Recensament de la populacion en França

Un article de Wikipédia, l'enciclopèdia liura.

Per un article mai general, veire Demografia de França.

Lo recensament de la populacion en França permet d'establir lo nombre oficial d'abitants de cada comuna francesa. Aquel nombre es indispensable a l'aplicacion de 351 articles legislatius de 28 còdis diferents. En particular, permet lo calcul :

Aquel nombre fa egalament besonh a la gestion de las comunas per :

  • la determinacion del mòde d'escrutinh  ;
  • las implantacions d'oficinas de farmacia e dels debits de tabat ;
  • los barèmas de d'unas taxas (la publicitat, los jòcs, los espectacles, los debits de bevendas) ;
  • la reglamentacion de l'afichatge urban.

En 2016, lo recensament comença lo dijòus e s'acaba lo dissabte per las comunas al dejós del lindal de 10 000 abitants e lo dissabte per las al dessús d'aquel lindal[a].

Istòria[modificar | modificar lo còdi]

Article detalhat : Istòria del recensament de la populacion en França.

Divèrses denombraments de populacion foguèron realizats en França jos l'Ancian Regim e abans, sustot lo « recensament de las parròquias e fuòcs dels Bailatges e Senescalciás de França » de 1328 que recensava los fuòcs fiscals, e l'enquèsta nacionala decidida per Colbert en 1664 qu'inclusiá un denombrament de las parròquias, dels fuòcs e de las personas impausablas annadidas d'uèch ans e mai.

Après la Revolucion, de recensaments nacionals recensant totes los abitants, quala que siá lor edat, foguèron organizats de faiçon plan regulara, en general cada 5 ans.

A la debuta del XXIe sègle, las modalitats de recensament foguèron modificadas per lei del , dicha lei de democracia de proximitat[2], per tal de permetre, après un periòde transitòri corrent de 2004 a 2008, la publicacion annala de la populacion legala de las diferentas circonscripcions administrativas francesas.

A partir de 2010, de primièrs tèstes son realizats per far lo recensament per Internet.
En 2015, pel primièr còp, totes los abitants concernits pel recensament dins lors residéncias principalas (fòra los en abitacion mobila o viu en comunautats) pòdon preferir la responsa per Internet a la responsa sus questionaris papièr. Lo taus de responsa per Internet es fin finala de 32,8 % sus las residéncias principalas (fòra abitacions mobilas e comunautats)[3] per un taus esperat abans collècta entre 25 e 30 %[4].

En 2021, lo recensament es anullat (sola Maiòta i a pogut procedir) a causa de l'epidèmia de Covid-19 en França[5]. La campanha de recensament e las seguentas son totas desplaçadas d'un an. Una adaptacion del calcul de la populacion legala es començada entre 2022 e 2027 (annadas de referéncia estatisticas 2019 a 2024).

Recensament segon la talha de las comunas[modificar | modificar lo còdi]

Dempuèi 2004[6], lo recensament es practicat segon lo nombre d'abitants de las comunas :

  • Las comunas de mens de 10 000 abitants fan l'objècte d'una enquèsta de recensament exaustiu cada cinc ans, a rason d'un cinquen de las comunas cada annada, segon un calendari publicat per l'INSEE[7]. Aqueles grops, taulièrs per decret, son estats constituïts sus de critèris exclusivament estatistics. Atal, cada annada, l'ensemble de las comunas de l'un d'aqueles grops procedisson al recensament de lor populacion.
  • Las comunas de 10 000 abitants o mai realizan cada an una enquèsta per sondatge al près d'8 % de las adreças repertoriadas.

Mòda operatòria de las enquèstas de recensament[modificar | modificar lo còdi]

Son los agents recenseurs, dels agents publics recrutats pel cònsol màger que son responsables de la collècta de las informacions. An tot recebut una formacion, dispensada per la comuna e l'INSEE . Dispausan d'una carta tricolòra amb fotografia, signada pel cònsol màger e qu'oficializa lor foncion. Son tenguts al secrèt professional.

A partir del 3e dijòus de genièr, los agents recenseurs visitan cada foguièr devent èsser recensat e depausan al domicili concernit los documents seguents :

  • una fuèlha de lotjament ;
  • un bulletin per persona vivent abitualament dins lo lotjament recensat ;
  • una notícia d'informacion sul recensament e sus las questions correntas que los ciutadans se pòdon pausar.

Dins lo cas ont los abitants preferisson respondre per Internet, sola la notícia d'informacion (amb un identificant unic e un mot de passa ligat a l'identificant) es distribuïda.

La collècta a luòc entre lo 3e dijòus de genièr e lo 5e dissabte segon son lançament per las comunas de França metropolitana e de las Antilhas-Guaiana. Un descalatge de doas setmanas es aplicat per la Reünion e Maiòta, qu'a integrat lo procediment en 2021. Un agent recenseur, nommat per la comuna pren contacte amb la populacion, depausa los questionaris papièr e los repren un còp emplenats. Dempuèi 2015, lo coble a la possibilitat de respondre per internet.. Las collectivitats d'Otramar del Pacific (Nòva Caledònia, Polinesia Francesa e Wallis e Futuna) demòran jol principi d'un recensament exaustiu quinquennal.

L'agent recenseur pòt ajudar a l'empliment dels questionaris. S'emplenats sus papièr, l'agent recenseur recupèra los questionaris dirèctament al domicili dels abitants, tant emplenats sus Internet, l'agent recenseur es avertit que los questionaris son estats emplenats mas a pas accèsses al contengut d'aquestes[réf. desirada]. L'enquèsta de recensament dura de 4 a 5 setmanas segon la talha de las comunas.

Segon l'article 3 de la lei no 51-711 del sus l'obligacion, la coordinacion e lo secrèt en matèria d'estatisticas, « las personas son tengudas de respondre, amb exactitud, e dins los delais fixats, a las enquèstas estatisticas que son rendudas obligatòrias »[8]. Segon l'article 7 d'aquela meteissa lei, « Pasmens, tota manca de responsa, après met en demòra e dins lo delai concedit per la dicha mesa en demòra, o tota responsa cientament inexacta a de questions avent molzut a la vida personala e familiala, serà punit de l'emenda prevista »[8], aquela emenda es fixada a 38 euros[9].

Resultats[modificar | modificar lo còdi]

Publicacion[modificar | modificar lo còdi]

Los resultats dels recensaments son oficializats per decret[10].

Las primièras populacions legalas de las comunas eissidas del recensament renovat son estadas publicadas lo e son millésimées al .

Los primièrs resultats estatistics del recensament renovat per totas las comunas[b], millésimés al , son estats publicats lo sul sit de l'INSEE[11]. Aqueles resultats seràn d'ara enlà actualizères cada annada, las populacions legalas al e los resultats estatistics a comptar del segon un calendari de difusion[12] regularament actualizat sul sit de l'INSEE [11].

Utilizacion[modificar | modificar lo còdi]

La nocion de populacion legala es utilizada en drech. Al sens larg, designa l'ensemble de las valors oficializadas (populacion municipala, populacion comptada a despart o populacion totala)[13],[14].

Dins un sens mai restrech, segon lo contèxt, pòt de còps designar l'una o l'autre d'aquelas populacions.

La populacion totala es la qu'es presa en compte dins l'aplicacion de las leis e dels reglaments a las collectivitats (en particular per las questions budgetàrias e fiscalas)[15]. Mai generalament, a comptar del , « levat disposicion legislativa o reglamentària contrària, la chifra de la populacion totala es aquel a lo qual conven de se referir per l'aplicacion de las leis e reglaments »[16].

Atal, la populacion legala dels regropaments de comunas (metropòlis, comunautats urbanas, comunautats d'aglomeracion e comunautats de comunas) es la soma de las populacions totalas de las comunas que los compausan, e non la soma de las populacions municipalas. Aquela populacion es la que permet de determinar se lo regropament atenh los lindals requerits per adoptar l'una o l'autre de las quatre formas d'intercomunalitat a fiscalitat neta.

En revenge, es la populacion municipala que determina las caracteristicas (mòde d'escrutinh, nombre d'elegits…) de las eleccions municipalas[17] d'una comuna.

Tips de populacion distinguits per l'INSEE[modificar | modificar lo còdi]

Abans 2004[modificar | modificar lo còdi]

Fins al recensament de 1999, las donadas de l'INSEE per una comuna comportavan :

  • la populacion municipala, valent a dire las personas avent lor residéncia abituala sul territòri de la comuna ;
  • la populacion comptada a despart de, principalament las personas vivent dins d'unas collectivitats (internats, casèrnas, espitals, convents, presons, etc.) ;
  • la populacion totala, soma de las doas precedentas ;
  • los dobles comptes, un sosensemble de la populacion comptada a despart de, comptant los abitants que declaran possedir un autre luòc de residéncia (autrament dich, que fan egalament partida de la populacion municipala d'una autra comuna) ;
  • la populacion sens dobles comptes, qu'es la populacion totala diminuida dels dobles comptes[18],[19].

La populacion sens dobles comptes èra donc totjorn superiora o egala a la populacion municipala, e inferiora o egala a la populacion totala. Dempuèi 2004, las nocions de populacion municipala e de l'anciana populacion sens dobles comptes se rapròchan (la definicion de la populacion comptada a despart d'essent estada modificada de manièra qu'ela siá egala als dobles comptes a qualques variacions pichonas près).

Per arrestar convenentament la populacion d'una aglomeracion, d'un gropament de comunas, d'un departament o d'una region, s'utilizava la populacion sens dobles comptes. Dempuèi 2004, es la populacion municipala qu'a pres lo relai.

Millesims 2004 e ulteriors[modificar | modificar lo còdi]

En seguida d'un decret publicat en 2003, la nocion de dobles comptes desapareis progressivament de las donadas oficialas a partir de 2004 per las populacions legalas de totas las comunas, a partir de 2006 (compilant las donadas reculhidas entre 2004 e 2008 e editadas lo [20]. Publicada en genièr de l'annada N, la populacion legala d'annada de referéncia estatistica N-3 correspond als resultats definitius eissits de las cinc enquèstas annalas de recensament realizadas de N-6 a N-1. Los calculs d'evolucion de populacion an pas de valor estatistica qu'entre las doas annadas del cicle quinquennal de recensament : l'annada N se compara donc amb l'annada N-5, d'ont aquela mejana sus cinc annadas[21].

Descomposicion de la populacion legala dempuèi 2009[modificar | modificar lo còdi]

Tres tips de populacions legalas son publicadas dempuèi 2006 per cada circonscripcion administrativa francesa (la mai pichona essent la comuna) : la populacion municipala (populacion residissent de faiçon abituala sus la comuna), la populacion comptada a despart de (prenent en compte los eventuals doblons que pòdon existir e la populacion totala, soma dels dos indicators precedents[22].

La populacion municipala (renovada) pren lo relai, i a pas mai de diferéncia amb la populacion sens doble-compte. Compòrta coma de per abans las personas avent lor residéncia abituala sul territòri de la comuna, aital coma los mainatges menors en garda alternada estricta avent passats la nuèch del lançament del recensament dins la comuna e lo conjonch (e mai se per de rasons professionalas residís dins una autra comuna). S'i ajustan e mai se possedisson una residéncia dins una autra comuna, las personas[13] :

  • residissent en comunautats : dont
    • detengudas dins los establiments penitenciaris de la comuna ;
    • màgers residissent dins d'establiments albergant d'escolans o dels estudiants;
    • residissent dins d'ostals de retirada o foguièrs e residéncias socialas ;
    • residissent dins de comunautats religiosas ;
    • residissent dins de casèrnas o establiments militars ;
    • residissent dins de servicis de mejan o de long sejorn dels establiments publics o privats de santat (o dels establiments socials)[c]
  • vius en abitacions mobilas o sens abrics (recensament cada 5 ans pendent los dos primièrs jorns de collècta).

La populacion comptada a despart compren totas las personas avent un ligam economic o social amb la comuna. Atal, lo proprietari d'una residéncia segondària o viu per rason professionala dins la comuna apartenís a aquela populacion. Lo critèri definit correspond a tot individú podent utilizar las infrastructuras de la comuna.

Populacion totala Populacion municipala Personas avent lor residéncia abituala dins la comuna Personas residissent dins los lotjaments. La residéncia abituala pels conjonches alunhats e los escolans e estudiants menors, alunhats per de rasons d'estudis, es la residéncia familiala.
Personas residissent dins una comunautat (a l'excepcion dels establiments albergant d'escolans e dels estudiants, e mai los establiments d'ensenhament militar).
Personas màgers residissent dins un establiment albergant d'escolans e dels estudiants.
Personas detengudas dins los establiments penitenciaris dont lo sèti es situat sul territòri de la comuna.
Personas sens abric recensadas sul territòri de la circonscripcion.
Personas residissent abitualament dins d'abitacions mobilas, recensadas sul territòri de la circonscripcion.
Populacion comptada a despart de Personas restacadas administrativament a la comuna e non recensadas dins la comuna
Personas avent una residéncia abituala dins una autra comuna e conservant un ligam amb la comuna Escolanas o estudiants màgers de mens de 25 ans, avent lor residéncia familiala dins la comuna e lotjant per lors estudis dins una autra comuna.
Personas avent lor residéncia familiala dins la comuna e residissent abitualament dins la comunautat d'una autra comuna (a l'excepcion dels establiments albergant d'escolans e dels estudiants, e mai los establiments d'ensenhament militar).
Escolans o estudiants menors residissent dins la comuna en consequéncia de lors estudis e avent lor residéncia principala dins una autra comuna.

La principala diferéncia entre l'èx-populacion sens dobles comptes e la populacion municipala (renovada) consistís dins lo fach que las personas màgers residissent dins una comunautat (establiment, casèrna, residéncia, etc.) fan automaticament partida de la populacion municipala de la comuna sus la quala es implantada la comunautat, qu'aquelas personas possedisson o non una residéncia dins una autra comuna. De per abans d'unas categorias de personas avent un domicili fòra de la comuna fasián partida de la populacion municipala de la comuna del dich domicili. Es lo cas :

  • de militars viu en casèrna, camps o assimilats ;
  • d'escolans intèrns dels licèus, collègis, grandas escòlas, establiments d'ensenhament especial, seminaris e totes establiments d'ensenhament publics o privats amb internat, e mai establiments d'educacion susvelhada de la comuna ;
  • de personas annadidas vivent en lotjament-foguièr[23] ;
  • de personas albergadas en establiment de santat de mejan e long sejorn (aquelas personas son consideradas ara, lo temps de lor sejorn, i residir efectivament de faiçon principala, al sens de la populacion comunala, e mai se dispausan de lor pròpri lotjament dins una autra comuna, ont demòran taxadas sul barèma fiscal de la residéncia principala qu'ocupan pas pasmens pas de faiçon sufisenta, e non lo d'una residéncia segondària, aquel lotjament podent contunhar a beneficiar d'ajudas socialas s'aquelas personas i son eligiblas).

D'autra part tot escolan o estudiant màger fach d'ara enlà partida de la populacion municipala de la comuna ont residís, qu'abita una residéncia universitària, un lotjament personal o una cambra en çò de l'abitant. De per abans los estudiants de 18 a 25 ans residissent dins la comuna mas endacòm mai qu'en residéncia universitària o foguièr estudiant èran restacats a lor comuna de recensament. Invèrsament los estudiants menors son pas mai comptabilizats dins la populacion municipala de la comuna ont eles resident mas dins la comuna del domicili de lors parents[d].

De çò fa aquel cambiament de metòde a conflat artificialament, a tòrt o a rason, las populacions municipalas de las comunas possedissent d'internats, de las casèrnas, dels lotjaments-foguièrs o dels estudiants màgers abitant en vila (e invèrsament a reduch las populacions municipalas de l'efectiu dels estudiants menors o màgers de mens de 25 ans[24])[25].

Lo principal transferiment es estat lo de las personas de 25 ans e mai fasent lors estudis dins una autra comuna ont elas resident la màger partida del temps, que son d'ara enlà totalament comptats dins la populacion d'aquela comuna d'estudis : son pas mai comptadas « ne dobla » dins la populacion comptada a despart de (e dins la populacion municipala) de la comuna de lor residéncia familiala, lor luòc de residéncia pels estudis essent considerat coma lo de lor residéncia principala. Pasmens los estudiants de mens de 25 ans son encara comptats « a despart de » dins la comuna de lor residéncia familiala (e participan encara a la populacion totala). Aquel cambiament permet de prene melhor en compte los besonhs pels comptes de las ajudas socialas (sustot lo RMI, vengut dempuèi RSA, pels estudiants de 25 ans e mai sens revengut regular que ne pòdon beneficiar sul territòri de la comuna de lors estudis e non de la de lor residéncia familiala), la declaracion necessàriament separada de lors revenguts, l'autreg d'ajuda pels lotjaments socials, e lo prelevament pels estudiants non exonerats dels impòstes e taxas localas sus la comuna de lor residéncia abituala d'estudis.

Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | modificar lo còdi]

  1. ↑ Datas per las comunas de metropòli, de Guadalope, de Martinica e de Guaiana. Lo recensament de las comunas de La Reünion (situada dins l'emisfèri sud) se fa amb un descalatge dins lo temps. Maiòta e França d'Otramar fòra DROM an pas las meteissas proceduras de recensament que la metropòli e los autres DROM.
  2. ↑ Es notable que los resultats dels recensaments 2004 e 2005 per las comunas de mens de dètz mila abitants recensadas aquelas annadas èran ja estats comunicats als mèdias tre l'annada seguenta pendent las campanhas de sensibilizacion als metòdes novèls del recensament. Oficialas e difusadas, aquelas donadas an pas pasmens jamai agut de valors legalas.
  3. ↑ Las personas residissent dins d'establiments de cort sejorn son comptadas dins la populacion municipala de la comuna de lor domicili.
  4. ↑ Per èsser mai complèt las personas reculhidas dins un centre d'albergament o un centre d'acuèlh de la comuna A per un plan cort periòde e avent una residéncia personala dins la comuna B son d'ara enlà comptabilizats dins la comuna B.

Referéncias[modificar | modificar lo còdi]

  1. ↑ « DGF de las comunas que coneisson una creissença de lor populacion », sus carrefourlocal.senat.fr,
  2. ↑ Loi no 2002-276 del 27 de febrièr de 2002 relativa a la democracia de proximitat e sustot lo títol V « d'operacions de recensament ».
  3. ↑ Dossièr especial Recensament « Una collècta plan "Net" » dins INSEE en dirècte no 61 d'octobre de 2015.
  4. ↑ « Recensament en linha : coma aquò marcha ? » sus Francetvinfo.fr, article del 15 de genièr de 2015.
  5. ↑ « lo recensament es obligatòri ? », sus droit-finances.commentcamarche.com, (consultat lo )
  6. ↑ Republica Francesa, « Loi n°2002-276 per una democracia de proximitat, títol V », sus legifrance.gouv.fr, (consultat lo )
  7. ↑ « l'enquèsta de recensament de la populacion », sus insee.fr, INSEE (consultat lo )
  8. ↑ a e b Loi no 51-711 del sus l'obligacion, la coordinacion e lo secrèt en matèria d'estatisticas.
  9. ↑ Article 131-13 de la partida legislativa del còdi penal
  10. ↑ Decret no 2020-1706 del 24 de decembre de 2020 autentificant las chifras de las populacions de metropòli, dels departaments d'otramar de Guadalope, de Guaiana, de Martinica e de La Reünion, e de las collectivitats de Sant-Barthélemy, de Sant Martin e de Sant Pèire e Miquelon.
  11. ↑ a e b Los resultats dels recensaments de la populacion sul sit de l'INSEE .
  12. ↑ calendari de difusion, sus insee.fr
  13. ↑ a e b Veire grafic INSEE annèxa D1 : categorias de populacion legala.
  14. ↑ Definicion de las populacions legalas sul sit de l'INSEE.
  15. ↑ Article R2151-2 del Còdi general de las collectivitats territorialas.
  16. ↑ Decret no 2014-1611 del 24 de decembre de 2014 autentificant las chifras de las populacions de metropòli, dels departaments d'otramar de Guadalope, de Guaiana, de Martinica e de La Reünion, de Sant-Barthélemy, de Sant Martin e de Sant Pèire e Miquelon.
  17. ↑ Article R2151-3 del Còdi general de las collectivitats territorialas.
  18. ↑ Article R2151-1 del Còdi general de las collectivitats territorialas.
  19. ↑ Populacion sens dobles comptes, sus insee.fr.
  20. ↑ [PDF] Article R. 2151-1.ANNÈX E 5 Decret no 2003-485, del relatiu al recensament de la populacion.
  21. ↑ Julien Duffé, « Dopats per la natalitat, los parisencs totjorn mai nombroses », leparisien.fr, (consultat lo ).
  22. ↑ « Comprene la populacion legala de vòstra comuna » [PDF], sus insee.fr (consultat lo )
  23. ↑ Lexinter : Un lotjament-foguièr, al sens del present capítol, es un establiment destinat al lotjament collectiu a títol de residéncia principala de personas dins d'immòbles comportant a l'encòp de locals privatius moblats o non e dels locals comuns afectats a la vida collectiva.
  24. ↑ qué sián lotjats en ciutat universitària, foguièr estudiant o en vila
  25. ↑ [PDF] INSEE, annèxa E7 : Las populacions legalas al recensament de 1999 e dempuèi, sus insee.fr

Veire tanben[modificar | modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | modificar lo còdi]

  • Laurent Chalard, « las evolucions demograficas 1999-2007 de la França metropolitana : continuitats o rompeduras ? », dins espacis, populacions, societats, 2011, no 3, p. 441-457 (lira en linha)

Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]

Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]

Aquel document proven de « https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=recensement_de_la_population_en_france&oldid=212543116 ».