politics : Movement per la libertat e los dreches del pòble - Partit liberal de Japon - Associacion de sosten a l'autoritat imperiala - Aikoku Kōtō - Aikokusha - Rikken Kaishintō - Rikken Minseitō - Rikken Teiseitō - Shinpotō - Kenseitō - Rikken Kokumintō - Rikken Dōshikai - Kenseikai - Societat de l'Ocean negre - Societat del Dragon negre - Societat de las flors de cerièr - Liga negra de la joventut - Movement nacional de mobilizacion espirituala - Liga dels membres de la dièta menant la guèrra santa - Partit de la joventut del grand Japon

Emperadors : Meiji - Taishō - Shōwa

Primièrs ministres : Hirobumi Itō - Kiyotaka Kuroda - Yamagata Aritomo - Masayoshi Matsukata - Shigenobu Ōkuma - Tarō Katsura - Saionji Kinmochi - Gonnohyōe Yamamoto - Shigenobu Ōkuma - Terauchi Masatake - Takashi Hara - Takahashi Korekiyo - Katō Tomosaburō - Kiyoura Keigo - Katō Takaaki - Wakatsuki Reijirō - Tanaka Giichi - Osachi Hamaguchi - Inukai Tsuyoshi - Saitō Makoto - Keisuke Okada - Kōki Hirota - Senjūrō Hayashi - Fumimaro Konoe - Hiranuma Kiichirō - Nobuyuki Abe - Mitsumasa Yonai - Hideki Tōjō - Kuniaki Koiso - Kantarō Suzuki - Naruhiko Higashikuni - Kijūrō Shidehara - Shigeru Yoshida

Tres grands nòbles : Ōkubo Toshimichi - Saigō Takamori - Kido Takayoshi

Genrō : Hirobumi Itō - Kiyotaka Kuroda - Iwao Ōyama - Kaoru Inoue - Yorimitchi Saigo - Masayoshi Matsukata - Aritomo Yamagata - Tarō Katsura - Kinmochi Saionji

Lumière sus

L'empire du Japon à son apogée (1942).
l'empèri de Japon a son apogèu (1942).

L'empèri de Japon (en japonés 大日本帝國 (kyūjitai) / 大日本帝国 (shinjitai), prononciat Dai Nipon Teikoku, literalament « empèri del Grand Japon ») es lo regim politic que coneis Japon de la restauracion de Meiji en 1868 a la capitulacion del país en 1945. Lo país sortís del regim shogunal dels Tokugawa que caracterizava lo periòde precedent per adoptar d'institucions relevant de la monarquia constitucionala : l'emperador es formalament al cap del país, e, per institucions enquadradas per una constitucion, un governament progressivament eissit d'un parlament bicameral dirigís lo país. Japon coneis inicialament una evolucion cap a un foncionament de mai en mai democratic de sas institucions, culminant pendent lo periòde de la Democracia Taishō dins las annadas 1910 e 1920, abans de conéisser una deriva militarista marcada per las temptativas de còp d'estat dels 15 de mai de 1932 e 26 de febrièr de 1936, puèi per la presa de poder efectiva dels militars a partir de 1937 e fins a la capitulacion del país.

Sul plan internacional, lo país vei son estatut evoluar de faiçon importanta, passant en qualques annadas del reng de cibla per las poténcias estrangièras al d'actor internacional de primièr plan. Se, al mièg del XIXe sègle, Japon es obligat de signar de tractats inegals amb las poténcias occidentalas, arriba, tre 1894, a obtenir lors revisions puèi a signar de tractats d'aliança amb aquelas meteissas poténcias, lo primièr en 1902 amb lo Reialme Unit. Dins lo meteis temps, Japon ven una poténcia regionala en arribant a véncer militarament las poténcias vesinas, primièr China en 1895, puèi Russia en 1905. Aquelas victòrias dòtan lo país de sas primièras colonias, Taiwan a partir de 1895 e Corèa a partir de 1910. Puèi, lo país perseguís una politica expansionista qu'a per mira de constituïr una vasta zòna d'influéncia en Asia. Es aital que Japon s'engatja dins una seria de conflictes contra China a partir de 1937 e contra los Aliats a partir de 1941 — conflicte que pèrd en 1945, en cometent al passatge un certan nombre de crimis de guèrra que balhan luòc al procès de Tòquio en 1946.

Pendent aquel periòde, lo país se moderniza lèu, gràcias al recors a de nombroses conselhièrs estrangièrs, mas tanben al mandadís de nombroses japoneses a l'estrangièr per se formar. Aquela modernizacion tòca a l'encòp los domenis economics e industrials — e entraina la constitucion de grands conglomerats que son los Zaibatsu —, mas tanben artistics. L'urbanizacion rapida que coneis lo país vei l'aparicion de novèls mòdes de consomacion e l'emergéncia d'una cultura de massa que marca prigondament la cultura del país. Lo cinèma japonés fa sas debutas tre 1899, mentre que la literatura, l'arquitectura , o encara la pintura coneisson un dinamisme grand, en integrant d'influéncias estrangièras e en fasent emergir de las formas d'expression pròprias al país. L'atrach per la cultura japonesa es tanben perceptible a l'estrangièr, e aquesta gaudís d'una certana influéncia dins los miègs artistics internacionals, engendrant sustot lo japonisme.

Economia e societat

Istòria economica :

  • Japon se dreça economicament a la debuta del XXe sègle pendent l'èra Meiji, amb una creissença superiora a la d'Alemanha , dins lo reng de las grandas poténcias industrialas (encara quasi cap d'a la fin del XIXe sègle, la produccion d'acièr passa pendent las annadas 1900 de quasi res a près de 200 milièrs de tonas).
  • La Depression Granda, dicha tanben « crisi de 1929 » en Occident afècta durablament l'economia japonesa egalament.
Bilhet de 1 shiling, mes en circulacion dins los païses ocupats per Japon en Oceania, 1942.

Veire tanben

Projèctes connèxes sus Wikimédia

Portals connèxes sus Wikipédia

Portail:Japon Portail:Corée Portail:Tokyo Portail:Monde chinois Portail:Asie
Japon Corèa Tòquio Pèla chinés Asia del Sud Èst
Portail:Histoire du Japon Portail:Monde colonial Portail:Monarchie Portail:Politique Portail:XIXe siècle
Istòria de Japon Pèla colonial Monarquia Politica sègle XIX