2009 en Malàisia

Cronologias

Donadas claus

2006 2007 2008  2009  2010 2011 2012 Decennias : 1970 1980 1990  2000  2010 2020 2030 Sègles : XIXe XXe  XXIe  XXIIe XXIIIe Millenaris : Ier IIe  IIIe

Cronologias geograficas

Africa Africa del Sud, Argeria, Angòla, Benin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Cameron, Cap Verd, Republica Centrafricana, Comòras, Republica de Còngo, Republica democratica de Còngo, Còsta d'Evòri, Jiboti, Egipte, Eritrèa, Etiopia, Gabon, Gambia, Ghana, Guinèa, Guinèa Bissau, Guinèa Eqüatoriala, Kenya, Lesotho, Liberia, Libia, Madagascar, Malawi, Mali, Mauritània, Maurice, Marròc, Moçambic, Namibia, Nigèr, Nigèria, Oganda, Rwanda, Saara occidental, São Tomé e Príncipe, Senegal, Seichèlas, Sierra Leone, Somalia, Sodan, Sodan del Sud, Swaziland, Tanzania, Chad, Tògo, Tunisia, Zambia e Zimbabwe   America Antigua e Barbuda, Argentina, Bahamas, Barbados, Belize, Bolivia, Brasil, Canadà (Alberta, Colombia-Britanica, Manitoba, Nòva Escòcia, Nòu Brunswick, Nunavut, Ontàrio, Quebèc, Saskatchewan, Tèrranòva e Labrador, Territòris del Nòrd-oèst e Yukon), Chile (), Colombia, Còsta Rica, Cuba, Republica Dominicana, Dominique, Eqüator, Estats Units (), Granada, Guatemala, Guaiana, Haití, Onduras, Jamaïca, Mexic, Nicaragua, Panamà, Paraguai, Peró, Sant Cristòl e Nevis, Sant Vincenç e las Granadinas, Santa Lucia, Salvador, Surinam, Trinitat e Tobago, Uruguai e Veneçuèla   Asia Abcazia, Afganistan, Arabia Saudita, Armenia, Azerbaitjan, Bahrain, Bangladesh, Botan, Birmania, Brunei, Cambòtja, Caucàs, China (Tibet), Chipre, Corèa del Nòrd, Corèa del Sud, Emirats Arabs Units, Georgia, Índia, Indonesia, Iraq, Iran, Israèl, Japon, Jordania, Cazacstan, Quirguizstan, Curdistan, Kowait, Laos, Liban, Malàisia, Maldivas, Mongolia, Nepal, Oman, Ossetia del Sud-Alània, Ozbequistan, Paquistan, Palestina (Benda de Gazà e Cisjordania), Filipinas, Pròche Orient, Qatar, Russia (Daguestan, Ingoshia, Karachai-Cherquessia, Kraï de Krasnodar e Chechenia), Singapor, Sri Lanka, Siria, Tatgiquistan, Taiwan, Tailàndia, Timòr Èst, Turcmenistan, Turquia, Vietnam e Iemèn   Euròpa Abcazia, Alemanha, Albania, Andòrra, Armenia, Àustria, Azerbaitjan, Belgica, Bielorussia, Bòsnia e Ercegovina, Bulgaria, Caucàs, Chipre, Croàcia, Danemarc (), Espanha, Estònia, Finlàndia, França (Bretanha, Otramar, Guadalope, La Reünion, Lorena, Martinica, Maiòta, Polinesia Francesa e Nòva Caledònia), Georgia, Grècia, Ongria, Irlanda, Islàndia, Itàlia, Cazacstan, Kosova, Letònia, Liechtenstein, Lituània, Luxemborg, Macedònia del Nòrd, Malta, Moldàvia, Monegue, Montenegro, Norvègia, Ossetia del Sud-Alània, Païses Basses, Polonha, Portugal, Romania, Reialme Unit (Escòcia e País de Galas), Russia (Ingoshia, Chechenia, Karachai-Cherquessia, Kraï de Krasnodar e Chechenia), Sant Marin, Serbia, Eslovaquia, Eslovènia, Suècia, Soïssa, Tchéquie, Turquia, Ucraïna e Vatican   Oceania Austràlia, Estats federats de Micronesia, Fiji, Indonesia, Illas Marshall, Nauru, Nòva Zelanda, Papoa-Nòva Guinèa, Illas Salomon, Samoa, Samoa Americana, Timòr Èst, Tònga, Tuvalu e Vanuatu   Mars e oceans Marga, Mar Baltica, Mar Cariba, Mar Caspiana, Mar Mediterranèa, Mar del Nòrd, Mar Negra, Mar Roja, Ocean Artic, Ocean Atlantic, Ocean Austral, Ocean Indian e Ocean Pacific   Antartic

Cronologias tematicas

Art Animacion asiatica, Arquitectura, Arts plasticas (Dessenh, Gravadura, Litografia, Pintura e Escultura), Benda dessenhada, Cinèma, Dança, Disney, Malescadudas, Genres (Fantasy e Sciéncia-ficcion), Internet, Jòc, Videojòc, Literatura (Poesia), Musica (Populara e Classic), Fotografia, Ràdio, Television e Teatre   Engenhariá Aeronautica (), Arquitectura, Astronautica, Camins de fèrre (), Informatica (Internet) e Pargues de lésers   Politic Diplomacia, Drech, Eleccions, Foncion publica (Armada e Civiliza), Militantisme, Nacions Unidas e Union Europèa   Religion Bodisme, Crestianisme (Catolicisme, e Protestantisme), Indoïsme, Islam e Judaïsme   Sciéncia Arqueologia, Astronomia (Lista de las planetas menoras non numerotadas descobèrtas), Biologia, Quimia, Climatologia, Economia (disciplina), Exploracion, Geologia, Istòria, Informatica, Lingüistica, Matematicas, Numismatica, Paleontologia, Fisica, Psicologia, Santat e medecina e Sociologia   Espòrt Atletisme, Aviron, Beisbòl, Bòxa anglesa, Badminton, Basquet, Bobsleigh, Canoa caiac, Catch, Combinat nordic, Curling, Ciclisme, Escrima, Fotbòl (american), Gòlf, Gimnastica, Alterofilia, Andbòl, Hòquei (Sus pelena e Sus glaç), Judo, Lucha, Natacion, Patinatge (Artistic e De velocitat), Rugbi (A XIII e A XV), Esquí, Espòrt automobil, Espòrts equèstres, Espòrt ipic, Espòrts pluridisciplinaris (Biatlon, Decatlon, Pentatlon modèrn e Triatlon), Snowboard, Taekwondo, Tenís (De taula), Tir (A l'arc e Esportiu), Trampoline, Vel, Volleyball (De plaja) e Water pòlo   Decès Economia (activitat umana) Edicion Ensenhament Jornalisme Naissença Filosofia Terrorisme Traduccion

Calendaris

Romain Chinés Gregorian Julien Ebraïc Indó Hégirien Persan Republican

Aquel article presenta los faches marcants de l'annada 2009 en Malàisia.

Eveniments

• Dimècres 28 de genièr de 2009 : Malàisia a pres liurason, dins lo pòrt francés de Tolon, de son primièr sosmarin convencional classa Scorpène, lo « KD Tunku Abdlu Rahman », bastit pel grop francés DCNS. Aquel sosmarin a levat las criticas de l'oposicion malaia, dirigida per Lim Prèst-a-montar Siang que sosten qu'una comission de 540 milions de ringgit (149,5 milions de dòlars) es estada versada a un pròche del vici-primièr ministre Najib Razak pendent la signatura del contracte. Un segond sosmarin, lo « KD Tun Razak », deu èsser liurat a la fin de l'annada.

• Divendres 3 d'abril de 2009 : L'OCDE decidís de retirar Malàisia de la lista negra dels paradises fiscals, un jorn après lo i aver inscrich. après que lo secretari general de l'OCDE, Angel Gurría, a recebut « una letra del ministre de las finanças, l'informant que Malàisia adoptava oficialament las nòrmas de l'OCDE sus la transparéncia e l'escambi d'informacions, tal coma estipulat dins la version 2005 de l'article 26 de la convencion de l'OCDE en matèria fiscala ».

• Dimenge 5 d'abril de 2009 : Lo Prèmi Grand de Malàisia es emportat pel pilòt britanic Jenson Button sus una auto Brawn GP. La corsa es estada interrompuda abans son tèrme a causa de fòrtas casudas de pluèja.

• Dijòus 28 de mai de 2009 : Un tribunal defendèt a la Glèisa catolica romana d'utilizar lo mot Allah (« Dieu ») confirmant una defensa facha pel governament venguda lo simbòl de las tensions religiosas dins aquel país a majoritat musulmana. Lo governament federal a defendut als non-musulmans de traduire « Dieu » per « Allah » dins lor literatura e l'ensemble de lors escriches, explicant qu'aquel usatge poiriá perturbar los musulmans (60 % dels 27 milions de malais). Las congregacions crestianas estiman, elas, qu'aquela defensa es anticonstitucionala, argüissent que lo mot « Allah » es anterior a l'Islam.

• Dimars 16 de junh de 2009 : La companhiá aeriana malaia, Air Asia, anóncia al Salon aeronautic de Le Bourget una comanda fèrma de 10 long-corrièrs Airbus A350.

Nòtas e referéncias

• Aquel article es parcialament o en totalitat eissit de l'article entitolat « 2009 per país en Asia » (veire la lista dels autors).