Placa e tipografia Art déco a l'estacion de mètro parisenc Plaça d'Itàlia
L'Art novèl es un movement artistic de la fin del XIXe e de la debuta del XXe sègle que s'apièja sus l'estetica de la linha corba en foetada. Nascut en reaccion contra las derivas de l'industrializacion a l'excès e la reproduccion sclérosante dels estils grands, es un movement subte, rapid, mas egalament plan brèu e poderós puèi que coneisserà un desvolopament internacional concomitant. Lo tèrme francés Art novèl s'es impausat en Grand Bretanha, al meteis temps que l'anglomania en França a espandit la forma Modern Estil.
Se compòrta de nuanças segon los païses, los critèris son comuns : l'Art novèl se caracteriza per l'inventivitat, la preséncia de ritmes, colors, ornamentacions qu'introduson del sensible dins lo decòr quotidian. S'inspira de la mòde del japonisme, en metent a l'onor la natura tant animala que vegetala, aital coma d'una representacion de la femna modèrna, liura e sensuala. Es tanben un art total qu'ocupa tot l'espaci disponible, abolís las frontièras entre arts màgers e menors, met a l'onor de novèls materials e de novèlas tecnicas. Met en plaça un univèrs personal considerat coma favorable a l'espompiment de l'òme modèrn de la debuta del XXe sègle. En França, l'Art novèl èra apelat per sos detractors l'estil pasta a causa de las formas en arabesques caracteristics, o encara l'estil mètro, en ligam amb las bocas del mètro parisenc realizadas per Hector Guimard.
Apparu a la debuta de las annadas 1890, se pòt considerar qu'a partir de 1905 l'Art novèl a ja balhat lo melhor d'el meteis. Abans meteis la Primièra Guèrra Mondiala, aquel movement evoluèt cap a un estil mai geometric, caracteristic del movement artistic que prendrà la relèva : l'Art déco (1920-1940).
Lo veire, material que se prèsta a totas las exuberàncias, es estada particularament presat per declinar l'Art novèl. Al contra dels mòbles que s'es esclarit, los artistas veirièrs an jogat amb l'opacitat , las camées, las superposicions, las inclusions, balhant a aquel material de las formas e aspèctes jamai atenches dins lo passat.
La ceramica 1900 trionf dins los greses als rebats d'incendi, diches flambats, o a rebats metallics, diches irisés. A l'opausat, d'unas manufacturas produson d'objèctes decoratius de porcelana sus fons blanc, autrament apelats bescuèch, o esmaltats de tenchas claras.
Garrafa en veire e estam, Württembergische Metallwarenfabrik.
L'estam , material malleable per natura, s'es particularament plan prestat a las sinuositats de l'Art novèl e a la produccion ne seria. Atrasents objèctes decoratius d'art de la taula, vases, pichièrs o voida-pòchas, ornats de luxuriants decòrs de ninfas e de vegetals, son sortits de fabricas e son estadas largament difusats.
S'es un domeni ont l'Art novèl a atench totes los foguièrs, es plan lo de las arts graficas . Los pintres e afichistas de renom se son preses al jòc en ornant los luòcs publics d'espantantas afichas « de reclama ».
La menusariá Art novèl es tot en corbas, en foetadas, en asimetria, en avançament, en laissas e recantons inesperats. Las marquetariás, incrustacions de nacre, ferraduras a las formas vegetalas, constituïsson de decòrs naturalistas o japonisants.
Estacion de mètro de la pòrta Dalfina, Hector Guimard.
Subsistís pauc d'immòbles Art novèl, ne son pas que mai estonants, esmovents testimoniatges sortits de l'imaginacion d'arquitèctes precursors sostenguts per de rars comanditaris esclairats e aisits. L'arquitectura Art novèl n'acaba pas de susprene per son imaginacion poetica.
En 1895, Samuel Bing, mercand d'art, obrís a París una galariá : l'Ostal de l'Art novèl. Precursor francés del movement, que serà batejat, coma sa botiga, l'Art novèl.
País resolgudament modèrn, industrializat, dotat d'una flor a las idèas innovairises, de salons artistics d'avantgarda, Belgica serà incontestablament lo vivièr del novèl movement artistic.
Mai tardivament qu'endacòm mai en Euròpa, a la virada del sègle, Itàlia descobrisca puèi se pren d'un vertadièr afogament pel Stile Liberty. Declinason leugièra e graciosa de l'Art novèl o Floreal.
L'esperit novèl venguèt d'Anglatèrra. Prenguèt sa font en çò dels pintres prat-raphaélites, dont son eissits John Ruskin e William Morris, foguèt amplificat gràcias al movement Arts & Crafts, qu'aviá per objectiu d'integrar l'art dins la carrièra.
Espanha se distinguís per un movement innovador poderós, sostengut per una borgesiá cultivada, tot particularament en Catalonha : lo modernisme. Lo modernisme a sustot daissat las espectacularas realizacions arquitecturalas de Lluís Domènech i Montaner e d'Antoni Gaudí.
.svg){kind=small}
.jpg)
.JPG)
