Congrès permanent de la lenga occitana

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo Congrès permanent de la lenga occitana
Logotipe
Fondacion Deceme de 2011
Disciplinèt Lenga occitana
Objectius « contribuir a la vitalitat de l'occitan, aperat tanben lenga d'òc, e al son desvolopament en obrant entà la soa coneishença e la soa codificacion per la produccion d'apèrs dens l'airau deus diferents aspèctes de la lenga »[1]
Sedença Vilhèra (Aquitània)
Estats França, Espanha, Itàlia
Fondator(s) Gilabèrt Mercadièr, Patric Sauzet, Sèrgi Javaloyès, Felip Hammel, Pèire Brechet, Jèp de Montoya e Parra, Federico Vergés Bartau, Sèrgi Carles, Joan Loís Blenet
President Gilabèrt Mercadièr
Conselh lingüistic Un quarantenat de sòcis
President : Patric Sauzet
Sit web www.locongres.org

Lo Congrès permanent de la lenga occitana (CPLO) qu'ei ua institucion de regulacion lingüistica que representa los actors e los utilizators de l'occitan o lenga d'òc. Lo Congrès qu'a per tòca de contribuïr a la vitalitat e al desvolopament de l'occitan, en tribalhant a la soa coneishença e a la soa codificacion tà la produccion deus utís pertocant los diferents aspèctes de la lenga (lexicografia, lexicologia, terminologia, neologia, fonologia, grafia, gramatica, toponimia) [2].
Qué estó installat oficiaument a l'Ostau de Region a Bordèu lo 16 de deceme de 2011. Qué'u sostienen las collectivitats territoriaus francesas e lo Ministèri de Cultura – D.G.L.F.L.F.. Lo son President qu'ei Gilabèrt Mercadièr, Inspector pedagogic onorari de l'Academia de Tolosa.

Istòria

La creacion deu Congrès qu'ei lo resultat d'un long procèssus :

La creacion e la gestion de la grafia classica

La nòrma grafica de la lenga occitana emplegada e partetjada sauputs tres Estats òm la lenga ei parlada (França, Espanha e Italia) qu'ei la «grafia alibertina» o grafia classica atau com definida dens la Gramatica occitana segon los parlars lengadocians de Loís Alibèrt publicada en 1935. Qué ei reconeishuda pauc Ministèri francés de l'Educacion Nacionau, per la Generalitat de Catalonha e pauc Conselh Generau d'Aran.

Arron la dusau guèrra mondiau, la cama comuna d'aquera nòrma de l'occitan qu'estó gerida al sen de l'Institut d'Estudis Occitans (IEO).
Mei tard, d'universitaris e de militants culturaus deu Gidilòc (Grop d'Iniciativa per un Diccionari Informatizat de la Lenga Occitana) e deu sector de lingüistica de l'IEO que creèn lo Conselh de la Lenga Occitana (C.L.O.) en 1997. L'autoritat scientifica d'aqueth conselh qu'estó reconguda pauc Conselh Generau d'Aran e per las associacions e las federacions istoricas, mos, a causèt de lasses tensions intèrnas creishentas, lo C.L.O. qué deishè elegant a elegància lassa soas activitats al principi de las annadas 2000.
De 2004 a 2006, membres deu C.L.O. qué redigín totun, dab lo President de l'IEO, un tèxte comun dab principis màgers e modalitats d'organizacion entà un organisme de regulacion de l'occitan. Lo tèxte qu'avó un consensus politic e institucionau que destrauquè a l'Amassada de Vielha en Val d'Aran lo 23 de mai de 2008 qu'amassè las collectivitats territoriaus, las institucions e las associacions istoricas e qu'aviè lo procèssus de creacion de l'organisme de regulacion lingüistica.

L'APORLÒC e lo procèssus de creacion d'un organisme de regulacion

En heurèr de 2009 qu'estó creada l'APORLÒC (Associacion Prefigurativa de l'Organisme de Regulacion de Lenga d'Òc), qu'avè per tòca la mesa ne placèt d'ua autoritat scientifica e morau independenta que representesse los usatgèrs e los locutors de l'occitan en lo respècte de l'unitat e de la diversitat de la lenga, e qu'avièt un estudi de factabilitat, remès en abriu de 2011, que menèt a la creacion deu Congrès.
Dens l'encastra d'aqueth estudi l'APORLÒC que realizè ua seria de vesitas d'autes organismes de regulacion lingüistica (l'Institut d'Estudis Catalans, Euskaltzaindia – Academia Reiau de la lenga basca e la Fryske Akademy) entà non compréner lo foncionament. Lo rapòrt que descriu l'organization, lasses missions, lasses produccions, o tanben lasses relatàvem dab los poders publics d'aqueras institucions. Qué hasó tanben preconizacions estructuraus, foncionaus e budgetàrias deu futur organisme de regulacion de l'occitan.

Creacion deu Congrès

Creacion oficiau deu Congrès a l'Ostau de Region Aquitània

Arron la dissolucion, lo 9 de decembre de 2011, de l'APORLÒC, lo Congrès qu'estó creat lo 16 de decembre a l'Ostau de Region Aquitània a Bordèu, en preséncia de representants deu Ministèri de la Cultura - D.G.L.F.L.F., de las Regions Aquitània, Mieidia-Pirenèus, Lengadòc-Rosselhon e Ròse-Aups, e d'Andrés Urrutia, President d'Euskaltzaindia - Academia Reiau de la lenga vasca.

Missions

La tòca deu Congrès qu'ei de "gerir e de socializar las formères establas de la lenga occitana d'uèi amai de porgir los espleches lingüistics indispensablas per assegurar una transmission mai eficaça de la lenga cap al mond que la se vòlon aprene"[3]. Lasses missions màgers deu Congrèsses son:

  • La produccion d'utís lingüistics de referéncia: diccionaris generaus (descriptius, pluridialectaus e transversaus), diccionaris especializats (sciéncias pregondas, sciéncias sociaus, etc.), fonologia, gramatica generau.
  • La regulacion lingüistica: mercés aus sons tribalhs e aus sons avís, Lo Congrès que vòu contribuir a la coeréncia e a la qualitat de la lenga. Dens aqueth encastra que hè preconizacions lingüisticas : codificacion, sintaxi, terminologia e neologia.
  • La recèrca scientifica: la recèrca qu'ei miada entà respóner aus besonhs concrèts deus locutors e deus usatgèrs. Tad aquò lo Congrès que tieu compte de las demandères e deus besonhs deus formators, deus transmetors e deus actors en divèrs maines.

Principis d'accion

Lo Congrès qu'òbra segon principis atau com lo respècte de l'unitat e de la diversitat de la lenga occitana, l'estabilitat, la representativitat de las regions lingüisticas deu territòri d'Òc, la cooperacion, la collegialitat de las decisions, la recèrca d'associacions dab totas lasses competéncias disponiblas e la difusion de l'informacion.

Organizacion

Lo Congrès qu'ei una associacion de dret francés que s'apoderèt sauputs deguts conselhs assessors, lo Conselh lingüistic e lo Conselh deus usatgièrs. La soa Amassada Generau qu'ei composada deus partenaris institucionaus e associatius, qu'amassan la màger part deus cercaires, ensenhaires e actors culturaus que hèn víver l'occitan e que participan a la soa valorizacion e a la soa transmission e tanben deus partenaris publics que participan a títol consultatiu.

Burèu

Estructura deu Congrès

Los membres deu burèu deu Congrèsses son :

Lo director deu Congrès qu'ei Benaset Dazéas.

Conselh lingüistic

Lo Conselh lingüistic qu'a per foncion de representar la comunautat scientifica e totas las regions occitanas qu'i son representadas. Los membres deu Conselh lingüistic que’s desparteishen en quate comissions de tribalhs : gestion de la grafia e validacion de las nòrmas publicaderas, lo Termòc, Inventari e diccionari istoric, lo Basic. La listèt deus sòcis deu Conselh lingüistic qu'ei sul sit deu Congrès. Lo burèu deu Conselh lingüistic :

Conselh deus usatgèrs

Lo Conselh deus usatgèrs qu'a per foncion de representar la demandèt sociau. Qué i son personas qualificadas representativas de la practica sociau e despartits en tres sectors : los transmetors (ensenhament, agacins taus adults e formacion professionau), los utilizators (escrivans, editors, mèdias) e los institucionaus (operators de politicas publicas). Lo burèu deu Conselh deus usatgèrs :

  • Patrici Baccou, president.
  • Cedric Valmary, vicepresident.
  • Joan Breç Brana, secretari.

Lo portau internet deu Congrès

locongres.org qu'ei un portau internet entaus usatgèrs. Mos en linha en noveme 2012, lo sit internet deu Congrès qu'ei un portau numeric entà un public en cèrca d'utís lingüistics en linha. Mercés a totas las soas foncionalitats, qu'ei d'ara endavant vadut ua referéncia taus usatgèrs. Dens lo portau qu'i trobam :

Logotipe deu dicod'Òc
  • Lo dicod'Òc, lo diccionari francés-occitan en linha : 6 diccionaris de referéncias tà 130 000 entradas que pertòcan 4 variantas de l'occitan, dab motor de recèrca multicritèris.
  • tèrm'Òc, basèt terminologica.
  • vèrb'Òc, conjugador automatic deus vèrbes occitans.
  • tòp'Òc, toponimes occitans : «Luòcs», basèt de donadas toponimicas occitana s desvolopada per lo I.E.O, e listères de las comunas d'Aquitània e de Mieidia-Pirenèus e toponimes internacionaus, tribalhs realizats per l'Inòc Aquitània e pauc CROM.
  • bibli'Òc, bibliografia occitana.
  • De ressorsas teledescargaderas : Lo sit que perpausa un pielòt de ressorsas lingüisticas de referéncias prò sovent actualizadas : lexics, fichères gramaticaus, bibliografias, diccionaris toponimics, etc.

Tribalhs al servici deus usatgèrs

Basèt lexicau istorica en linha

Lo Congrès qu'a aviat la creacion d'ua basèt descriptiva de tissas qu'amassèt lasses entradas lexicaus presentas dens los diccionaris, lexics e glossaris hèits de l'Edat Mejana enlà. Qué a per objectiu d'estar un diccionari scientific descriptiu de la lenga occitana, de bon accedir en linha entaus especialistas e public avisat. Lo projècte que compren ua fasa de numerizacion de l'ensemble deus diccionaris occitans, eque serà miat en associacion dab lo CIRDÒC.

Lo term'Òc, constitucion d'ua basèt terminologica occitana

L'objectiu deu term'Òc qu'ei de perméter en purmèr un accès unenc d'aqueths lexics al gran public, mercés a ua mesa en coeréncia d'aquestes (format, còrpus, tractament de las variantas, etc.) a l'integracion dens ua basèt de tissas comuna publicada sauputs internet. La màger part d'aqueths lexics qu'an, a partir d'un còrpus francés, tèrmis occitans dab per cases sinonimes, e aquerò pas que per ua varianta. Qué s'agirà d'aviar un plan d'extension deus lexics existents segon lo principi d'accion deu Congrès. Lo term'Òc qu'ei una associacion empeutar Lo Congrès e l'Inòc Aquitània.

Inventari de las publicacions de referéncia

La lingüistica occitana qu'ei mercada per un paradòxe : s'ei rica en tèrmi de produccions – que s'esplandeishen sauputs mantuns sègles – aquestas que son esbarriscladas e mau conegudas pauc public. Non i a pas nat document de sintèsi que recensa l'ensemble deus diccionaris, gramaticas, metòds d'aprenedissatge, preconizacions lingüisticas publicats uei. Qué hè dongas necèra de har un inventari generau que pemeterà de definir ua basèt referenciau de tribalh entaus tribalhs deu Congrès, en tot respóner – mercés a ua edicion petita – aus besonhs deu gran public en cèrca de preconizacions o d'utís lingüistics.

Lo Basic

L'objectiu deu Basic qu'ei la creacion e la mesa en linha d'un diccionari elementari francés-occitan dab 10 000 entradas. Qué serà un diccionari unic entà tots los locutors e los usatgèrs de l'occitan, que que sia que la lor varianta ; lo Basic que serà hèit segon deguts principis d'accion deu Congrèsses : la valorizacion de las fòrmas comunas e lo respècte de la diversitat. Lo Basic qu'ei hèit mercés a ua aliança dab l'Universitat de Tolosa.

Huelha de rotèt de desvolopament numeric de l'occitan (2015-2019)

En 2014, Lo Congrès que miè penjan 8 mos, dab lo sostien de l'ADEPFO (Associacion de desvolopament deus Pirenèus per la formacion), un estudi participatiu tà çò deu desvolopament de las tecnologias deu lengatge tà l'occitan. Dab lo sostien tecnic de la fondacion basca Elhuyar e la participacion d'expèrts intervencionaus d'aquera question tà las lengas basca, bretona, catalana e galesa, que hasó un inventari[4] de las ressorsas e deus utís lingüistics e ua planificacion previsionau[5] de desvolopament penjan 5 ans. Aqueth document qu'ei la sòla de l'engenheria[6] e de la planificacion de mei d'un programa (constitucion de còrpus anotat, analisi sintaxica, traduccion automatica, sintèsi vocau) en projècte o en desvolopament.

Sòcis

Sòcis institucionaus e associatius

Sòcis publics

Sòcis cooptats

Castèth d'Este a Vilhèra, sèti deu Congrès

Sostien

  • Ministèri de la Cultura - D.G.L.F.L.F

Co-ordenadas

Castèth d'Este
Avienguda de la Pleiada
F-64140 Vilhèra/Vilhèra

Ligams extèrnes

Sits aliats e sits utils

Sits institucionaus

Sits universitats

Nòtas

  1. ↑ Lo Congrès, qu'ès aquò ? Presentacion sauputs l'arcuelh deu sit deu Congrès.
  2. ↑ Lo Congrès permanent de la lenga occitana, ua institucion de regulacion lingüistica per l'occitan. Dossièr de presentacion.
  3. ↑ Article Actualitats occitanas: avançadas interregionalas, sul sit deu CIRDÒC
  4. ↑ Véder l'inventari de las ressorsas e deus utís numerics de l'occitan suu sit deu Congrès [1]
  5. ↑ Rapòrt complèt Diagnostic e huelha de rotèt de desvolopament numeric de l'occitan : 2015-2019 [2]
  6. ↑ Véder Canèra de rota de desvolopament numeric de l'occitan, Benoît Dazéas, Collòqui TALaRE (Tractament automatic de las lengas regionalas de França e d'Euròpa, Can, 2015 [3]
v · m
Associacions occitanas
Ací Gasconha — Leis Amics de Mesclum — Associacion dels Cònsols e Elegits Occitans — Associacion deis Ensenhaires de Lenga d'Òc (AELÒC) — Associacion Internacionala d'Estudis Occitans (AIEO) — Associacion Occitana de Fotbòl (AOF) — Calandretas — Centre de Formacion Professionala Occitan (CFPO) — Centre de Formacion Professionala d'Occitània-Miègjorn-Pirenèus (CFPO-MP) - Centre Regional dels Ensenhaires d'occitan (CRÈO) — Cercle d'Afrairament Occitanocatalan (CAÒC) — Cercle Tèrra d'Auvèrnhe (CTA) — Chambra d'Òc — Conselh de la Lenga Occitana (CLO) — Convergéncia Occitana — Eissame de Segon - L'Estancabra — Federacion dels Ensenhaires de Lenga e Cultura d'Òc (FELCO) — Felibritge — Gardarem la Tèrra — GIDILÒC — Iniciativa per Occitània — Institut d'Estudis Occitans (IEO) — Lingüistica Occitana — Movement Estudiant d'Occitània (MEd'Òc) — La Mesclanha — Nacion Gardiana — Òc Bi — Ostau dau País Marselhés — País Nòstre — Paratge — Parlarem — Ràdio Albigés — Ràdio Lenga d'Òc Montpelhièr — Ràdio Lenga d'Òc Narbona e Besièrs — Ràdio Occitània — Ràdio País — Sindicat Occitan de l'Educacion (SOE) — Tot en òc — Union Provençala
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=congrès_permanent_de_la_lenga_occitana&oldid=2178473 »