Comunautat d'aglomeracion

Un article de Wikipédia, l'enciclopèdia liura.
(Tornat dirigir dempuèi Comunautats d'aglomeracion)

Comunautat d'aglomeracion
Administracion
País Drapeau de la France França
Caracteriza EPCI a fiscalitat pròpria
Nombre de subdivisions 227 (2023)
Executiu de la collectivitat Presidisson de CA
Creacion lei del

Una comunautat d'aglomeracion es un establiment public de cooperacion intercomunala (EPCI) francés a fiscalitat neta, que prevei una importanta integracion dels comuns membres.

Es definida coma essent :

« […] un establiment public de cooperacion intercomunala regropant mantuna comuna formant, a la data de sa creacion, un ensemble de mai de 50 000 abitants d'una sola peça e sens enclava, a l'entorn d'una o mantuna comuna centra de mai de 15 000 abitants. Lo lindal demografic de 15 000 abitants s'aplica pas quand la comunautat d'aglomeracion compren lo capluòc del departament o la comuna mai importanta del departament. Lo lindal demografic de 50 000 abitants es reduch a 30 000 abitants quand la comunautat d'aglomeracion compren lo capluòc del departament. »

— Debuta de l'article L 5216-1 del Còdi general de las collectivitats territorialas.[1]

Per la populacion coma pel gra de cooperacion, se tròba a un nivèl intermediari entre la comunautat de comunas e la comunautat urbana.

Istòria[modificar | modificar lo còdi]

Se los sindicats de comunas existisson dempuèi 1890 e los sindicats intercomunals a vocacion multipla (SIVOM) dempuèi lo [2], cal esperar 1992 per que una concepcion novèla de l'intercomunalitat faga plaça a la libertat de negociacion contractuala e a la liura associacion de comunas. La lei del [3] crèa doas novèlas categorias d'EPCI a fiscalitat neta : los « comunautats de comunas » e las « comunautats de vilas ».

La lei relativa al refortiment e a la simplificacion de la cooperacion intercomunala del , dicha « lei Chevènement »[4].contribuís a accelerar la creacion de novèlas estructuras. Suprimís los districtes e las comunautats de vilas. Aquestas avián pas encontrat la capitada escomptada : cinc comunautats de vilas solament èran estadas creadas dempuèi 1992. Crèa una categoria novèla d'EPCI a fiscalitat neta, las comunautats d'aglomeracion, reservada als gropaments de mai de 50 000 abitants. Ela recentre las comunautats urbanas suls ensembles de populacion los mai importants : 500 000 abitants en plaça de 20 000 anteriorament. Enfin, alarga las competéncias de las comunautats de comunas.

Lor regim es modificat, coma per totas las comunautats, per la lei no 2010-1563 del 16 de decembre de 2010 de reforma de las collectivitats territorialas[5], que prevei l'eleccion dirècta dels conselhièrs comunautaris de las comunas de mai de 3 500 abitants a partir de las eleccions municipalas de 2014. La lei a egalament assoplit lo lindal demografic de creacion de las comunautats d'aglomeracion, en o redusent sustot a 30 000 abitants quand comprenon lo capluòc de departament.

Denombrament[modificar | modificar lo còdi]

Al , se recensava 227 comunautats d'aglomeracion sus las 1 254 EPCI a fiscalitat neta[6].

L'evolucion del nombre de comunautats d'aglomeracion dempuèi 2000 es la seguenta[7],[6] :

Annada Nombre de gropaments Nombre de comunas regropadas Populacion regropada[Nòta 1]
2000 50 756 5 992 185
2001 90 1 435 11 491 120
2002 120 2 015 15 957 444
2003 143 2 441 18 250 455
2004 155 2 632 19 712 128
2005 162 2 753 20 397 780
2006 164 2 788 20 679 874
2007 169 2 946 21 173 675
2008 171 3 003 21 377 932
2009 174 2 983 21 016 706
2010 181 3 107 22 472 555
2011 191 3 290 23 379 003
2012 202 3 600 24 109 018
2013 213 4 118 25 541 907
2014 222 4 851 27 136 257
2015 226 4 744 25 889 681
2016 196 4 610 21 813 717
2017 219 7 282 23 962 577
2018 222 7 443 23 660 357
2019 223 7 488 23 513 248
2020 222 7 461 23 370 289
2021 223 7 465 23 492 290
2022 227 7 526 23 777 483
2023 227 7 522 23 835 713

Creacion[modificar | modificar lo còdi]

Las comunas concernidas e lo prefècte de departament pòdon crear[8] una comunautat d'aglomeracion se lo critèri de continuitat territoriala es respectat (una zòna geograficament d'una sola peça e sens enclava) e se l'ensemble territorial respond a l'una de las configuracions seguenta :

  • compòrta un minimum de 50 000 abitants ;
  • forma un ensemble d'almens 30 000 abitants e compren la comuna mai poblada del departament (disposicion a títol experimental e pendent una durada maximala de tres ans)[9] ;
  • forma un ensemble d'almens 25 000 abitants a l'entorn d'una comuna de mai de 15 000 abitants (disposicion a títol experimental e pendent una durada maximala de tres ans e concernís pas que las comunas litoralas al sens de l'article L. 321-2 del còdi de l'environament)[10].

L'article L. 5111-3[11] del còdi general de las collectivitats territorialas precisa qu'aquelas condicions son pas exigidas se las comunautats d'aglomeracion son eissidas de la transformacion d'un EPCI a fiscalitat neta existissent a la data de publicacion de la lei (districte, comunautat de comunas o comunautat de vilas). Per exemple, la creacion de l'una de las totas primièras, la comunautat d'aglomeracion del país de Flers (genièr de 1994), contentava pas a la primièra condicion perque comportava mens de 50 000 abitants abans 2017.

Foncionament[modificar | modificar lo còdi]

La comunautat d'aglomeracion es gerida per un conselh comunautari o conselh de comunautat, compausat de conselhièrs municipals dels comuns membres.

Fins a las eleccions municipalas de 2014, los conselhièrs comunautaris èran de conselhièrs municipals elegits per cada conselh municipal dels comuns membres de la Comunautat. Aquel sistèma èra criticat, estant l'importància de las competéncias transferidas, e l'abséncia de debat sus aquelas politicas a causa de l'eleccion dels conselhièrs comunautaris al sufragi indirècte. Es aital qu'a l'unanimitat, los presidents de las comunautats se son prononciats pendent las jornadas comunautàrias d'Estrasborg en 2007 per l'eleccion al sufragi universal dirècte tre 2014, e çò per afortir la legitimitat de las comunautats e lor transparéncia de foncionament.

La lei no 2010-1563 del de reforma de las collectivitats territorialas a previst que los conselhièrs comunautaris de las comunas de mai de 3 500 abitants seràn elegits al sufragi universal dirècte, dins l'encastre de las eleccions municipalas. Los representants de las comunas en mai pichona talha demoraràn elegits dins lor sen pels conselhs municipals. Aquelas disposicions son estadas modificadas per la lei del [12], qu'a definit lo regim seguent :

A comptar de las eleccions municipalas de 2014, cada comuna es representada al conselh comunautari per un nombre de representants tenent compte de sa populacion definida als articles L. 5211-6-1 e L. 5211-6-2 del còdi general de las collectivitats territorialas[13] :

  • comuna de mens de 1 000 abitants : los representants de la comuna al conselh comunautari son los membres del conselh municipal designats dins l'òrdre del tablèu[14]. I a pas donc pas d'eleccion dirècta de lors representants al conselh de l'intercomunalitat dont son membres, mas, en foncion del nombre de representants atribuïts a la comuna, lo cònsol màger, dels cònsols màgers-adjunts e eventualament dels conselhièrs municipals son de drech membres del conselh comunautari ;
  • comuna de mai de 1 000 abitants : los conselhièrs comunautaris son elegits pendent las eleccions municipalas, a l'encòp e sus la meteissa lista de candidats que los conselhièrs municipals. Los bulletins de vòte d'aquelas comunas comprenon, dins lor partida esquèrra, la lista dels candidats al conselh municipal, e, dins la partida drecha, la lista dels candidats al conselh comunautari[15].

Competéncias[modificar | modificar lo còdi]

L'article L. 5216-5 del Còdi general de las collectivitats territorialas[16] impausa a las comunautats d'aglomeracion l'exercici de d'unas competéncias :

La comunautat deu d'un autre costat exercir almens tres de las sièis competéncias seguentas :

  • creacion o amainatjament d'entreten de vias ;
  • assaniment ;
  • aiga potabla ;
  • proteccion e met en valor de l'environament  ;
  • accion sociala d'interès comunautari ;
  • equipaments culturals e esportius.

Se pòt balhar competéncia en matèria de drech de preempcion urban o recebre delegacion del departament per exercir de las foncions d'ajuda sociala.

Las comunas pòdon, d'un autre costat, delegar a la comunautat d'autras competéncias.

L'exercici de d'unas competéncias necessita que sián definidas las accions e equipaments « reconeguts d'interès comunautari ». aquela declaracion d'interès comunautari es facha per una deliberacion del conselh comunautari presa a la majoritat dels dos tèrces del conselh de la comunautat d'aglomeracion[17].

Es una diferéncia importanta respècte a las comunautats de comunas, ont la declaracion d'interès comunautari resulta del vòte d'una majoritat qualificada dels conselhs municipals[18], que balha atal mai de poder a las comunas.

Cada intercomunalitat exercís de las competéncias en nombre inegal e de nivèls inegals. Aquí ont lo SIVU gerís pas qu'una sola e unica competéncia, la comunautat d'aglomeracion pòt despassar lo trentenat. De faiçon mai generala, se distinguisson jos las apellacions intercomunalitat de servici (competéncia unica e tecnica) e intercomunalitat de projècte (competéncias multiplas al servici d'un projècte de territòri).

Ressorsas[modificar | modificar lo còdi]

Las recèptas de las comunautats d'aglomeracion son :

  • los impòstes dirèctes e las taxas assimiladas amb sustot la TPU (Taxa Professionala Unique). L'ensemble essent mencionat als articles nonies C e 1609 nonies D del còdi general dels impòstes[19] ;
  • los revenguts de sos bens mòbles e immòbles ;
  • las somas que recep d'administracions publicas, associacions, particulars, en escambi d'un servici tornat ;
  • las dotacions, subvencions e participacions de l'Union Europèa, de l'Estat, de divèrsas collectivitats territorialas e d'autras institucions ;
  • los produches dels dons e legats ;
  • lo produch de las taxas, redevenças e contribucions correspondent als servicis assegurats, sustot per l'assaniment e las bordilhas domesticas ;
  • lo produch del versament destinat als transpòrts en comun previst a l'article L. 2333-64 del Còdi general de las collectivitats territorialas ;
  • lo produch dels manlèus.

Es de notar que, de 1999 a 2009, la ressorsa principala de las comunautats d'aglomeracion foguèt la taxa professionala, dont lo taus deviá venir unic sus son territòri, après un periòde transitòri — dicha de « alisada » — de qualques annadas. Dempuèi la mesa en plaça de la contribucion economica territoriala en 2011 (2010 essent una annada transitòria a regim especial), las comunautats d'aglomeracion percebon una partida de la cotizacion fonsièra de las entrepresas e de la cotizacion sus la valor aponduda de las entrepresas.

Evolucion territoriala[modificar | modificar lo còdi]

La comunautat d'aglomeracion ofrís una concepcion novèla del poder local, en integrant l'idèa de projècte, aquí ont i aviá pas que de gestion. En efièch, los SIVU o los SIVOM an pas d'autras vocacions que de gerir d'equipaments o infrastructuras, sovent de ret, tals lo gas, l'electricitat, l'aiga o los degalhs. Pasmens, es frequent per una comuna de demorar membre d'un o dos SIVU, d'un SIVOM o d'un sindicat mixte e d'una comunautat d'aglomeracion. Una comuna aderís en general a mantuna estructura intercomunala, mas pòt pas apartenir qu'a un sol EPCI a fiscalitat neta. Se la comunautat d'aglomeracion aquerís una competéncia gerida per una autra intercomunalitat, aquesta es dissolguda se gerissiá pas qu'aquela competéncia (SIVU), o es retirada de las competéncias de la dicha intercomunalitat, al títol del principi d'especialitat e d'exclusivitat de las EPCI a fiscalitat neta.

La comunautat d'aglomeracion, amb sa fiscalitat pròpria a TPU a evidentament de competéncias de gestion, mas egalament d'elaboracion, de creacion, brèu, de projècte. Aquel estat de fach es encara mai valable per las comunautats urbanas, mas mens desvolopat dins las comunautats de comunas. L'intercomunalitat a donc evoluat, puèi que lo projècte, a l'excepcion de l'ancian districte, ancessor comunautats d'aglomeracion, es pas jamai estada una vocacion intercomunala, e aquel dempuèi las primièras formas en 1837 e las comissions sindicalas de gestion pels bens indivises dintra comunas.

Nòtas e referéncias[modificar | modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | modificar lo còdi]

  1. Populacion totala legala en vigor l'annada N (millésimée N-3) fòra Maiòta. Per las annadas anterioras a 2009, es la populacion totala al 01.01 de l'annada, establida pels recensaments generals e se s'escai los recensaments complementaris.

Referéncias[modificar | modificar lo còdi]

  1. Debuta de l'article L 5216-1 del Còdi general de las collectivitats territorialas., sus Légifrance
  2. L'intercomunalitat en França, p. 9.
  3. Loi del 6 de febrièr de 1992 relativa a l'administracion territoriala de la Republica
  4. LOI no 99-586 del 12 de julhet de 1999 relativa al refortiment e a la simplificacion de la cooperacion intercomunala
  5. Loi n° 2010-1563 del 16 de decembre de 2010 de reforma de las collectivitats territorialas
  6. a e b DGCL, « Bilanç estatistic 2023 » [PDF] (consultat lo )
  7. DGCL, « Bilanç estatistic 2008 » [PDF] (consultat lo )
  8. Còdi general de las collectivitats territorialas, L. 5211-5.
  9. Loi no 2013-403 del Relativa a l'eleccion dels conselhièrs departamentals, dels conselhièrs municipals e dels conselhièrs comunautaris, e modificant lo calendari electoral.
  10. Lei no 2014-58 del de modernizacion de l'accion publica territoriala e d'afirmacion de las metropòlis.
  11. L. 5111-3.
  12. Loi no 2013-403 del relativa a l'eleccion dels conselhièrs departamentals, dels conselhièrs municipals e dels conselhièrs comunautaris, e modificant lo calendari electoral
  13. Articles L. 5211-6-1 e L. 5211-6-2 del còdi general de las collectivitats territorialas.
  14. Art L. 257273-11 del còdi electoral
  15. Article R. 117-4 del Còdi electoral
  16. Article L 5216-5 del Còdi general de las collectivitats territorialas
  17. Art L. 5216-6 II del Còdi general de las collectivitats territorialas.
  18. Articles L. 5214-16 IV e L. 5211-5 II del Còdi general de las collectivitats territorialas.
  19. nonies C e 1609 nonies D del còdi general dels impòstes.

Bibliografia[modificar | modificar lo còdi]

Obratges[modificar | modificar lo còdi]

  • Marie-Christine Steckel-Assouère, (dir.), Agaches crosats sus las mutacions de l'intercomunalitat, Edicions La Harmattan, coll. GRALE, abril de 2014, 484 p. (ISBN 978-2-343-03033-3).

Rapòrts[modificar | modificar lo còdi]

  • Cort dels comptes, L'intercomunalitat en França, París, Jornals oficials, , 370 p. (lira en linha).
  • Cort dels comptes, Bilanç d'etapa de l'intercomunalitat en França, París, (lira en linha).

Veire tanben[modificar | modificar lo còdi]

Articles connèxes[modificar | modificar lo còdi]

Ligams extèrns[modificar | modificar lo còdi]